Egyptische toestanden
Twee Iranese filmmakers zijn onlangs in hun land tot zes jaar celstraf veroordeeld en Egyptisch filmicoon Omar Sharif (Dr Zhivago, Lawrence of Arabia)deed maandag 31 januarieen oproep aan president Hosni Mubarak om af te treden. Het IFFR besluit op dinsdag 1 februari om de nieuwe Egyptische film '678’ (2010) in te lassen.
De film gaat over een politiek gevoelig onderwerp. Regisseur Mohamed Diab wordt uitgenodigd om met zijn film naar Nederland te komen. Diab wil wel, maar mag niet. En er kwam ook geen film naar Nederland.
De autoriteiten in Egypte gaven Diab geen toestemming om met zijn filmrol naar Nederland te komen, vertelt Bert-Jan-Zoet van het festival, het waarom daarvan is niet duidelijk. Wel beschikt het festival over een demonstratie-DVD van de film, gekregen op een festival in Dubai waar de film prijzen wegsleepte voor de beste hoofdrollen. Uit nood vroeg men toen toestemming aan Diab en de producenten om 678 van DVD te vertonen. Die toestemming kwam en woensdagavond 2 februari ging de film op het IFFR in Europese première. Bioscoopbezoekers die bezwaar zouden hebben om te kijken naar een van DVD geprojecteerde film met zichtbaar watermerk, konden hun geld terug krijgen. Maar niemand liep weg.
678 gaat over drie jonge vrouwen die in de aanval gaan tegen de straffeloosheid van wijdverbreide seksuele intimidatie in Egypte. De autoriteiten zetten een politie-inspecteur (Maged El Kedwany) op de raadselachtige zaak van een reeks verwondingen in het openbaar vervoer. Alle slachtoffers zijn mannen die gewond geraakt zijn in de buurt van hun genitaliën.
Fayza (Bushra) racet dagelijks met bus 678 heen en weer tussen haar slecht betaalde ambtenarenbaantje en haar man en twee kinderen. Ze wordt regelmatig op weg naar haar werk, in bus 678, betast door mannen. Nelly (Nahed El Sebai) heeft de ambitie om de eerste vrouwelijke stand-up comedian van Egypte te worden. Ze krijgt de hulp van haar verloofde, Omar. Seba (Nelly Karim) heeft succes als ontwerper van sieraden en is getrouwd met de welgestelde doktor Sherif. De vrouwen vormen een aardige, ongetwijfeld niet representatieve, doorsnede van de stedelijke samenleving van Egypte. Ze leren elkaar kennen door de nieuwsberichten over de zaak en via zelfhulpgroepen van vrouwen.
De film 678 combineert de genres van detective en Egyptische melodrama met een voor Egypte ernstig en politiek geladen onderwerp dat met veel vakmanschap uitgewerkt wordt. Erin Brockovich (Soderbergh, 2000) op zijn Egyptisch zou je kunnen zeggen. De melodramatische ornamentiek van de film komt tot uitdrukking in de rijkdom aan details en subplots in het verhaal. De kracht daarvan is dat alles een functie heeft om de hoofdpersonen en de context van het verhaal nader te duiden. En die context is tragisch en soms bizar, zoals de gewoonte van mannen om een limoen in hun broekzak te dragen. Ze hebben dan een excuus bij zich voor het geval ze betrapt worden, als ze zich in drukke ruimten tegen vrouwen aan wurmen.
Door de programmering van de film haakt het IFFR in op de politieke actualiteit. Eerder deed ze dat door films in te lassen van Jafar Panahi en Mohammad Rasoulof, de twee veroordeelde Iranese filmmakers. Panahi mag van de Iranese rechtbank bovendien twintig jaar lang geen films meer maken.
In het IFFR worden op vrijdag 4 februari The White Balloon (Panahi, 1995) en op zaterdag 5 februari The White Meadows (Rasoulof, 2009) gedraaid. Kaartjes voor de twee films zijn gratis af te halen.
.gif)
