'Oorlog in Mediatorland. Mediator gezocht'

(Door Jim Postma)

ROTTERDAM – Het zou de ironische kop kunnen zijn boven een personeels-advertentie, maar in Mediatorland heerst wel degelijk een ‘kleine oorlog’. Mediators staan er om bekend zoveelmogelijkgeschillen optelossen tussenverschillende partijen. Zoals bij echtscheidingen, omgang met kinderen en erfenissen. Nu steggelen zij zelf al geruime tijd over wie nu wel of niet de geschillen voor rechtbanken mag gaan oplossen. In de Rotterdamse regio schakelt Justitie steeds meer mediators in, omdat dit zowel kosten- als tijdbesparend is. 

Bij de stichting Nederlandse Mediation Instituut (NMI) in Rotterdam alleen al staan een kleine 5.000 mediators ingeschreven met verschillende certificaten en kwalificaties. In heel het land opereren momenteel zo’n 8.500 mediators, al of niet aangesloten bij instituten en belangenorganisaties. Op dit moment zijn er zo’n 600 gekwalificeerde rechtbankmediators. Deze mediators komen tot nu toe uit het bestand van het NMI. Er zijn echter concurrerende registers ontstaan, waarvan sommige strengere eisen stellen aan de kwaliteit dan het NMI. Dat is bij andere concurrerende mediators in het verkeerde keelgat geschoten, omdat zij vrezen dat in dit geval een paar duizend rechtsgeleerde mediators erbij komen. Zij betichten het NMI van ‘belangenverstrengeling’ en ‘geldklopperij’.

Joppe van der Poel, woonachtig in Vlaardingen en al jarenlang gerenommeerd bemiddelaar in de Rotterdamse regio en daar buiten zegt: ,,Wij willen nu vooral duidelijkheid in ons Mediatorland. Er zijn te veel verschillende partijen die allen claimen het bij het rechte eind te hebben. Al maandenlang proberen wij de neuzen één kant op te krijgen. Maar elke keer steekt de in Rotterdam gevestigde NMI daar een stokje voor uit puur eigen belang.’’  

Ivo Opstelten 

Van der Poel is zelf aangesloten met zijn compagnons bij het International ADR Register in Gouda. Over de kwestie heeft zijn organisatie onlangs brieven gestuurd naar de minister van Veiligheid en Justitie, mr. Ivo Opstelten. Tot nu toe kan in ons land uitsluitend NMI-gecertificeerde mediators door rechtbanken worden voorgedragen voor een bemiddelingsrol. Deze certificaten zijn verstrekt door ‘Det Norske Veritas Nederland’. Van der Poel wijst er op dat inmiddels zo’n tien procent van deze gekwalificeerde papieren zijn verlopen. Hierdoor ontstaat een oneerlijke concurrentieslag in Mediatorsland.

Zijn collega-mediator Robert Tettelaar vult aan: ,,Mediators die hun eigen geschillen niet kunnen oplossen is één van de slechtste visitekaartjes voor de hele beroepsgroep. Inderdaad, ik zie de advertentie al staan: 'Mediator gezocht voor oorlog in Mediationland!'.

Escaleren

Uit een correspondentiedossier ter beschikking gesteld aan De Echo schrijft Douwe Mulder namens collega-mediators op 14 november 2011 aan de directeur van het NMI, mr. Daan de Snoo: ,,Mijn reeds opgevoerde schade betreft niet slechts de geleden schade (imago, kosten en tijd), maar vooral ook de toekomstige schade. Nu al ontvang ik reacties van andere keuringsinstanties die zeggen: Heeft het NMI voor Mediationopleidingen jullie afgekeurd? Voor de tweede keer zelfs? Terwijl zij iedereen goedkeuren. Zelfs plagiaatveroordeelden! Nou dan moet er wel iets heel ernstigs aan de hand zijn. Het is diep treurig en onacceptabel dat het NMI het weer zover heeft laten escaleren. Wat er onder uw bezielende leiding al niet is gesneuveld, schandalig’’, aldus Mulder.

Directeur mr. Daan de Snoo van het NMI was tot op heden niet in staat om commentaar te geven wegens het bijwonen van diverse vergaderingen.   

Niet gelukkig

Huub Sprangers, oud-voorzitter van de Nederlandse Mediators Vereniging (NMV) en oud-bestuurslid van het NMI zegt niet gelukkig te zijn met de situatie: ,,Het NMI-register kende twee soorten mediators: gecertificeerd en geregistreerd. Dit wordt er nu één: de registermediator. Maar, hoe gaat het nu verder? Daar is nu veel onduidelijkheid over en daar zijn de spanningen aan te wijten. En krijgen andere registers dezelfde kansen als het NMI? Dat is een tweede voor velen spannende vraag.’’

Volgens Joppe van der Poel is zijn internationale organisatie ADR onder toezicht van Lloyds Register Nederland minstens net zo goed in het examineren van mediators, het registeren en certificeren daarvan. Dit International ADR Register verzoekt het ministerie van Opstelten daarom zo snel mogelijk de toelatingseisen voor mediators bij rechtbanken te wijzigen.

De VVD onder aanvoering van Tweede Kamerlid Ard van der Steur presenteerde hierover onlangs de Ontwerpnota Mediation. Tot en met 31 januari aanstaande kunnen alle belangengroepen hierover hun zegje doen.