Dorpje Kalavryta en de Griekse staat
In galerie Joey Ramone exposeert de in Rotterdam wonende Griekse kunstenares Fotini Gouseti met de installatie: 'Kalavryta 2012 en about 1500'.
Gouseti’s recente werk is gefocust op de sociale en ideologische crisis die voortkomt uit de financiële crisis.
,,Deze expositie gaat over het Griekse dorpje Kalavryta dat symbool staat voor de oprichting van de Griekse staat in 1821. In 1943 werd Kalavryta geheel verwoest en alle mannen boven de 14 jaar oud werden door het Duitse leger geëxecuteerd,’’ vertelt Gouseti. ,,Mijn onderzoek is gebaseerd op de controverse dat tijdens de verkiezingen in 2012 een grote aanhang voor het politiek zeer rechtse ‘Golden Dawn’ (‘Gouden Dageraad’) afkomstig was uit juist dit dorp.’’
Gouseti ging op zoek naar de verhalen naar aanleiding van deze opmerkelijke controverse waaruit een aantal installaties ontstonden. Ze wil door middel van deze installaties de geschiedenis vertellen en zo de dialoog op gang brengen.
Zijden stropdassen
,,Mijn installatie ‘Kalavryta 2012’ reflecteert de naoorlogse periode van Kalavryta waarin de Verenigde Staten hulpgoederen zoals geld en kleren aan de mensen schonk,” vervolgt Gouseti. ,,Eén familie ontving een enorm pakket dat bestond uit zijden stropdassen. De mensen wisten niet wat ze ermee aan moesten en moeder besloot er een traditioneel ‘kourelou’ tapijt van te maken. De mensen stierven van de honger maar konden wel op een zijden tapijt lopen!’’
Met behulp van bewoners van dorpjes en vrijwilligers die kennis bezaten over deze traditionele weeftechniek creëerde Gouseti een enorm tapijt dat bestaat uit tweeduizend zijden stropdassen.
,,Een man, in die tijd nog maar een klein jongentje, was verrukt over de installatie. In zijn herinnering was het tapijt echt zo immens groot geweest. Echter toen ik hem vertelde dat de rol wel 25 meter lang was, besefte hij dat het tapijt in die tijd toch wel een stukje kleiner moet zijn geweest.’’
,,De installatie ‘about 1500’ laat de overlevenden zien. De Kalavrytans die de nieuwe gemeenschap Kalavryta hebben opgebouwd.”
Het is een schematische weergave van het aantal vrouwen en kinderen die de catastrofe overleefd heeft. Het schrale aantal mannen verraadt dat er een hele generatie ontbreekt. Eentje schijnt zich toen verkleed te hebben als vrouw zodat hij niet geëxecuteerd is.
Video
Het onderzoek van Gouseti naar deze geschiedenis is te zien in een video-installatie.
,,In 1986 maakte de Griek Yannis Katomeris de docudrama ‘Kalavryta’. Hij gebruikte maar één actrice voor dit drama. Het zijn de bewoners zelf die deze catastrofe hebben meegemaakt die acteren in de film. Het moet heel moeilijk en emotioneel voor ze geweest zijn. Enkelen speelden de nazi’s die hun dorp verwoest hebben en de executies uitvoerden. Ze hebben het gedaan omdat ze het belangrijk vonden dat de volgende generatie wist wat er precies gebeurd was.”
Fotini Gouseti interviewt op het scherm ernaast één van de actrices die in deze film speelde en de hele organisatie op zich nam om tevens de filmmaker te helpen met het onderzoek. Het commentaar in het interview met de beelden van het docu-drama ernaast werkt heel confronterend.
Taboe
,,Er heerste een soort taboe over deze catastrofe,’’ vervolgt Gouseti. ,,Maar er zijn overal trauma’s en taboes te vinden van de oorlog. Ik ben ook erg benieuwd naar de Nederlandse taboes tijdens de tweede wereldoorlog. Mijn werk lokt veel reacties uit en nodigt bezoekers uit om ook met verhalen over hun oorlogsverleden te komen. Ik wil mij voor een jaar op deze vorm van geschiedenis toeleggen.”
Tenslotte is er het mooie symbolische poëtische boekwerk. Een boek met pagina’s vol gedroogde bloemetjes. Bloemetjes die Fotini Gouseti vond op de plek waar de mannen geëxecuteerd zijn. Ze heeft ze per bladzijde zo gegroepeerd alsof het allemaal families zijn.
De expositie duurt tot 12 juli 2014. Afgelopen zaterdag 14 juni trad in het kader van ‘Poetry Language & Art Gallery Tour’ de dichter Julian Brolaski op.
Gallery Joey Ramone, Josephstraat 166, 3014 TX Rotterdam.
.gif)
