'Is democratie nog de wil van het volk'

08 oktober 2014 door de Redactie

Rotterdam Vandaag & Morgen geeft nu en dan gastschrijvers de gelegenheid hun mening op deze site te ventileren. Rotterdam Vandaag & Morgen is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze opiniestukken. Riens Meijer is specialist t.a.v. de kansen en bedreigingen in de 21ste eeuw en schrijft daar artikelen en boeken over.

In het belang van onszelf en de toekomst van Nederland moeten wij ons ervan bewust worden dat het echt niet langer zinvol is dat de Staat in vrijwel alle economische en maatschappelijke kwesties de bepalende factor is.

Wim Kan gaf het probleem met ‘de democratie’ goed weer: ‘Democratie is de wil van het volk. Ik lees regelmatig in de krant wat ik nou weer wil.’

Bureaucratisering van onze samenleving, regelzucht, parasitisme, criminaliteit, machtsmisbruik, werkloosheid, inflatie enzovoort zijn niet een gevolg van een gebrek aan democratie, maar worden mogelijk juist door de democratie veroorzaakt.
Democratie ontstond in een tijd dat de overheid relatief klein was en heeft op zichzelf veel goeds gebracht. Maar er is ook een soort heiligverklaring van de democratie ontstaan en een kritiekloos geloof in het collectivisme. Een collectivisme waarin het individu per definitie aan de groep ondergeschikt is.
Er komt echter steeds meer verzet tegen een systeem dat tot in detail ons leven beïnvloed. Voor de toekomst van ons eigen land is het belangrijk dat wij als burgers zelf weer controle krijgen over ons leven en de resultaten van ons werk. Zonder hoge belastingen en betuttelende wetten.

Belastingen
Waarom zouden mensen niet het eigen geld mogen en kunnen uitgeven aan verzekeringen, gezondheidszorg en scholing, zonder dat de Staat dat geld eerst afneemt via belastingen en vervolgens voor ons de beslissingen neemt en ons geld uitgeeft? Wij moeten weer in staat gesteld worden om zelf keuzes te maken en individueel of samen problemen op te lossen zonder tussenkomst van de Staat. In een democratie zou het volk regeren.
Maar er zijn miljoenen individuen met evenzoveel meningen en belangen die onmogelijk samen kunnen regeren. Daarom is het idee dat het volk regeert fictie. Wim Kan (een van onze beroemdste cabaretiers) gaf dat goed weer: ,,Democratie is de wil van het volk. Ik lees elke ochtend stomverbaasd in de krant wat ik nou weer wil.’’

‘Dat de democratie haar beloften niet inlost, blijkt overduidelijk uit het feit dat politici bij elke verkiezing weer erkennen dat zij of andere politici er in de vorige ambtsperiode een rommeltje van hebben gemaakt’.

De invloed van de politiek strekt zich veel verder uit dan alleen het parlement en de regering. Omdat alles in de democratie politiek is geworden, vinden we (voormalige) politici in alle geledingen van de samenleving. Zij blijven gewoon zitten na elke verkiezing. Een machtswisseling in de Tweede Kamer resulteert dus helemaal niet in een machtswisseling in de maatschappij. Democratische controle op de macht is ook daardoor nogal beperkt.

Marktwerking
Hoewel er golfbewegingen zijn in de democratische politiek, bijvoorbeeld van meer naar minder marktwerking en weer terug, is de westerse democratie steeds verder opgeschoven in de richting van meer staatsinvloed, grotere afhankelijkheid van de staat en hogere overheidsuitgaven.
De overheidsuitgaven als percentage van het bruto nationaal product ( BNP) lagen aan het begin van de 20ste eeuw in veel westerse democratieën rond 10 procent. Nu is dat in de meeste landen in de orde van 50 procent of zelfs meer. De collectieve lastendruk in Nederland lag in 1950 op 14 procent van het BNP. Nu is dat circa 55 procent. Ook het aantal rechtsgeldige wetten steeg circa 70 procent. Totaal gelden ruim 12.000 wetten, algemene maatregelen van bestuur en ministeriële regelingen en circa 140.000 artikelen.
Het toezicht op het bedrijfsleven is in Nederland in de afgelopen periode verdrievoudigd. Er zijn zes nieuwe toezichthouders bijgekomen. Daar komt nog de extra laag wetgeving en toezicht van de regelgeving uit Brussel bij.

Motivatie
Welvaart ontstaat doordat mensen in staat zijn zelf de vruchten van hun arbeid te plukken. In die situatie blijken mensen nu eenmaal het meest gemotiveerd om hard te werken, risico’s te dragen en doelmatig met de beschikbare middelen om te gaan. Dat de democratie haar beloften niet inlost, blijkt overduidelijk uit het feit dat politici bij elke verkiezing weer erkennen dat ze er een rommeltje van hebben gemaakt.

‘De westerse democratie is steeds verder opgeschoven in de richting van meer staatsinvloed, grotere afhankelijkheid van de staat en hogere overheidsuitgaven’.

Politici roepen om het hardst dat het anders en beter moet met het verkeer, het onderwijs, de veiligheid, de zorg, enzovoort, enzovoort. Maar ze komen altijd met dezelfde oplossingen: geef ons meer geld en meer macht en wij lossen de problemen op! Dat gebeurt in de praktijk echter nooit.
Democratie is in wezen tot een specifieke politieke organisatievorm verworden. Er is geen enkele reden om aan te nemen dat onze huidige centralistische bestuursvorm in de 21ste eeuw het beste ordeningsprincipe zou zijn.

Conclusie: Nederlanders die zich realiseren dat we het ‘Industriële Tijdperk’ achter ons hebben gelaten en het ‘Kennis en Innovatietijdperk’ zijn binnengetreden, zijn voorstanders van een fundamentele delegatie van macht naar beneden. Ze roepen om afbraak van de gigantische bureaucratieën. Ze strijden voor minder standaardisatie en meer individualisering van het onderwijs afgestemd op de kansen van het Kennis en Innovatietijdperk.
Wie in de 21ste eeuw gebruik wil maken van de nieuwe kansen en de bedreigingen wenst te minimaliseren heeft zowel perifeer gezichtsvermogen als een focus nodig, en moet zowel aanpassingsvermogen als kracht bezitten.