Gevolgen van Brexit zijn voor haven nog ongewis

24 juni 2016 door Hans Roodenburg

Pakweg een negende van de goederenoverslag in de Rotterdamse haven komt van en gaat naar Groot-Brittannië. Dat komt volgens een woordvoerder neer op circa 50 miljoen ton op jaarbasis.
Van en naar de rest van de wereld is het goederen-vervoer ter zee, zoals dat zo mooi heet, natuurlijk vele malen groter. In totaal over 2015 circa 466 miljoen ton. Dat zet Groot-Brittannië met zijn Brexit-referendum, waarvoor iets meer dan de helft koos, in een heel ander perspectief.

Nog helemaal los van de vraag of de Rotterdamse haven wel enige consequenties krijgt van het uittreden van het Verenigd Koninkrijk uit de EU. Voorlopig blijken met name Schotland en Noord-Ierland een meerderheid van de bevolking te hebben voor blijven in de EU. Dat wordt intern een groot Brits probleem.

Gissen
Woordvoerder Sjaak Poppe van het Havenbedrijf Rotterdam kan dan ook alleen maar gissen wat de gevolgen van de keuze van alle Britse stemgerechtigden zijn. ,,Het is altijd lastig te voorspellen wat de toekomst brengt, ook in dit geval. Een meerderheid heeft voor een Brexit gestemd, maar wat dat betekent is ongewis. Je kunt verwachten dat de Europese Unie en de Britten nu in gesprek gaan over hun toekomstige samenwerking.’’
Er zijn tussen Groot-Brittannië en de haven van Rotterdam prima economische relaties. ,,Maar de onzekerheid die nu ontstaat is niet goed voor de Britse economie en je kunt verwachten dat dat negatief uitwerkt op de handelsstromen tussen Groot-Brittannië en het continent. Maar laten we niet te somber zijn: ook als de Britten uit de Europese Unie stappen verandert de geografische ligging van Groot-Brittannië niet. Het blijft een dichtbij gelegen markt met ruim 60 miljoen inwoners.’’

Vooruitlopen
Het woord is nu vooral aan de Britten en de EU. Voorlopig zal de handel wel ongeveer hetzelfde blijven. Wat beurzen doen is altijd vooruitlopen op eventuele economische ontwikkelingen. Niet voor niks gingen vóór de einduitslag de koersen (én van het pond sterling) behoorlijk omhoog. Na de einduitslag ging het weer helemaal andersom. Dus afgaan op de primair denkende beurzen, waarop vele speculanten een té grote rol spelen, gaan wat betreft de Rotterdamse haven ook al niet.
Het kan dat op langere termijn de export vanuit Groot-Brittannië naar de EU en andersom enkele klappen krijgt. Maar laten we een inschatting maken dat het om hooguit 10 procent zou gaan. Dat zou al heel groot zijn. Dan betekent dat voor de Rotterdamse haven hooguit een verlies in goederenvervoer van 5 miljoen ton. Lijkt mij - om een Britse term te gebruiken – ‘peanuts’ in het totaal van de haven. Merkwaardig genoeg kan de blijvende val van het pond sterling ook tot gevolg hebben dat de Britse export goedkoper wordt dus dat er méér naar het vasteland wordt vervoerd.

Personenverkeer
In de EU zal men zich thans achter de oren krabben. Mogelijk hebben de Britten dan toch nog enigszins gelijk gekregen. Niet zozeer qua economische activiteiten ten opzichte van de EU, maar wel in het vrije personenverkeer en dat van asielzoekers in Europa. Het verdrag van Schengen, waarin vrije goederen- en personenverkeer in de EU-staten grotendeels werd geregeld, staat ter discussie. Zeker wat betreft het vrije personenverkeer. Dat is de kern waarom Engeland zich zo ongerust over maakte. Niet zozeer over de enkele tienduizenden mensen die in het land asiel kwamen aanvragen, maar vooral vanwege de toestroom uit Oost-Europa (heel veel Polen vestigden zich voorgoed in Engeland). En dat allemaal dankzij de EU.
Het zou best eens kunnen dat het vasteland van Europa op dit gebied nog meer de Engelsen tegemoet gaat komen. En mogelijk zelfs minder menselijk gaat worden in het asiel. Want ‘rechts’ heeft natuurlijk wél in één ding gelijk: het EU-beleid gaat te veel uit van pappen en nathouden. Bondskanselier Angela Merkel van Duistland heeft daaraan niet écht bijgedragen door te stellen dat íedereen welkom is in haar land. Later heeft zij dat wel afgezwakt. Maar dat heeft nauwelijks de media gehaald, laat staan de Afrikaanse.

Fort
Feit is dat velen in Afrika er nog niet van zijn doordrongen dat ondanks hun vaak levensgevaarlijke tochten naar Europa, en met name naar Duistland, de EU in feite een fort is waarin zij soms – en vaak teveel – kunnen doorglippen. Dat kan alleen maar door een bewustwordingsproces – de positieve tamtam dat men het in Europa altijd beter heeft gaat maar door – bij Afrikaanse regeringen en zelfs het vermetele Syrië. Hun burgers goed voorlichten, dat er niks te halen is, is een volgende stap.
De EU krijgt als volgende taak om iedereen, zeker economische vluchtelingen van wie de schapen en de wolven goed te scheiden zijn, meteen terug te sturen. In feite ook met de asielzoekers, tenzij zij in enkele gevallen als eerste vluchtpoging hun naburige land opzoeken.
Het in de eigen regio opvangen van economische vluchtelingen én asielzoekers is eigenlijk niet zo’n slechte gedachte. Hoewel het erg onmenselijk lijkt, heeft het misschien als bijkomend voordeel dat er in eigen land ook méér (democratische?) opstand komt. Overigens hebben Syrië, Afghanistan en Irak al lang aangetoond dat het op die manier ook niet werkt.

Beslissingen
De EU en de Britten zullen binnen een eigen menselijk beleid dus een aantal politieke beslissingen moeten nemen waarmee met name linkse partijen – die het vaak veel te goed voor hebben met hun arme burgers – grote moeite hebben. Laten we het zomaar stellen, onder die burgers, zeker ook in Nederland, zitten vele asocialen die zich nooit iets van wat dan ook aantrekken.

Een oude stelling van mij is dat mensen als zij de kans krijgen zich verder te ontwikkelen (scholing, minimaal voortgezet onderwijs) die met beide handen moeten grijpen. De anderen zijn nooit welkom of horen thuis in de gevangenis of moeten gewoon blijven leven in hun eigen dictatoriale land.