Een ketelbinkie in Krantenland (29)

Een schoolkrant wordt verboden.Een schoolkrant werd verboden

Geert-Jan Laan vertelt: Mijn eerste confrontatie met machten die boven je waren gesteld was toen ik als zittenblijver in de tweede klas van de Vlaggeman ULO in het Rotterdamse Blijdorp met enkele andere klasgenoten een krantje uitbracht onder de naam “Whispered”. De naam zei het al. Wij wilden schrijven wat werd gefluisterd want wij vonden de echte schoolkrant maar een veel te braaf en hielenlikkend orgaan.

Dat zouden we wel even anders doen. In die lang vervlogen tijden – zo halverwege de jaren vijftig van de vorige eeuw – moesten we de teksten en soms ook de tekeningen overbrengen op stencils. Slechts enkelen hadden, zoals ik, via een vader een schrijfmachine tot hun beschikking. Via diezelfde vaders kon op hun kantoren op de stencilmachines het krantje worden afgedrukt. Het was vooral bedoeld voor de eigen klas, maar gezien de redelijk vrijmoedige toon en ook de mopjes die we afdrukten steeg de populariteit vooral in de hogere klassen. Dat werd na een jaar door het hoofd der school de heer Weekhout met groeiende weerzin geconstateerd en uiteindelijk verbood hij ons krantje. Hij deed wel de toezegging dat we onze stukken in de echte schoolkrant mochten afdrukken waarbij ze eerst aan hem moesten worden voorgelegd.

Voor ons was de lol er af. Ik heb er nog een paar stukjes voor geschreven, maar zoals de meeste journalisten in die tijd begonnen we met schoolkranten.

Thuis hadden we elke dag drie kranten. Het Vrije Volk, de NRC en toen mijn vader in de gemeenteraad van Rotterdam kwam voor de PvdA nam hij het Rotterdams Nieuwsblad er nog bij.

Elke week op donderdag arriveerde Vrij Nederland. Vanuit mijn geboorteplaats Delfzijl had hij ook een wekelijks abonnement op de Eemsbode.

Hij volgde de verrichtingen van de Delfzijlse voetbalculub Neptunia maar ik was werkelijk verslingerd aan de strip Eric de Noorman. In Het Vrije Volk volgden mijn broer en ik de strip Rip Kirbey en mijn moeder Julia. In de NRC was natuurlijk elke dag Tom Poes een hoogtepunt. Een strip in het Rotterdams Nieuwsblad kan ik mij niet zo snel herinneren. Maar wel de dagelijkse cartoons van Piet Van de Oudenallen op de voorpagina.

Ik zou hem later als jong journalist in Timmer op de Oude Binnenweg goed leren kennen. Wanneer hij zo rond het middaguur zijn dagelijkse tekening voor de voorpagina had ingeleverd begaf hij – in onze ogen een kleine en beetje morsige oudere man, maar met priemende ogen en goed gebekt – zich naar Timmer om daar rond 18.00 uur weer wat wankelend te vertrekken.

Voor de oorlog had hij, net als zijn later wereldberoemde toenmalige vriend Willem de Kooning, om brood op de plank te krijgen zich gespecialiseerd in het schilderen van de grote reclameborden waarmee de bioscopen probeerden de Rotterdammers langs de kassa te lokken. In een zeer arme periode verbleven ze ook wel in de spelonken onder de Maasbrug. Pietje, zoals hij werd genoemd vatte de afloop bondig samen:,, Willem is naar Amerika gegaan en ik naar het Nieuwsblad.”

Wanneer een mooie meid binnenkwam, wat in dit oorspronkelijke mannenbastion, gelukkig steeds vaker gebeurde, zei hij::,, Meisje, meisje. Wat ben jij mooi. Gods adem is over jouw gezichtje gegaan.”Een andere was wanneer wij over armoede spraken brak hij in en sprak:,, Armoede weten jullie niks van. Wij waren thuis zo kleinbehuisd dat we schol moesten eten en platpraten.”

Terug naar de schooltijd. Ik haalde zelfs met redelijke cijfers mijn ULO-examen en mocht naar de 4e klas van de HBS-A sectie van het Libanon Lyceum . Na nog geen half jaar gebeurde iets onverwachts. Mijn vader kreeg een baan in Londen. En dus gingen we naar Londen.

Geert-Jan Laan.