Basisbeurs in hbo-wo maakte studenten onafhankelijker
(Nibud) De (her)invoering van de basisbeurs voor studenten op hbo en universiteit heeft een positief effect op hun financiële situatie. Hun inkomen is gestegen en ze zijn minder vaak financieel afhankelijk van hun ouders. Onder mbo’ers kampt nog altijd een kwart met schulden en achterstanden. Ook krijgen zij minder makkelijk vat op de regels binnen het stelsel van studiefinanciering. Dat blijkt uit het Studentenonderzoek 2024.
Rondkomen
Sinds september 2023 kunnen studenten aan hbo en universiteit weer een basisbeurs aanvragen. Om de hoge inflatie enigszins te compenseren, kwam daar tijdelijk een extra bedrag bovenop. Meer dan de helft van de hbo- en wo-studenten komt makkelijk rond, ruim een derde vindt het niet makkelijk, maar ook niet moeilijk om rond te komen. Nibud-directeur Arjan Vliegenthart: ‘Kanttekening daarbij is natuurlijk dat uitwonende studenten het afgelopen jaar dankzij een tijdelijke koopkrachtmaatregel € 164,30 bovenop de basisbeurs ontvingen. Dit bedrag vervalt met ingang van dit studiejaar, maar daar is lang niet iedereen zich van bewust.’ De studenten die moeilijk rond kunnen komen, wijten dit aan de kosten van levensonderhoud en hun achterblijvende inkomsten.
Vanaf 1 augustus is de basistoelage voor uitwonende scholieren € 320,78.Vanaf 1 augustus is de basisbeurs voor uitwonende studenten mbo € 326,16. Vanaf 1 september is de basisbeurs voor uitwonende studenten ho € 302,39. |
Ook mbo-studenten die de beroepsopleidende leerweg (bol) volgen, zien dit als belangrijke oorzaak voor het niet goed rond kunnen komen. Makkelijk rondkomen lukt hen iets minder vaak dan in 2021. Met name het aandeel uitwonende bol-studenten en het percentage studenten op niveau 1 en 2 dat niet goed kan rondkomen, is gestegen.
Schulden bij mbo niet verminderd
Het aandeel mbo’ers met schulden en achterstanden is nog niet verminderd. Ongeveer een kwart van hen heeft hier nog altijd mee te maken. Vliegenthart: ‘We zien bijvoorbeeld dat de studenten die een achterstand hebben, die nu vaker hebben op de zorgverzekering en vaker op online aankopen. We doen daarom een beroep op de alertheid van zorgverzekeraars, om op tijd te achterhalen wat het probleem is. En financiële educatie verdient natuurlijk blijvend aandacht, meer dan nu het geval is.’
Financieel kwetsbaar
De complexiteit van het studiefinancieringsstelsel draagt bij aan de financiële kwetsbaarheid van studenten. We zien dat hbo- en wo- studenten vaker beter op de hoogte zijn van de regelgeving binnen het stelsel dan mbo-studenten. Toch weten lang niet alle hbo- en wo-studenten dat de aanvulling op de basisbeurs in het studiejaar 2023/2024 een tijdelijke koopkrachtmaatregel was. Ook mbo’ers zijn hiervan niet goed op de hoogte. Tegelijkertijd kent het mbo verschillende leerroutes met verschillende regelingen en beginnen studenten vaak op jongere leeftijd aan hun opleiding dan in het hbo en wo. ‘We hebben het ingewikkeld gemaakt voor deze groep. Het is natuurlijk fijn dat het maatwerk is, maar laten we kijken of dat iets minder ingewikkeld kan. Dan liggen er op termijn ook minder problemen op de loer. En ook hier geldt dat structurele financiële educatie zal helpen,’ aldus Vliegenthart. Net als veel anderen die een woning zoeken, worden ook studenten geconfronteerd met zeer hoge woonlasten. Vaak wonen zowel hbo- en wo- als mbo-studenten daarom noodgedwongen nog thuis. ‘Ook voor studenten moet woonruimte betaalbaar blijven. Uitwonende studenten geven nu gemiddeld zo’n 40 procent van hun besteedbaar inkomen uit aan wonen. Dat is een fors deel van hun budget.’
.gif)
