Recensie: ‘Een klein meisje in een grote oorlog’
In oorlogsreportages spelen kinderen doorgaans een bijrolletje. Kinderen krijgen pas écht aandacht van kinderrechten – en andere fondsenwervingsorganisaties als er effectief fondsen moeten worden geworven. Het blijft de vraag of ze daarmee werkelijk een stem krijgen. Dankzij het opgetekende ijzersterke geheugen van Jopie Roijé (87) krijgen we een indruk van het dagelijks leven van een Rotterdams meisje in de Tweede Wereldoorlog. Dat is nu te lezen in het onlangs verschenen boek ‘Een klein meisje in een grote oorlog’ van Jopie Roijé en Joop van der Hor.
Observaties die beklijven
Het boek is niet alleen een verzameling van herinneringen aan het leven in een stad met een verwoest centrum, maar ook soort naslagwerk met verklarende teksten, foto’s en gedichten. Het geheel maakt het in feite tot verplichte kost voor diegenen die in Coronatijd claimen dat ze van hun vrijheid zijn beroofd door de zogenoemde lockdown en avondklok.
Jopie Roijé bekent in het boek dat ze de vijf oorlogsjaren als ‘vooral spannend, avontuurlijk en soms leuk en gezellig’ had ervaren. “Sorry, het is niet anders”, schrijft ze. Dat laat onverlet dat ze als jong meisje ongemerkt de rol van observator moet hebben opgenomen en ouders met een groot historisch besef hebben gehad.
Uitgedroogde tienersoldaat
Twee dagen na het bombardement zagen Jopie en haar moeder wat er van het Rotterdamse centrum was overgebleven. Ze herinnert zich wat haar vader destijds over de historische betekenis daarvan zei voor ze naar de verwoestingen gingen kijken: “Jullie moeten mee naar de stad, ik wil dat je ziet wat er is gebeurd, dit is geschiedenis”. Ze dacht aanvankelijk dat die ‘live geschiedenisles’ een raar trucje was om haar bang te maken of zo: “Vooruit, stijf mijn ogen dicht, dan zou het vanzelf wel weer verdwijnen, zo dacht deze kleine droomster. Maar toen ik de ontzetting en de tranen in de ogen van mijn moeder zag en zelf struikelde over het grove puin en languit op de grond lag van wat eens de Korte Hoogstraat was, vertelden de gaten in mijn lange wollen kousen en mijn bloedende knieën dat dit geen flauw grapje was en ook geen droom.” Haar kinderogen zagen een breed scala van aspecten van de oorlog. Deze zijn samen te vatten in angst, overlevingsdrang, verraad en medemenselijkheid; zelfs voor de Duitse uitgedroogde tienersoldaat die wat water kreeg.
Zanger en tekstschrijver Stef Bos schreef in zijn aanbeveling op de achterflap van het boek “Dit boek is een papierenstandbeeld voor de gewone man/vrouw”. Het staat vast dat er nog steeds kleine meisjes en jongens in grote oorlogen leven en dat hun stem moet worden gehoord. De stem van Jopie Roijé klink in ieder geval door in ‘Een klein meisje in een grote oorlog’.
‘Een klein meisje in een grote oorlog’ isbn 9789081091299 door Jopie Roijé en Joop van der Hor, uitgaver MediaHor/PAN, is te bestellen voor € 22,50 via jopieonline@kpnplanet.nl, telefonisch 06-28862961 of bij de boekhandel
-20090804-S.JPG)
.gif)
