Kunstenaar Benjamin Deguenon: Zonder dialoog zijn we nergens

23 april 2022 door H. van der Horst
Kunstenaar Benjamin Deguenon: Zonder dialoog zijn we nergens
Beninse kunstenaar Benjamin Deguenon Foto Richtje Haarsma

Met een fraaie performance opende de plastisch kunstenaar Benjamin Deguenon op paaszaterdag een forse tentoonstelling van zijn werk in de Schiedamse galerie International Art Exchange. De kunstenaar had zich met een gezichtsmasker en een lang gewaad onherkenbaar gemaakt. De bezoekers werden met nadruk uitgenodigd boodschappen van hoop op hem te plakken. Zij hadden die van te voren uit een grabbelzak getrokken. Dat hing nauw samen met het thema van Deguenons werk: dialoog.

 Toeschouwers speldden dialoogbegrippen op kunstenaar DeGuenon  Foto RH 

Rembrandt had geen academie

Benjamin Deguenon woont in het West-Afrikaanse Benin. Daardoor heeft hij een belangrijk kenmerk gemeen met Rembrandt, Frans Hals, Gerard Dou en alle Nederlandse kunstenaars uit de gouden eeuw: bij ontstentenis van een kunstacademie in zijn land ging hij in de leer bij een gerenommeerd kunstenaar. Zo werkt het in Benin. Je wordt in het atelier van de meester strak aan de lijn gehouden. Zijn woord is wet, zijn gevoel voor schoonheid ook. Pas na lange tijd ben je artistiek gezien  rijp genoeg geacht om te worden los gelaten. Deguenon is al twintig jaar als kunstenaar werkzaam. Pas zeven jaar geleden mocht hij van zichzelf en zijn leermeester een eigen atelier vestigen.

Kind van deze tijd

Hier houdt de vergelijking met de Nederlandse schilders weleer op. Deguenon is met grote nadruk een kind van onze tijd. Hij heeft zich nooit opgehouden met kleinsteeds particularisme. In zijn werk zijn duidelijk invloeden van Miró te herkennen bijvoorbeeld. Met  materiaal is hij niet kieskeurig. Alles wat mensen, dieren en planten op de grond achterlaten, is bruikbaar. Speciaal voor Open Art Exchange. maakte Deguenon een grote installatie van takken en voorwerpen die hij de afgelopen week in een Goois bos vond. Omwikkeld in aluminiumfolie geven zij spookachtige, dreigende vormen te zien. Dat effect wordt versterkt door de tientallen kruisen van dorre takken, eveneens met aluminiumfolie omwikkeld. Zo ontstaat het beeld van een slordig kerkhof met ondiepe graven, achtergelaten door vluchtende soldaten of burgers. Er boven hangt onze wereld, die getekend is door oorlog en geruchten van oorlog maar nog steeds positieve krachten niet hoeft te ontberen.  4-luik van Deguenon Foto RH

Vrijheid en dialoog zijn het leve n 

Op veel schilderijen figureert de gemaskerde figuur die Deguenon zelf tijdens zijn performance verbeeldde. Ook zijn hybride vormen te zien: een tweebaansweg die tegelijkertijd een dier is, compleet met kop, een trein dito. In elk kunstwerk zit fluctuatie en beweging. Op welke gedachten baseert de zeer productieve Deguenon zijn werk? Ontdaan van zijn masker legt hij uit: ¨Alles wat ik maak hangt samen met het leven. En ik probeer een band te scheppen met de anderen, met familieleden, met collega´s, met vreemden door middel van mijn werk. Ik wil dat iedereen tevreden is. Ik verdedig alles dat in betrekking staat tot gelijkheid, tot liefde, tot vrijheid.. Ik verdedig de dieren, het milieu, de vogels, de vissen alles.

 Bld. Deguenon - Foto RH  

Zonder hen zouden we nergens zijn. Dat probeer ik met mijn werk uit te drukken. Het leven is dialoog. Zonder dialoog zijn we nergens. Je zegt nu tegen me dat je wel Europese invloeden in mijn werk herkent maar Afrikaanse niet. En je vraagt me die Afrikaanse invloeden aan te wijzen. Ik vind dat geen zinnige vraag. Ik denk niet dat je zulke onderscheiden moet maken of dat je je op die gronden moet beperken als het gaat om invloeden door andere kunstenaars.. We zijn allemaal mensheid. Picasso heeft zich zeer laten inspireren door Afrikaanse maskers. Wie weet heeft Miró in de verte een Afrikaanse achtergrond. We hebben allemaal hetzelfde bloed. Mijn bloed is net zo rood als het jouwe. Voor mij zijn we allemaal hetzelfde. Je zit nu met een groene pen te schrijven. Ik geloof in de universaliteit van der dingen. Al is hij groen, het blijft een pen.

Men praat tegenwoordig over uiteenlopende ziektes, over pandemieën, over cholera voor mijn part, malaria. De wereld heeft daar geen behoefte aan maar de mensen laten zich psychisch verstikken. Ze zien overal het kwaad. Maar de mens moet het kwaad beteugelen en laten vallen. Daarom verzamel ik op mijn maskerkostuum woorden van hoop en dialoog. 

Bld Deguenon  Foto RH 

De basis

Zeker nu. Ik ben geen politicus. Ik ben kunstenaar en als kunstenaar moet ik opkomen voor het algemeen belang. Uitgangspunt: de wereld moet gebaseerd zijn op dialoog. Onze overgrootouders hebben de Eerste Wereldoorlog meegemaakt met alle destructie en catastrofes van dien. Wij hebben daar op school over geleerd. Men kan problemen hebben. Deze problemen zijn alleen met een werkelijke dialoog op te lossen. Zonder dialoog zal de wereld geen wereld te zijn. De dialoog is de kapitale basis, is het kernbegrip dat ten grondslag ligt aan alles. Voor mij IS de wereld dialoog¨.

Het treurige van deze tijd is dat zulke opvattingen naïef worden gevonden. En niet getuigend van wijsheid.    

The world = Dialogue, plastische en picturale kunst door Benjamin Deguenon, kunstenaar uit Cotonou, Benin. Tijd: van woensdag tot en met zaterdag van 10 tot 18 uur. Laatste dag:  2 juni 2022, Galerie Open Art Exchange, Hoogstraat 85- Schiedam

 

Meer over:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.