Idriss Déby, een niet onomstreden bondgenoot

11 juni 2021 door Ronald Glasbergen
Idriss Déby, een niet onomstreden bondgenoot
Idriss Déby Itno in 2016 Foto Bagassi Koura cco

In de vroege ochtend van 19 april 2021  sneuvelde Tsjadese president Idriss Déby (1952 -2021)  op het slagveld. Déby was in 1952 geboren als zoon van een Zhagawa schaapherder in het noorden van het straatarme Tsjaad. Hij volgde na de koranschool in het regiostadje Tine, het lyceum in regiohoofdstad Abèché en ging daarna naar officiersopleiding in westelijke hoofdstad Ndjamena. Hij maakte een snelle carrière in het leger, raakte in onmin met zijn president , vluchtte, kwam terug met een rebellenleger en nam de macht over. Van 1991 tot 2021 was hij dankzij in toenemende mate omstreden verkiezingen onafgebroken president.

Stabiliteit

Na de destabilisatie van de Sahel, mede dankzij ingrijpen van Nederland, als deel van de NATO in 2012, werd Idriss Déby als opperbevelhebber van de Tsjadese troepen een belangrijke bondgenoot in de internationale coalitie die Mali en omgeving moest redden van Islamitische extremisten.Het door burgeroorlogen in eigen land geharde Tsjadese leger was daarbij de belangrijkste kracht uit de regio. Met de dood van Déby zo was de eerste vrees is mogelijk een belangrijke steunpilaar van de democratische krachten in het toch al fragiele subsahel-Afrika weggevallen.

Overgangsregime

Sinds de dood van Deby werd door de generale staf van Déby  de zoon van de overleden president, de 37 jarige generaal Mahamat Idriss Déby als interim opvolger naar voren gekozen. Een beroepsofficier die meest prefereert buiten de publieke belangstelling te blijven. Tot er na 18 maanden, nieuwe verkiezingen komen in het land, vermoedelijk eind 2022, is hij hoofd van de 15 koppige raad van transitie (CMT) van Tsjaad en de facto leider van het land.

Garantie Macron

Bij de begrafenis van President zei de Franse President Macron dat Frankrijk nooit zal toestaan 'dat iemand de stabiliteit of integriteit van Tsjaad bedreigd'. Steun van Macron dus, sinds door het toedoen van zijn voorganger Sarkozy,  de stabiliteit van west en centraal Afrika ernstig geschaad is. Overigens sprak op de begrafenis van president Déby ook een andere invloedrijke zoon van de president, de in West Point opgeleide generaal Abdelkerim Idriss Déby. The Africa Report zag al een mogelijke voedingsbodem voor dynastieke rivaliteiten.

Democratie

Intussen zijn democratische groepen in de hoofdstad bezorgd over de interimperiode die sommigen van hen gezien wordt als een stille dictatuur. Geen vrees zonder grond in dit land. Te verwachten  valt dat zorgen over de democratie op dit moment zowel in het land zelf als bij zijn westerse bondgenoten geheel ondergeschikt zullen zijn aan de zorg over stabiliteit in de grotere regio.     

President Idriss Déby in de VS in 2014 Foto Amanda Lucidon cco

Reacties op dit artikel graag naar contact@vandaagenmorgen.nl  met in het onderwerp: reactie - de naam van het artikel - 

 

Meer over:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.