Drie namen + ‘Melly’ voor 'Voorheen Witte de With'

28 september 2020 door Ronald Glasbergen
Drie namen + ‘Melly’ voor 'Voorheen Witte de With'
Melly Shum hates her job van Ken Lum. Foto Wikifrits (cropped) cc

Onlangs maakte Voorheen Witte de With een shortlist met drie nieuwe namen voor het kunstcentrum bekend. De drie zijn: KAT (of CAT) , Kin en Haven. KAT staat voor Kunst Activiteiten en theorie. Kin komt van het Engelse ‘next of kin’ of van 'kinship' familierelatie en Haven is gemotiveerd als in het Rotterdamse haven of als in het Engelse 'haven' – schuilhaven – toevluchtsoord. Daarnaast is op verzoek van de commissie die adviseert bij de naamgeving ook de naam Melly nog in de race. De naam Melly komt van de gevelposter 'Melly Shum hates her job' van kunstenaar Ken Lum, die sinds 1990 de gevel van het kunstcentrum aan de Boomgaardstraat tooit en nu in gebruik is als naam voor de bekende activiteitenruimte van voorheen Witte de With aan de straat. 

Beeldenstorm

De shortlist komt voort uit een periode (2015-2016) waar ook in ons land de omgang met de erfenissen van ons deels koloniale verleden steeds meer inzet werd van een vaak intens gevoerd maatschappelijk debat. Dat ging niet voorbij aan Witte de With. In dat debat dat nog lang niet uitgewoed is, stellen verschillende groepen discriminatie en achterstelling aan de kaak. Andere behoudend ingestelde groepen bestrijden dat er sprake is van achterstelling, vaak met het argument dat het gaat om oude tradities of dat geschiedenis niet met de bril van de huidige tijd beoordeeld mag worden.

Een van de bestormde beelden was de naam van Kunstcentrum Witte de With. Het argument luidde kort samengevat dat juist voor een vooruitstrevend kunstcentrum dat zich nadrukkelijk ook richt tot een divers en gekleurd politiek en cultureel gezelschap, de naam van zo’n historische houwdegen uit de Gouden Eeuw, die op zijn minst indirect bij koloniale slavernij betrokken, niet erg past. Verbazingwekkend was het dan ook niet dat enkele kunstenaars en kunsttheoretici in het geweer kwamen tegen de naam Witte de With. Zo viel met instemming van het bestuur het besluit om de naam te veranderen. En zo bleef het op de plank liggen. Daarna en los daarvan werd een nieuwe directeur benoemd, Sofía Henández Chong Cuy.

Gezamenlijk leren

De nieuwe directeur kreeg van het bestuur ruime volmachten en zette, hoewel eerdere directeuren intellectueel niet de minsten waren - Bartomeu Mari, Chris Dercon, Catherine David - met energiek fris elan het instituut in een nieuw soort beweging. Haar aanpak, maar ook de omstandigheden zijn anders dan die van haar voorgangers. Rotterdam is qua klimaat en culturele populatie immers een veel jongere, maar tegelijk cultureel rijpere stad dan pakweg 25 jaar geleden. Dat hielp. Voorts betrok zij anderen in het proces.

Even kreeg niet de naamsverandering prioriteit, maar de inhoud van het instituut, waar naast de kunsttentoonstellingen ook de theorie rond kunst en cultuur onderzocht wordt. Een sleutelbegrip voor Sofía Henández Chong Cuy is daarin 'collective learning', gezamenlijk leren. Ook zo'n naamgevingproces is middels enquêtes, publieksforums, werk- en adviesgroepen en bestuur en directie een gezamenlijk leerproces. De shortlist is het gekanaliseerde resultaat van alle gesprekken, discussies en afwegingen die zich rond de naamgeving afspeelden. Het slimme daarvan was dat het proces van de naamsverandering quasi in de slipstream van andere activiteiten werd meegenomen en dat, daar waar het op de voorgrond kwam op zijn beurt weer andere activiteiten met zich mee kon nemen.

Slipstream levend houden

Er wordt binnenkort, begin oktober een naam gekozen. Melly is het meest logisch, dat is een persoon zoals Witte de With dat was, het is een vrouw en van Aziatische origine. Ze is zo een mooi tegenwicht voor De With. De 'echte' Melly was assistente van kunstenaar Ken Lum, de Melly die haar werk haat is een fictief personage, de uitvinding van een kunstenaar en past in die zin perfect bij een kunstinstituut. Tegelijk is ze in metaforische zin iemand waarin veel mannen en vrouwen zich soms kunnen herkennen, de De Withten en de Shums. Ze is vreemd en bekend tegelijk.

De andere drie namen kunnen dan als wisseltrofee, als een neon van Bruce Nauman, beurtelings aan en uitflitsend als naam voor de huidige activiteitenruimte Melly dienen: KIN, HAVEN, CAT. Want als iets droevig zou zijn is dat het proces van het collectieve leren van nadenken over namen, instituten, samenleving, geschiedenis, stad en kunst geen boeiende slipstreams meer zou veroorzaken. 

Dit artikel werd op 29 september aangepast

zaterdag 26 september werden de 3 namen + Melly toegelicht. Foto RG

Meer over:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.