Charles Michel: We keken weg om het niet te hoeven zien

10 oktober 2021 door Charles Michel
Charles Michel: We keken weg om het niet te hoeven zien
Jezidi vluchtelingen in 2014 gevlucht voor IS. Foto Rachel Unkovic/International Rescue Committee cco

Nadia Murad is geboren in Irak. Ze is een jezidi. Op 15 augustus 2014 stortte haar wereld in: jihadisten vielen haar dorp aan. Zes van haar broers werden voor haar ogen vermoord. Het was de laatste keer dat ze haar moeder zag. Ze werd als seksslavin gevangengenomen en werd gruwelijk misbruikt. Uiteindelijk wist ze te ontsnappen. Vandaag is Nadia Murad een Nobelprijswinnares voor de Vrede en strijdt ze onvermoeibaar voor de rechten en waardigheid van vrouwen.

Ik maak van deze gelegenheid gebruik om haar te citeren: "Vandaag zien we welke gevolgen conflicten kunnen hebben op de lichamen van vrouwen in Irak, Afghanistan, Tigray en zoveel andere plaatsen ... Er gaat veel potentieel verloren als we de macht van vrouwen negeren in conflictpreventie en bij de wederopbouw van gemeenschappen ..." Einde van het citaat.

Ik heb Nadia Murad ontmoet. In haar ogen zag ik alle kracht van de mensheid. In de zachtheid van haar stem hoorde ik een enorme vastberadenheid. Zij besloot uit drama en eindeloos lijden een onwrikbare kracht te putten die de wereld moet transformeren. Het is met diezelfde bezieling dat ik u hier vandaag toespreek.

Keerpunt

De Europese Unie werd door Europeanen opgericht. Als een onstuitbare golf van waardigheid en vrijheid na twee bloedige wereldoorlogen.

Vandaag staan we opnieuw op een keerpunt in de geschiedenis van de mens. Omdat we ons diep in een andere oorlog – een wereldwijde oorlog – bevinden. Deze wereldwijde oorlog heeft geen partijen die tegenover elkaar staan. Geen legers. Er wordt geen grondgebied kwijtgespeeld of veroverd. Toch verwoest deze oorlog levens. Brengt hij landen op de knieën. En doet hij gezinnen immens lijden.  

Niemand kan zeggen: "Ik wist het niet". Al tientallen jaren slaan wetenschappers alarm. Maar hun waarschuwingen vielen in dovemansoren. We keken weg om het niet te moeten zien.

Ik heb het over de oorlog die de mens tegen de natuur voert. We hebben onze planeet mishandeld. Misbruik gemaakt van onze natuurlijke hulpbronnen. We zijn ten strijde getrokken tegen het milieu. En nu vecht de natuur terug. Schudt ze ons wakker. En maakt ze ons weer nederig.

Niemand kan zeggen: "Ik wist het niet". Al tientallen jaren slaan wetenschappers alarm. Maar hun waarschuwingen vielen in dovemansoren. We keken weg om het niet te moeten zien. En vandaag is de schok enorm. We oogsten nu wat we hebben gezaaid. De branden die Australië hebben verwoest. De droogtes die Afrika hebben geteisterd. De overstromingen die Europa hebben getekend. En de orkanen die de Verenigde Staten door elkaar hebben geschud.

Pandemie

En er is nog een andere plaag die al bijna twee jaar op onze planeet woedt. Ook dit werd door de wetenschap voorspeld. COVID-19. COVID-19 heeft 4,7 miljoen doden veroorzaakt. En heeft de levens van miljarden anderen aangetast.

Maar tijdens deze pandemie zijn we ook teruggeworpen op de essentie van ons bestaan: het leven en de menselijke waardigheid. Om deze te vrijwaren hebben we uitzonderlijke maatregelen genomen: massale lockdowns die onze economieën, ons sociale leven en vooral onze vrijheden haast helemaal tot stilstand brachten.

Deze pandemie heeft onze ogen geopend voor wat overduidelijk is: ons leven en onze gezondheid zijn onlosmakelijk verbonden met de gezondheid van onze velden, bossen, oceanen en fauna.

We delen deze planeet met andere levende wezens. Het is tijd om de vijandelijkheden tegen onze natuurlijke omgeving te staken. Het is tijd voor een wapenstilstand tussen ons en de natuur. Een vredesverdrag met onze planeet. Voor de komende generaties.

Het is tijd voor ons om de wereld te transformeren, net zoals de vorige generatie dat deed na de laatste wereldoorlog. Geïnspireerd door de visionaire ondertekenaars van het Handvest van de Verenigde Naties is het tijd om terug te keren naar de basis: de rede en het gezond verstand. Vanuit deze beginselen hebben zij ons een op regels gebaseerde internationale orde nagelaten. Om de vrede te bevorderen. Ze hebben liberale democratieën opgebouwd. Om de waardigheid van ieder individu te waarborgen. Ze hebben gepleit voor een ontwikkelingsmodel dat gebaseerd is op de vrijheid van handel en op economische kansen. Om de welvaart te waarborgen.

Deze keuzes hebben voor vooruitgang en meer stabiliteit gezorgd. Maar de wereld van gisteren is niet die van vandaag. En nog minder de wereld van morgen.

Democratie

Bruut unilateralisme drukt multilateralisme al te vaak naar de zijlijn. De ambitie om te domineren creëert nieuwe afhankelijkheden en leidt tot spanningen en conflicten. Democratieën staan onder druk, zowel van binnenuit als van buitenaf. Autoritaire regimes ondermijnen minutieus – al dan niet openlijk – de beginselen van vrijheid in eigen land, en zelfs buiten hun grenzen.

Tot slot loopt ons model van economische ontwikkeling op zijn einde. De tekortkomingen ervan worden steeds duidelijker: extreme exploitatie van hulpbronnen en toenemende ongelijkheid. We moeten uit deze vicieuze cirkel stappen.

We bevinden ons inderdaad op een keerpunt. We moeten ons afvragen: in wat voor een wereld willen we straks leven? We willen een wereld die berust op de rede. Een wereld die vertrouwt op de wetenschap. Die de waardigheid en vrijheid van elk mens garandeert. We willen een eerlijkere en veiligere wereld.

We willen samenwerking in plaats van confrontatie. Solidariteit in plaats van isolement. Transparantie in plaats van geheimhouding. En we willen loyaliteit. Waarbij we niet verzaken aan een gegeven woord.

Inzet

U kunt erop rekenen dat de Europese Unie zich ten volle inzet, met al haar energie en talent. En dat zij de Agenda 2030 en de duurzameontwikkelingsdoelen steunt in volledig vertrouwen met secretaris-generaal Guterres. En we zullen onze woorden kracht bijzetten door actie te ondernemen.

Een eerlijkere wereld is een wereld waarin we allemaal beschermd zijn tegen COVID-19. De Europese Unie heeft grootschalige steun verleend voor onderzoek en heeft een grote vaccinproductiecapaciteit ontwikkeld. We hebben 700 miljoen doses naar 130 landen uitgevoerd. Er is 3 miljard euro geïnvesteerd in Covax. Maar we moeten erkennen dat de vaccinatiekloof met ontwikkelingslanden onaanvaardbaar is. We moeten ons krachtdadig blijven inspannen.

We hebben concrete projecten opgestart: er is een miljard euro vrijgemaakt voor de ontwikkeling van farmaceutische productiecapaciteit in een aantal Afrikaanse landen, ook voor de productie van vaccins. We staan klaar om ook partnerschappen in Latijns-Amerika te ondersteunen.

Het gaat er niet alleen om dat we deze pandemie te boven komen. We moeten ook volgende pandemieën voorkomen en wereldwijd weerbaarder worden. Daarom hebben we samen met Tedros Ghebreyesus een internationaal pandemieverdrag voorgesteld. Ik dring er bij iedereen op aan om een zo snel mogelijke start van de onderhandelingen te ondersteunen.

Een eerlijkere en veiligere wereld is een wereld zonder de klimaatdreiging. We moeten ambitieuze doelen stellen. De Overeenkomst van Parijs was een mijlpaal en de Europese Unie was hierbij een belangrijke speler. In tegenstelling tot anderen hebben we ons resoluut aan deze overeenkomst gehouden. De 27 lidstaten hebben de weg vrijgemaakt door zich in te zetten voor klimaatneutraliteit tegen 2050.

Anderen volgen dit voorbeeld. In dezelfde geest heeft de Europese Unie besloten haar doelstellingen voor 2030 te verhogen.

We moeten vooruitgang blijven boeken op het gebied van internationale samenwerking. In de richting van een koolstofbelasting. Op EU-niveau zijn we begonnen met het emissiehandelssysteem (ETS) – een aanpak die innovatie stimuleert en resultaten oplevert.

Investeringen in de vergroening van de economie moeten absoluut worden gestimuleerd. We moeten proberen een algemene aanpak af te spreken om een regelgevingskader voor groene financiering tot stand te brengen.

Global warming

Tot slot is het voor sommigen een ongelijke race tegen de tijd waar het om de opwarming van de aarde gaat. Geïndustrialiseerde landen dragen een bijzondere verantwoordelijkheid bij het ondersteunen van ontwikkelingslanden. Sinds de toezegging om jaarlijks 100 miljard dollar vrij te maken voor de strijd tegen de opwarming van de aarde, hebben slechts weinigen hun deel betaald.

Tussen 2013 en 2019 hebben de Europese Unie en haar lidstaten 127 miljard euro uitgekeerd, een derde van het totaal. We roepen andere partners op hun toezeggingen ook na te komen. Het is een kwestie van vertrouwen en billijkheid.

Een eerlijkere en veiligere wereld is ook een vreedzame wereld. Op dit moment worden vrouwen mishandeld en verkracht, omdat zij vrouw zijn. Dit oorlogswapen wordt met name gebruikt in de Hoorn van Afrika, in Ethiopië. We roepen op tot een staakt-het-vuren en een onmiddellijke beëindiging van het etnische geweld. De onbeperkte toegang voor humanitaire hulp moet worden gewaarborgd.

Armoede en radicalisme zijn twee plagen die elkaar aanwakkeren. Onderwijs, basisdiensten, gezondheidszorg en infrastructuur zijn de beste oplossingen voor instabiliteit en de daaraan verbonden gevaren.

In de Sahel zijn naast de plaatselijke bevolking de Europese Unie en negen van haar lidstaten actief. Zowel bij veiligheids- en defensiemissies als bij ontwikkelingshulp. Het herstel van het overheidsgezag en het waarborgen van bestuur zijn essentieel voor duurzame resultaten.

De nieuwe situatie in Afghanistan is een nederlaag voor de internationale gemeenschap. En er moet lering uit worden getrokken. Maar een ding staat vast: het einde van de militaire operaties betekent niet het einde van de inzet van Europa ten aanzien van het Afghaanse volk.

We willen een humanitaire ramp voorkomen en zoveel mogelijk van de vooruitgang van de afgelopen 20 jaar behouden, in het bijzonder de rechten van vrouwen en meisjes.

Indo-Pacific

De Europese Unie is de belangrijkste investeerder in de Indo-Pacifische regio en een van de grootste handelspartners: 40% van onze handel gaat via die regio. We hebben besloten onze samenwerking daar aanzienlijk te verbeteren. Dit is de basis van het partnerschap met de Asean, dat nu een strategisch partnerschap is.

De veiligheid en de vrijheid van scheepvaart in de Zuid-Chinese Zee en de Indische Oceaan moeten worden gewaarborgd overeenkomstig het internationaal recht. De Europese Unie zal in dit verband haar volledige verantwoordelijkheid nemen.

De Europese Unie zal nooit de ogen sluiten voor schendingen van de mensenrechten. De rechtsstaat, non-discriminatie en respect voor minderheden (waaronder LGBTQI) zijn kernwaarden. Dit is de essentie van de mensenrechtendialoog die we voeren met veel landen over de hele wereld.

We verdedigen onze waarden krachtig, maar we zijn ook bereid om samen te werken en een dialoog aan te gaan om mondiale uitdagingen zoals het klimaat, de biodiversiteit en de strijd tegen pandemieën aan te gaan.

Vrede is zo veel meer dan het uitblijven van oorlog. Vrede mag nooit als vanzelfsprekend worden beschouwd. Er moet dagelijks aan worden gewerkt. Ze houdt stand dankzij de onderlinge banden tussen onze samenlevingen. Hoe meer gemeenschappelijke belangen we delen, des te minder conflicten we zullen hebben. Economische, wetenschappelijke, culturele en intellectuele uitwisselingen dragen sterk bij tot stabiliteit. Vrede wordt bevorderd door regionale of continentale integratieprojecten en door grote partnerschappen tussen deze nieuwe geïntegreerde gebieden. Of het nu gaat om Latijns-Amerika en het Caribisch gebied, Azië ... of Afrika.

Afrika

Samen met onze Afrikaanse broeders werken we hard aan een nieuw bondgenootschap met het Afrikaanse continent. Luisteren en wederzijds respect. Rekening houden met bijzonderheden en realiteiten, transparantie en goed bestuur aan beide zijden. Dat moeten de voornaamste kenmerken zijn. We zullen een beroep doen op de particuliere sector voor investeringen in infrastructuur en nieuwe technologieën. We zullen alle inspanningen ter bevordering van onderwijs steunen. Onderwijs is de doeltreffendste hefboom voor een betere toekomst. Onze gemeenschappelijke belangen zijn een sterke motor voor het welslagen van de nieuwe aanpak van ons partnerschap.

De Europese Unie en haar lidstaten zijn een van de belangrijkste economische mogendheden ter wereld. En we zijn ook de belangrijkste sponsor van vrede en duurzame ontwikkeling. We financieren een kwart van de reguliere begroting van de Verenigde Naties. 30% van de totale begroting voor vredeshandhaving. En de helft van alle mondiale ontwikkelingshulp. Het is een keuze die aansluit bij onze visie op een open en onderling verbonden wereld.

We hebben waarden die moeten worden bevorderd, burgers die moeten worden beschermd en belangen die moeten worden verdedigd. En het is in deze geest dat we de strategische autonomie van de Europese Unie ontwikkelen, ook op het gebied van onze veiligheids- en defensievermogens.

Om minder afhankelijk te zijn. Om onze positieve invloed te versterken. Om ons Atlantisch Bondgenootschap te versterken, dat is verankerd in onze democratische waarden en een onwrikbare pijler van onze veiligheid en de wereldwijde stabiliteit vormt. Sterkere bondgenoten betekenen een sterker bondgenootschap, dat berust op transparantie en loyaliteit.

Onze positieve invloed is iets wat we natuurlijk verder willen uitbouwen in onze onmiddellijke omgeving. Dat is het doel van ons Oostelijk Partnerschap, onze langetermijnverbintenis met Oekraïne, Georgië, Moldavië, Armenië en Azerbeidzjan. Dit is de reden voor onze steun aan het Belarussische volk en ons krachtig standpunt ten aanzien van het regime van de heer Loekasjenko. Met name wanneer hij migranten gebruikt als hybride wapen om leden van de Europese Unie te destabiliseren. En ten slotte is dit de reden voor onze inspanningen om de banden met de landen van de Westelijke Balkan aan te halen.

De recente toename van het geweld in het Midden-Oosten herinnert ons er opnieuw aan dat het absoluut noodzakelijk is de vreedzame dialoog over de tweestatenoplossing tussen Israël en Palestina te hervatten.

De wereld transformeren. Haar eerlijker en veiliger maken. En de waardigheid van ieder individu beschermen. Dit is de toezegging van de Verenigde Naties. Laten we allemaal deze belofte waarmaken – voor alle Nadia Murads van deze wereld en voor de generaties die na ons komen. U kunt op de Europese Unie rekenen.

(Bovenstaande rede uitgesproken in Algemen Vergadering van de VN September 2021)

Reageren?  contact@vandaagenmorgen.nl 

Meer over:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.