Coronacrisis als vliegwiel voor verandering (+video)
De RRKC bracht op 9 februari aan het college van B&W en de culturele sector van Rotterdam een advies uit over corona en cultuur. Wij vinden het advies belangrijk genoeg om de hoofdpunten en de links ernaar hier te publiceren. Het advies ‘Cultuur in transitie‘ beschrijft veranderingen en interventies om de Rotterdamse kunst- en cultuursector sterker uit de coronacrisis te laten komen – op korte én langere termijn.
Cultuur in transitie
De impact van de coronacrisis op de culturele en creatieve sector is zeer groot en zonder precedent. De sector is zwaar getroffen en redt het niet zonder steun, maar toont zich ook veerkrachtig, creatief en solidair. De maatschappelijke en intrinsieke waarde van kunst en cultuur worden in crisistijd gevoeld en gezien. Makers en instellingen delen kennis en zetten gezamenlijk nieuwe stappen. De RRKC adviseert de gemeente deze beweging te stimuleren.
Om tot een evenwichtig en goed gewogen advies te komen, organiseerde de RRKC eind oktober 2020 vier online denksessies over de korte- en langetermijn-gevolgen van het corona-virus op de culturele sector. 40 makers en instellingen uit vier disciplines en in diverse samenstelling gingen met elkaar in gesprek over vier thema’s: Programma, Publiek, Keten en Verdienmodel.
Een realistisch scenario
De RRKC heeft veel waardering voor de wijze waarop de gemeente Rotterdam haar verantwoordelijkheid heeft opgepakt met analyses en steunmaatregelen. Maar een waarschuwing is gepast: De impact van de pandemie, met al haar grilligheid en mutanten, zal een lange doorwerking hebben en de culturele praktijk blijvend veranderen. De Raad adviseert: Gebruik de crisis daarom als vliegwiel om de noodzaak tot verandering – die er al was – verder en in gezamenlijkheid vorm te geven. Ga uit van vertrouwen en verantwoordelijkheid, ga soepel om met subsidieregels en prestatieafspraken en gebruik 2021 als experimenteerjaar.
Zes essentiële veranderingen
Het advies is gericht op een blijvende transitie van de culturele sector. De gemeente zal samen met de culturele sector een overstijgend perspectief moeten ontwikkelen voor de toekomst met als richtpunt 2025. Het perspectief geeft richting aan de wijze waarop steunmaatregelen worden omgezet in investeringen. De RRKC adviseert de zes geschetste veranderingen te benutten als ‘kader’ voor de transitie. Daarbij adviseert hij het college vast te houden aan de drie I’s (Inclusiviteit, Interconnectiviteit en Innovatie); deze zijn cruciaal om sterker uit de crisis te komen. Het gezamenlijke doel is een nieuw duurzaam cultureel ecosysteem met gelijke kansen. Om de cultuursector weerbaarder te maken is het absoluut noodzakelijk dat er op zoek wordt gegaan naar een bredere bekostiging. Nu wordt er door rijk en gemeente veel extra geld als steun ingezet, maar voorkomen moet worden dat de sector na deze anticyclische investeringen en ondersteuning weer speelbal wordt in een golfbeweging van bezuinigingen, aldus de Raad.
De RRKC signaleert zes veranderingen als drijvende kracht achter de transitie van de cultuursector:
- Innovaties met nieuwe productie- en presentatiepraktijken;
- Toename solidariteit, samenwerking en deelcultuur;
- Een versnelde aandacht voor digitalisering;
- Toenemende behoefte aan publieke/alternatieve ruimte voor programmering;
- Een groter beroep op eigen talent en bronnen;
- Op zoek naar een bredere bekostiging.
Opgave voor de korte termijn: ruimte maken voor veranderingen
De RRKC heeft hiervoor vier adviezen:
- Versoepel de toepassing van subsidieregels en werk met voorfinanciering
- Blijf inzetten op een vitaal klimaat voor de makers, creatieve ondernemers en kunstenaars in de stad
- Zorg juist nu voor het stimuleren van cultuureducatie
- Faciliteer een veilig werk- en presentatieklimaat, zowel buiten als binnen
Het advies kwam tot stand met input van vier denksessies met ruim 40 Rotterdamse makers en instellingen. De diverse en representatieve samenstelling van de denksessies klinkt direct door in het advies Cultuur in transitie.
.gif)
