De digitale economie goed voor bijna een tiende van de Nederlandse economie
De digitale economie, de optelsom van alle digitale bedrijfstakken in de Nederlandse economie, was in 2019 goed voor 9,2 procent van de totale bruto toegevoegde waarde. Dat is het resultaat van een experimentele studie van het CBS opgezet volgens de nieuwe richtlijnen van de OESO.
Eigenlijk is die toepassing belangrijker dan het cijfer zelf want veel aan die digitale economie laat zich lastig kwantificeren, neem het feit dat u dit bericht (free service) via een digitaal aangedreven beeldscherm leest.
| Het OESO raamwerk voor de digitale aanbod- en gebruiktabellen Het raamwerk dat is gebruikt zijn de zogenaamde “digitale aanbod- en gebruiktabellen” (DSUT), opgesteld door de OESO. Dit raamwerk sluit naadloos aan op de reguliere en internationaal voorgeschreven manier om de omvang van de economie (bruto binnenlands product) en de ontwikkelingen daarin te meten. In de DSUT worden productie, verbruik en toegevoegde waarde voor verschillende digitale bedrijfstakken beschreven en uitgesplitst naar productgroep. De digitale economie maakt onderdeel uit van de Nederlandse economie, en daarbij van het bruto binnenlands product (bbp), maar zit in de huidige aanbod- en gebruiktabellen - die het CBS regulier publiceert - grotendeels verstopt binnen andere bedrijfstakken en productgroepen. Met het nieuwe meetraamwerk is het mogelijk om de omvang van verschillende activiteiten in de digitale economie expliciet inzichtelijk te maken. Dit gebeurt door de reguliere aanbod- en gebruiktabellen een nieuwe indeling te geven. Zowel bedrijfstakken als goederengroepen worden hierbij verder verbijzonderd. Zo is een groot deel van de bedrijfstak reisbemiddelaars en reserveringen onder te brengen in de digitale bedrijfstak digitale bemiddelingsplatforms, doordat reisbureaus steeds vaker online te werk gaan. De omvang van de economie verandert door deze herindeling van bedrijfstakken en goederengroepen niet. Naast deze herindeling worden twee nieuwe digitale fenomenen daadwerkelijk toegevoegd aan de digitale aanbod- en gebruiktabellen, namelijk free services en data. Het opvoeren van deze twee nieuwe fenomenen heeft wél invloed op de gemeten omvang van de economie. Free services en data dragen met deze uitbreiding 0,4 procentpunt bij aan de totale groei van de toegevoegde waarde in 2019. Door het samenstellen van de digitale aanbod- en gebruiktabellen wordt inzicht verkregen in zowel de omvang als de diversiteit van de digitale economie. De tabellen stellen onderzoekers, beleidsmakers en andere gebruikers in staat om de digitalisering van de Nederlandse economie terug te zien op zowel bedrijfstak- als productniveau. Zodra de digitale aanbod- en gebruiktabellen door meerdere landen worden samengesteld, kunnen deze ook internationaal met elkaar worden vergeleken. |
Als we dit vergelijken met de aanbod- en gebruiktabellen vóór herindeling, dan hadden enkel de handel, de industrie en de gezondheids- en welzijnszorg in 2019 een groter aandeel in de economie. Hierbij moet worden aangemerkt dat deze traditionele bedrijfstakken voor een deel ook nog digitale componenten bevatten. De digitale economie groeide in 2019 nominaal met 15 procent aanzienlijk sneller dan de gehele Nederlandse economie, die met 5 procent groeide. Deze ontwikkelingen zijn niet voor prijsveranderingen gecorrigeerd.
Diagram CBS
De digitale economie is relatief sterk aanwezig in de bedrijfstakken informatie en communicatie, en handel, met een respectievelijke aandeel van 75 procent en 22 procent in de toegevoegde waarde van deze bedrijfstakken. De financiële dienstverlening bestaat voor slechts 2 procent uit volledig digitale bedrijven. Hoewel de meeste bedrijven in deze bedrijfstak wel degelijk gebruik maken van digitale mogelijkheden, zijn deze bedrijven niet exclusief digitaal. Hierdoor behoren ze volgens de richtlijnen niet tot de digitale economie. Zo kennen de meeste banken nog steeds fysieke vestigingen naast de online dienstverlening die zij aanbieden.
Digitaal faciliterende bedrijfstakken het grootste onderdeel van de digitale economie
De digitale economie bestaat uit zeven verschillende digitale bedrijfstakken. In 2019 maakten de digitaal faciliterende bedrijfstakken met 64 procent het grootste deel uit van de toegevoegde waarde van de digitale economie. Onder deze digitale bedrijfstak vallen uiteenlopende activiteiten, zoals de productie van computerchips (industrie), computer- programmeeractiviteiten (diensten), en de groothandel in computers (handel). Bedrijven hoeven niet per se online te opereren om tot de digitaal faciliterende bedrijfstakken te behoren. Zo kan een groothandelaar in computers gewoon fysiek opereren. Het aandeel van de digitaal faciliterende bedrijfstakken is in 2019 met 4 procentpunt afgenomen. Deze daling komt vooral doordat de digitale bedrijfstak online handel én de digitale bedrijfstak uitsluitend digitale financiële dienstverleners harder zijn gegroeid, en daarmee een groter aandeel in het totaal hebben verkregen.
Het aandeel van de online groothandel heeft met 4 procentpunt de grootste groei doorgemaakt ten opzichte van 2018. Deze digitale bedrijfstak was in 2019 goed voor 21 procent van de totale digitale economie en bestaat uit groothandelaren die meer dan de helft van hun omzet online behalen. De groei komt vooral door een toename van het aantal groothandelaren dat voornamelijk online verkopen doet en niet zozeer door een toename van de toegevoegde waarde per online groothandelaar.
Nederland [lees het CBS] is er met deze eerste experimentele studie als één van de eerste landen in de wereld in geslaagd om de omvang van de digitale economie volgens het nieuwe internationale raamwerk van de OESO te ramen. Dit is een eerste stap naar beter inzicht in de (snelle) ontwikkelingen binnen dit gedeelte van de economie. De resultaten van dit eerste experimentele onderzoek zijn dan ook van grote waarde voor de verdere uitrol van dit raamwerk naar andere landen. |
.gif)
