CBS berekent: dankzij 4e kwartaal 2022 geen recessie maar groei
Twee kwartalen achter elkaar krimp, ook al is het maar 0,1% , dat wordt recessie genoemd is de consensus onder een groot deel van de economen. Maar nu blijkt uit de laatste berekeningen van het CBS dat wat iedereen dacht, met een derde en een vierde kwartaal van 2022 lichte krimp, niet te kloppen. In het vierde kwartaal groeide de economie in Nederland dankzij hogere consumentenbestedingen met 0,6%. Hoera, geen recessie dus en 0,6% is best veel.
Groei hele jaar niet 4,2 % zoals de Nederlandse Bank in december schreef maar 4,5%
Volgens de eerste berekening van het CBS, op basis van nu beschikbare gegevens, steeg het bruto binnenlands product (bbp) in het vierde kwartaal van 2022 met 0,6 procent ten opzichte van het derde kwartaal. In het derde kwartaal daalde het bbp met 0,2 procent. De groei in het vierde kwartaal werd breed gedragen, waarbij het handelssaldo en de consumptie door huishoudens de grootste bijdrage leverden.
De Nederlandse economische groei van 0,6 procent was hoger dan die in de naburige Europese landen. In Frankrijk en België groeide de economie met 0,1 procent, in Duitsland, de grootste economie van de EU, kromp het bbp met 0,2 procent. Gemiddeld kwam in de EU de groei uit op 0 procent. Verder bleef de omvang van de economie in het Verenigd Koninkrijk gelijk, terwijl die van de VS met 0,7 procent groeide.
Met het beschikbaar komen van het vierde kwartaal is ook het eerste voorlopige groeicijfer van de economie voor 2022 bekend. Het bbp is vorig jaar met 4,5 procent gegroeid. In december 2022 schreef de Nederlandse Banknog dat de groei zou uitkomen op 4,2%. Nu berekent het CBS dus 4,5%. Dat zou vooral toe te schrijven zijn aan de hogere consumptie door huishoudens en de toename van het handelssaldo.
Consumptie huishoudens, uitvoer en investeringen groeien
De consumptie door huishoudens steeg in het vierde kwartaal van 2022 met 0,9 procent ten opzichte van het derde kwartaal. Consumenten gaven, voor prijsveranderingen gecorrigeerd, vooral meer uit aan diensten, zoals cultuur en recreatie, horeca en vervoer en communicatie. De consumptie van de overheid groeide met 0,4 procent.
De investeringen in vaste activa namen in het vierde kwartaal met 0,5 procent toe. Er werd vooral meer geïnvesteerd in woningen, gebouwen en infrastructuur.
De uitvoer van goederen en diensten steeg met 2,4 procent in vergelijking met het derde kwartaal van 2022. De invoer van goederen en diensten nam met 2,2 procent toe. Per saldo droeg het handelssaldo positief bij aan de groei in het vierde kwartaal.
De bouwnijverheid groeide het hardst
In de meeste bedrijfstakken steeg in het vierde kwartaal van 2022 de toegevoegde waarde (het verschil tussen productie en verbruik van energie, materialen en diensten) ten opzichte van het derde kwartaal. De zakelijke dienstverlening en de bouwnijverheid droegen het meest bij aan de groei in het vierde kwartaal. De toegevoegde waarde van de bouwnijverheid nam van alle bedrijfstakken, met 2,3 procent, het sterkst toe. De zakelijke dienstverlening groeide met 0,9 procent minder hard, maar drukt een grotere stempel op de economie dan de bouw.
Omvang economie 4,5 procent groter dan in 2021
De economie groeide in het vierde kwartaal 2022 met 3 procent ten opzichte van het vierde kwartaal 2021. Met het beschikbaar komen van het vierde kwartaal is ook het eerste voorlopige groeicijfer voor het jaar 2022 bekend. Het bbp is vorig jaar met 4,5 procent gegroeid. Dat was iets minder dan in 2021, toen de economie met 4,9 procent groeide. Twee jaar op rij met deze groeicijfers is deze eeuw nog niet voorgekomen.
De consumptie door huishoudens droeg met een toename van 6,6 procent het meest bij aan de groei in 2022. Consumenten gaven vooral meer uit aan diensten, zoals cultuur en recreatie, horeca en vervoer en communicatie. De investeringen in vaste activa waren 3,1 procent hoger dan in 2021. De uitvoer lag 5,2 procent hoger dan in 2021. Vooral de uitvoer van diensten groeide. De invoer was 4,3 procent hoger, waardoor het handelssaldo positief bijdroeg aan de economische groei. De bedrijfstak cultuur, sport, recreatie en overige diensten groeide in 2022 met 34 procent het hardst.
In 2021 ging de economie nog gebukt onder coronamaatregelen. Van januari tot eind april 2021 en van 19 december 2021 tot halverwege januari 2022 gold er in Nederland een harde lockdown. Daarna werd de samenleving geleidelijk opengesteld en in maart 2022 vervielen de laatste coronamaatregelen. Dinsdag 21 februari komt het CBS met een uitgebreid economisch jaaroverzicht van 2022.
Eerste berekening maar met marge 0,1% redelijk zeker
De eerste berekening, 45 dagen na afloop van een kwartaal, wordt gepubliceerd op basis van de dan beschikbare informatie. Hiermee geeft het CBS een eerste beeld van de stand van de Nederlandse economie. Na deze eerste berekening komt voortdurend meer informatie beschikbaar over de Nederlandse economie, die vervolgens wordt verwerkt in nieuwe berekeningen. De tweede berekening van de economische groei maakt het CBS bekend op vrijdag 24 maart. De absolute bijstelling van de tweede berekening ten opzichte van de eerste berekening was de afgelopen vijf jaar (2017-2021) gemiddeld 0,09 procentpunt. De twee uitersten bedroegen -0,3 en 0,7 procentpunt, allebei in 2021.