Iran, gevangenisoproer symptoom diepere onvrede
Bij het gevangenisoproer in de een van de grootste gevangenissen van Iran, de beruchte Evin gevangenis aan de voet van het Alborz gebergte in het noorden van Teheran, is brand uitgebroken en zijn schoten gehoord. In de gevangenis zijn ook veel politieke gevangenen opgesloten waaronder ook buitenlandse, van spionage beschuldigden, waaronder drie Amerikanen. Ook twee van de volwassen kinderen van voormalig Iraans president Rafsanjani zijn er opgesloten.
Officieel verhaal
Volgens de autoriteiten is de brand begonnen tijdens een ruzie tussen gevangenen waarbij geen politieke gevangenen betrokken zouden zijn. In een bericht van de correspondent van de Qatarese nieuwszender Al Jazeera werd gemeld dat de brand en onrust op zondag 16 september nog steeds niet onder controle is.
Aanhoudende demonstraties
Het oproer komt tegen de achtergrond van nu al een maand lang aanhoudende demonstraties tegen het regime. De demonstraties werden getriggerd door de dood van de 22-jarige Koerdisch Iranese Mahsa Amini terwijl zijn in politie detentie was. Sindsdien zijn er bij de repressie van demonstraties door het theocratische regime meer dan 230 doden -volgens onderzoek van de BBC vooral jongeren- en duizenden gewonden gevallen. Zeer waarschijnlijk hebben de onrust en brand in de gevangenis met de huidige demonstraties te maken, omdat volgens de BBC ook honderden gearresteerde demonstranten vastgehouden worden in de Evin gevangenis.
Hoe effectief is de onderdrukking?
Het Iranese regime intussen zit stevig in het zadel, heeft samen met de meer dan 125 000 man sterke Islamitische Revolutionaire garde grote belangen in de economie. Dat verzekert ook weer sterker de loyaliteit van regime getrouwen. Een alternatief voor de almachtige theocratie in het land is moeilijk denkbaar. Het is een patroon dat je ook elders in de wereld ziet, Rusland en China voorop, autocratieën worden, mede door manipulatie van het internet, steeds behendiger in het onderdrukken van het regime wezenlijk bedreigende oppositie.