Over Engels aan de Erasmus Universiteit

30 juli 2022 door Han van der Horst
Over Engels aan de Erasmus Universiteit
Een vreemde taal leer je met een leerboek en goede docentenFoto Mali Maeder px

De Vrije Universiteit en de Universiteit van Amsterdam hebben buitenlandse eerstejaars de raad gegeven weg te blijven als ze nog geen onderdak hebben. De Erasmus gaat zo ver nog niet maar ook in Rotterdam is huisvesting voor studenten een gigantisch probleem. Kom je uit het buitenland, dan is er geen tienerkamer bij vader en moeder om op terug te vallen.

De Nederlandse universiteiten zijn wereldwijd steeds populairder geworden. Dat komt omdat veel studierichtingen ervoor kiezen hun onderwijs in het Engels te verzorgen. Zij roepen daarnaast opleidingen in het leven die specifiek gericht zijn op studenten uit het buitenland. De studie die kroonprinses Amalia gaat volgen* is daar een voorbeeld van.

Studie en huisvesting

De Erasmus Universiteit kan niet op koninklijke studenten bogen maar heeft wel het nodige in de aanbieding voor internationale studenten, finance and investments bijvoorbeeld, maar ook planologie.

Als ik de statistieken goed interpreteer, komt ongeveer een op de vijf studenten aan de Erasmus Universiteit uit het buitenland. Dat zal in sommige kringen tot gegrom aanleiding geven: ¨Daar gaan mijn belastingcenten!¨ Dat is maar zeer ten dele waar. De lidstaten van de EU hebben afgesproken dat zij elkaars studenten net zo behandelen als die uit het eigen land. Dit betekent dat zij in Nederland het gewone collegegeld betalen terwijl de de rest van de studiekosten voor rekening van het Ministerie van Onderwijs zijn. Dit geldt echter niet voor studenten van buiten de EU. Die betalen zelf de volle mep en dat kan behoorlijk oplopen. Toch zijn er wereldwijd genoeg rijke ouders die hun kinderen naar Rotterdam sturen want hier is het toch nog goedkoop vergeleken met beroemde Britse en Amerikaanse universiteiten. De EUR heeft een goede reputatie en staat in alle internationale rankings wel ergens in de top 200.

Nu dan keert de wal het schip. De woningnood in Nederland is een erg goede reden om een andere studiebestemming te zoeken.

Een nationaal misverstand

Tegelijkertijd wordt er in Nederland – en ook in Rotterdam – kritiek geoefend op al dat Engels. Waar is dat eigenlijk goed voor? Het antwoord daarop is duidelijk: dat is alleen maar ergens goed voor als de opleiding specifiek is toegesneden op de behoeftes van buitenlandse studenten en niet die van Nederlandse. Het internationaliseren van een opleiding betekent heel wat meer dan overstappen op Engels en dan je gebruikelijke lesje proberen af te draaien. In dat geval doe je niet aan internationalisering maar aan het verlagen van de onderwijskwaliteit want je moet les geven in een taal die je onvoldoende beheerst aan studenten die van deze taal evenmin genoeg kaas hebben gegeten. Het is in Nederland een wijd verbreid en voor de economie zeer schadelijk misverstand, dat iedereen het Engels zo goed beheerst. Dat is niet het geval. Rutte en Hoekstra zijn zo´n beetje de standaard. Er wordt momenteel in collegezalen heel wat afgebrabbeld en misverstaan in een taal die alle aanwezigen als Engels definiëren. Sommigen hebben zelfs de brutaliteit te zeggen dat dit brabbelen heel effectief is, omdat iedereen maar wat aan kloot. Niemand is immers een native speaker.

Er wordt momenteel in collegezalen heel wat afgebrabbeld en misverstaan 

Echte internationalisering heeft niet alleen gevolgen voor de taal maar voor de totale inhoud van het onderwijs. Daarom zou het een goed idee zijn om de Nederlandstalige en Engelstalige stromen in het hoger onderwijs van het begin af aan geheel van elkaar te scheiden. Natuurlijk moet het mogelijk zijn dat iemand uit de ene stroom wel eens een werkgroep of een college volgt in de andere als die daar baat bij heeft. Maar dat mag niet noodzakelijk zijn. En zeker niet de norm

Grammatica en een leerboek...

Belangrijk: wie een vreemde taal wil leren moet die vreemde taal leren met de grammatica, een leerboek en goede docenten. In een collegezaal waar in die taal wordt gecommuniceerd, leer je alleen elkaars fouten aan.

Even belangrijk: kennisoverdracht lukt het best als dit in je moedertaal gebeurt. Dit is lang niet altijd mogelijk. En in sommige gevallen zijn er aan het kiezen van een andere onderwijstaal voordelen verbonden die de nadelen overstijgen: als je bijvoorbeeld een beurs voor Harvard krijgt, is dit vast wel het geval maar het is krankjorum en van de gekke als een Nederlandse docent aan Nederlandse studenten in een soort Engels staat te onderwijzen. Dat is nergens goed voor. Dat is alleen maar schadelijk.

Een maatschappij waar jouw vanzelfsprekendheden niet zomaar gelden

Het is overigens opmerkelijk dat Nederlandse studenten zo honkvast zijn. Ze hebben nog te weinig door dat om te beginnen heel Europa aan hun voeten ligt. Ook in andere lidstaten neemt het Engelstalige aanbod gestaag toe. Ik adviseer dringend aan elke student die een master aan zijn bachelor vast wil knopen, dat in het buitenland te doen. Je leert dan functioneren in een maatschappij waar jouw vanzelfsprekendheden niet zomaar gelden. Je komt er daardoor achter wat het betekent Nederlander te zijn.

Een soort Engels

Vroeger konden Nederlanders met tenminste mulo communiceren in drie vreemde talen. Dat is de afgelopen halve eeuw totaal afgebroken en vervangen door een soort Engels, sterk beïnvloed door het taalgebruik in Amerikaanse TV-series.

Zoals zoveel blijkt te zijn afgebroken in deze crisiszomer.


*Amalia gaat aan de Universiteit van Amsterdam PPLE studeren: Politics, Psychology, Law and Economics


Meer over:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.