Onderzoek naar inzet en aftocht Afghanistan
Het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies (NIOD) heeft opdracht om in samenwerking met het Nederlandse Instituut voor Militaire Historie (NIMH) onafhankelijk, extern en wetenschappelijk onderzoek te doen naar twintig jaar Nederlandse inzet in Afghanistan. Dat heeft de ministerraad kort voor de zomer besloten.
Onafhankelijk onderzoek
De onderzoeksopdracht is aangeboden aan de Tweede Kamer door de minister van Buitenlandse Zaken, de minister van Defensie, de minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking en de minister van Justitie en Veiligheid.
Het onderzoek heeft betrekking op de aard, omvang, kosten, tijdsperiode en gestelde doelen van de militaire, diplomatieke en civiele inzet in Afghanistan van 2001 tot 2021, evenals de beperkingen, dilemma’s en gemaakte keuzes bij de uitvoering ter plaatse.
In 2026 pas afgerond
Met dit besluit geeft het kabinet gehoor aan het verzoek van de Tweede Kamer om onafhankelijk, extern en overkoepelend onderzoek te laten doen naar de Nederlandse inzet in en samenwerking met internationale partners in Afghanistan. NIOD en NIMH zullen de conclusies aanbieden aan het kabinet in een samenvattend slotwerk. Het onderzoek zal naar verwachting medio 2026 worden afgerond.
De directie Internationaal Onderzoek en Beleidsevaluatie, de onafhankelijke evaluatiedienst van het ministerie van Buitenlandse Zaken, doet onderzoek naar de artikel 100-bijdrage aan de NAVO-missie Resolute Support (RSM) tussen 2015 en 2021. De Commissie Ruys onderzoekt de evacuatieoperatie vanuit Kaboel die Nederland in de tweede helft van augustus 2021 uitvoerde, nadat de Taliban de macht had overgenomen in Afghanistan. In december 2021 heeft het kabinet het evaluatierapport van bureau Crisisplan BV aangeboden aan de Tweede Kamer.