Sancties Rusland raken haven

05 juli 2022 door een van onze medewerkers

De oorlog in Oekraïne heeft geleid tot een aantal sancties van onder andere de Europese Unie tegen Rusland. Het jongste (zesde) sanctiepakket dat de Europese Raad heeft aangenomen op 3 juni verbiedt de import van olie en olieproducten uit Rusland. Net als bij voorgaande sanctiepakketten geldt ook voor deze energieproducten een overgangstermijn. De omvangrijke import van energie (ruwe olie, olieproducten, LNG, steenkool) via de haven van Rotterdam wordt daarom op dit moment (nog) niet geraakt door sancties. Dat geldt wel voor de export en doorvoer van containers. Rederijen vervoeren aanzienlijk minder containers van en naar Rusland als gevolg van de oorlog en de sancties.
Douanecontrole
Zo'n 8% (2021) van het Rotterdamse containertransport is gelinkt aan Rusland. De Europese Unie heeft de export verboden van een groot aantal goederen waaronder die zowel voor burger als militaire doeleinden gebruikt kunnen worden (dual use). Containerlading met als bestemming Rusland wordt hierop extra gecontroleerd door de Douane.
Rusland-georiënteerde overslag
62 miljoen ton van de bijna 470 miljoen ton overslag in de Rotterdamse haven is Rusland-georiënteerd (13%) (bron: CBS). Via de haven van Rotterdam worden veel energiedragers uit Rusland geïmporteerd. Grofweg komt 30% van de ruwe olie uit Rusland, 25% van het LNG en kolen en 20% van de olieproducten. Rusland exporteert producten als staal, koper, aluminium en nikkel via Rotterdam.
Douanecontrole
Zo'n 8% (2021) van het Rotterdamse containertransport is gelinkt aan Rusland. De Europese Unie heeft de export verboden van een groot aantal goederen waaronder die zowel voor burger als militaire doeleinden gebruikt kunnen worden (dual use). Containerlading met als bestemming Rusland wordt hierop extra gecontroleerd door de Douane.
Nieuwe sancties

De maatregelen van het op 3 juni 2022 bekendgemaakte sanctiepakket 6 van de Europese Unie, gelden per die datum. Dit zesde pakket omvat, onder andere, een verbod op:
De import van ruwe olie en olieproducten
Financiering en verzekering van het transport van olie en olieproducten
Exportrestricties op chemieproducten die gebruikt zouden kunnen worden voor het vervaardigen van chemische wapens
Voor de import van ruwe olie via havens geldt een overgangstermijn van zes maanden. Voor de import van olieproducten via havens geldt een overgangstermijn van acht maanden.
Zie voor de gehele tekst van de Europese verordening: Publications Office (europa.eu)
Eerdere sanctiepakketten behelzen onder andere een toegangsverbod voor vaartuigen geregistreerd onder Russische vlag in havens op het grondgebied van de Europese Unie
Zo omvatte het 5^e sanctiepakket een verbod op:
de invoer vanuit Rusland van steenkool en andere vaste fossiele brandstoffen
de toegang tot EU-havens voor alle Russische vaartuigen
het binnenkomen van de EU voor Russische en Belarussische wegvervoerders
de invoer van andere goederen zoals hout, cement, visserijproducten en alcohol
de uitvoer naar Rusland van vliegtuigbrandstof en andere goederen
In het 5^e sanctiepakket zijn uitzonderingsbepalingen opgenomen voor bepaalde soorten lading. Schepen die onder Russische vlag varen maar onder de uitzonderingsbepalingen vallen, kunnen dus nog steeds toegelaten worden tot de haven. De uitzonderingsbepalingen betreffen lading zoals olie en gas, geraffineerde olieproducten en een aantal ertsen, farmaceutische en medische producten, agrarische en voedselproducten, producten voor civiele nucleaire toepassingen en voor schepen op humanitaire gronden

Douanecontrole

Zo'n 8% (2021) van het Rotterdamse containertransport is gelinkt aan Rusland. De Europese Unie heeft de export verboden van een groot aantal goederen waaronder die zowel voor burger als militaire doeleinden gebruikt kunnen worden (dual use). Containerlading met als bestemming Rusland wordt hierop extra gecontroleerd door de Douane.

Verantwoordelijkheid

Het Havenbedrijf Rotterdam voert geen zelfstandig beleid naar aanleiding van de inval in Oekraïne. Het Havenbedrijf heeft ook niet de bevoegdheid om bijvoorbeeld beperkingen op te leggen aan bedrijven. Die verantwoordelijkheid ligt bij de Nederlandse regering. Het Havenbedrijf steunt het beleid van de Nederlandse en Europese autoriteiten en de uitvoering ervan vindt plaats in nauw overleg met het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. De internationale rechtsorde en het zelfbeschikkingsrecht van landen zijn essentiële waarden waaraan niet getornd mag worden, evenals aan de notie van een gelijk speelveld waarop lidstaten acteren.

Foto's: Veel energiedragers uit Rusland in Rotterdam geïmporteerd Foto Eric Bakker / PoR