Discriminatie in de zorg

24 april 2022 door H. van der Horst

Hulp en hulpbehoevend Bld Rodnae productions px

'Idem Rotterdam' het expertisecentrum voor een inclusieve stad, heeft onderzoek laten doen naar de discriminatie die het personeel in de ouderenzorg ervaart. De titel laat weinig te raden over: 'Groot verantwoordelijkheidsgevoel en een dikke huid.'

Opa complimenteert je met je Nederlands terwijl je geboren en getogen Rotterdammer bent.

Het is pijnlijke lectuur.  Je moet tegenwoordig ver heen zijn voor de gemeente je thuiszorg of een plekje in een verzorgingstehuis gunt. De cliënten van de zorgverleners in deze sector zijn er in de meeste gevallen slecht aan toe. Niet zelden is bovendien sprake van dementie. Zulke mensen maken van hun hart niet altijd een moordkuil. Bepaalde remmen zijn losgewrikt. Dan krijgt de thuiszorg te horen: 'een zwarte of iemand met een hoofddoekje komt er bij mij niet in.' Er worden ook andere opmerkingen gemaakt die tegenwoordig in sommige krijgen als 'micro-agressie' gelden.

Opa complimenteert je met je Nederlands terwijl je geboren en getogen Rotterdammer bent. Of hij vertelt dat je voor een Turk reuze meevalt. Het is een beetje rijp en groen door elkaar allemaal en een respondente vraagt zich af of je een vrouw die ligt te sterven, in haar laatste levensdagen nog een lesje anti-discriminatie moet geven. Je kunt iemand in die eindfase van het leven moeilijk toevoegen dat hij of zij het white privilege maar eens moet checken. Gelukkig zijn zorgverleners op dit gebied geen scherpslijpers.

'Voor iemand uit Kralingen bent U helemaal niet zo uit de hoogte'

Eén ding moet duidelijk zijn: je kunt demente bejaarden niet aanspreken op wat zij zeggen of doen. Het wordt anders met cliënten die nog behoorlijk bij de tijd zijn en geestelijk goed functioneren. Je hoeft van die mensen geen volledig eigentijds inclusief gedrag te verwachten. Dat hebben ze nooit mee gekregen. Láát ze, tenzij het heel beledigend is. En anders kun je het gedrag een beetje spiegelen. 'Voor iemand uit Kralingen bent U helemaal niet zo uit de hoogte,' bijvoorbeeld. Of: 'Ik had hier in Overschie wel een asociaal huishouden verwacht, maar U doet keurig Uw best.' En dan: 'Zeg dan niet dat ik voor een Turk wel meeval.' Bij wijze van spreken.

In dat geval komt er geen ander

Een geestelijk gezonde, niet in stervensgevaar verkerende cliënt mag best een zorgverleenster met een hoofddoek weigeren. Of iemand met een donkere huidskleur. In dat geval komt er geen ander die wel aan de voorwaarden voldoet. Dat moet duidelijk zijn. De cliënt heeft recht op een geschoolde vakbekwame kracht maar geen inspraak met betrekking tot uiterlijk of afkomst. In de coronatijd hebben we immers een nieuw gezegde leren kennen: ¨Keuzes hebben consequenties¨.