Briefstemmen en avondklok: alles blijft bij het oude

19 februari 2021 door een van onze medewerkers

Alleen 70-plussers mogen briefstemmen bij de verkiezingen zo bepaalde de Voorzieningenrechter vandaag. Een inhoudelijke uitspraak over de avondklok komt er nu op vrijdag 26 februari. Het beroepshof heeft meer tijd nodig om de zaak te beoordelen.  

Briefstemmen niet voor 70-minners

De Partij voor de Dieren vorderde in kort geding dat de Staat briefstemmen bij de komende Tweede Kamerverkiezingen in ieder geval voor kiezers die extra kwetsbaar zijn voor het coronavirus mogelijk maakt. De voorzieningenrechter heeft die vordering vanochtend afgewezen.

Omdat dit om grote getallen gaat zouden de verkiezingen van 17 maart dan uitgesteld moeten worden, waarschijnlijk  naar juli. Probeer je in het huidige politieke tumult dan maar eens onafhankelijk te gedragen als rechter, denk je dan. Maar we mogen hopen dat ze daar nu juist voor opgeleid zijn.  

Bevoegdheid van de rechter 

De voorzieningenrechter kan de Staat niet voorschrijven de wettelijke maatregel van briefstemmen voor 70-plussers uit te breiden naar andere kiezers. Dat zou neerkomen op een bevel tot het maken van wetgeving en zo'n opdracht aan de wetgever mag de rechter niet geven. Daarom heeft de rechter alleen beoordeeld of de maatregel voor het briefstemmen geoorloofd is zoals die nu luidt. Dat is het geval.

Staat doet genoeg

Alle kiesgerechtigden kunnen hun stem in een stemlokaal uitbrengen. De Staat heeft zich ingespannen het stemmen op de stembureaus veilig te laten verlopen en extra mogelijkheden gecreëerd voor alle kiezers om hun stem uit te brengen. Kiezers kunnen vervroegd stemmen, op 15 en 16 maart, op verschillende locaties. Verder is de mogelijkheid om bij volmacht te stemmen uitgebreid van twee naar drie volmachtstemmen per persoon.

Onderscheid bij 70 mag

De Partij voor de Dieren verwijt de Staat met de maatregel onderscheid te maken tussen 70-plussers en andere mensen die extra kwetsbaar zijn voor het coronavirus: mensen jonger dan 70 jaar met 'onderliggende ziektes'. Die laatste groep is moeilijk te identificeren. Daarom is het onderscheid dat de Staat maakt gerechtvaardigd. De Kiesraad heeft wel aanbevolen om briefstemmen, maar dan op aanvraag, mogelijk te maken voor alle kiezers, maar de Staat heeft goede redenen om dat advies niet te volgen. Het geven van de mogelijkheid tot briefstemmen voor alle kiezers is niet haalbaar binnen de termijnen van de Kieswet.

Wordt de Dierenpartij meer benadeeld? 

De Partij voor de Dieren vindt dat zij meer dan andere politieke partijen wordt benadeeld door de ingevoerde maatregel. De voorzieningenrechter oordeelt daarover dat de Staat terecht de mogelijke gevolgen van voorgenomen maatregelen op het kiezersgedrag niet meeweegt bij zijn keuze. Het is dus ook terecht dat De Staat hiernaar geen onderzoek heeft gedaan.

Salomonsoordeel avondklok 

De advocaat van Viruswaarheid (voorheen Viruswaanzin)  betoogde vanochtend dat  er geen sprake was van een noodsituatie die de avondklok rechtvaardigde 'Een noodsituatie blijkt uit waarneming en niet uit modellen en adviezen'. De zorg was volgens hem alleen maar overbelast doordat ziekenhuis personeel bij een positieve coronatestuitslag naar huis moest. Dat was in lijn met de argumentatie van W. Engel die vond dat Corona de zoveelste R in de wintermaanden zou zijn. De Staatsadvocaten betoogden onder meer dat de staat volgens de redenering van de aanspanners van de zaak, niet preventief zou mogen handelen 'volgens Viruswaarheid moet de ramp zich kennelijk eerst voltrekken, voordat de Staat er iets aan mag doen'. Het hof oordeelde na aanhoren van alle argumenten, dat het hof meer tijd nodig heeft om te oordelen en dat het hof daarom volgende week vrijdag schriftelijk uitspraak zal doen. 

Voor die tijd kan nog van alles gebeuren en de nu beoogde opheffing van de avondklok is 2 maart. Een Salomonsoordeel dus.