Sean Connery (1930-2020): meer dan James Bond

31 oktober 2020 door Ronald Glasbergen
Sean Connery (1930-2020): meer dan James Bond
Sean Connery 34 jaar oud in 'Marnie' (Hitchcock,1964) Foto Dr Blofield cc

De 31 oktober op negentigjarige leeftijd overleden Sean Connery was meer dan alleen de legendarische vertolker van geheim agent 007. De atletische Schot, die ook buiten de film een aardig partijtje kon knokken, werd voor meer dan alleen zijn vertolking van James Bond icoon van meerdere generaties bioscoopgangers. Neem alleen al zijn rollen als vader van Indiana Jones of als middeleeuwse detective in 'De naam van de roos'. Toch was het vooral James Bond waarop acteur Harrison Ford in 2006 bij de prijsuitreiking van de Lifetime Achievement Award doelde met de woorden: 'John Wayne gaf ons het oude Westen. James Stewart gaf ons onze stad. Jij gaf ons de wereld.'

Dr. No

Zijn doorbraak naar eeuwige roem in het filmfirmanent kwam dan ook met James Bond. In 1962 speelde hij die voor het eerst in de eerste Ian Fleming verfilming Dr.No. Er zouden nog zes andere zeer succesvolle James Bond vertolkingen van Sean Connery volgen. Connery oversteeg de roem van zijn vertolking van James Bond en speelde in talloze andere en wellicht betere films en groeide zo uit tot een tot op de dag van vandaag beroemde acteur, ofschoon zijn laatste grotere rol al weer anderhalf decennium achter ons ligt.

Indiana Jones

Hij speelde in meer dan 90 speelfilms waaronder zeven James Bond Films. Naast Dr. No waren dat de legendarische From Russia with Love (1963), de zeer succesvolle Goldfinger (1964), Thunderball (1965), You Only Live Twice (1967), Diamonds Are Forever (1971) en Never Say Never Again (1983). Hetzelfde jaar als Goldfinger kwam ook Hitchcocks Marnie (1964) uit, waar hij een hoofdrol in speelde. In Spielbergs Indiana Jones and the last crusade (1989) speelde hij redelijk onvergetelijk de vader van Indiana (Harrison Ford) en hij was kapitein Marko Ramius in The Hunt for the Red Oktober (1990). Voor zijn vertolking als Ierse politieagent in Brian de Palma's The Untouchables (1987) kreeg hij de Oscar, die hij het jaar daarvoor al waargemaakt had in de Umberto Eco verfilming van The name of the Rose (1986). Maar ook veel eerder schitterde hij al in uitstekende rollen in bijvoorbeeld Sidney Lumets The Hill (1965) waar Connery een onmenselijke sergeant speelt of in het vrolijker Kiplingverhaal  The Man who would be King naast Michael Caine.  

Working class Scotsman

Sean Connery werd geboren op 25 augustus 1930 in de Schotse hoofdstad Edinburg, in de wijk Fountainbridge. Connery zou zijn eigen filmmaatschappij later Fountainbridge noemen. Een arbeiderswijk die een-op-een past op het arbeidersmilieu waar hij vandaan komt. Vader Joseph Connery was fabrieksarbeider en vrachtwagenchauffeur, moeder Connery schoonmaakster. Zijn broer was stukadoor, hijzelf had baantjes als melkbezorger en chauffeur voordat hij in 1946, 16 jaar oud, dienst nam bij de Royal Navy waar hij onder meer op het Britse vliegdekschep HMS Formidable diende. Bij de marine werd bodybuiding een passie voor hem, iets wat hij na zijn ontslag in 1949 voortzette.

Profvoetbal of het witte doek

Behalve een knappe kop en atletische gestalte - body building was zijn passie -  had hij ook een uitstekende stem, mimiek en stijl van bewegen. Hij kreeg in 1953 een profvoetbalcontract aangeboden, maar koos voor een carrière als acteur. Hij had inmiddels een aanvankelijk klein, maar steeds wat groter groeiend rolletje in de populaire Hammerstein musical South Pacific. Er volgden wat bijrolletjes in de vroege tv-series van die tijd en in 1957 een eerste rol in een speelfilm. Een rol in de Disney-productie Darby O'Gill and the Little People (1959) viel op bij de producent die de eerste James Bond productie voorbereidde en leidde Connery naar de rol van Bond in Dr. No en dus iconische roem.

Plezier in acteren en pensioen

Toen Connery op 8 juni 2006 uit handen van Indiana Jones-acteur Harrison Ford de Lifetime Achievement Award van het American Film Institute ontving, bevestigde hij zijn afscheid van acteren. Volgens de BBC was nadien de verleiding nog wel aanwezig weer te gaan acteren, met name in een Indiana Jones film, maar, aldus de acteur in 2007 'in the end, retirement is just too damned much fun'. De acteur is in de nacht van 30 op 31 oktober in zijn slaap overleden. 

Sean Connery 78 jaar oud op het Edinburgh Filmfestival. Foto Stuart Crawford cc

Meer over:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.