KOPPEN die KLOPPEN
Deze KOPstoot gaat over koppen en hun waarheidsgehalte.
Moet de KOP VAN EEN BERICHT van een nieuwsbericht de inhoud dekken? Ja, luidt het antwoord zo in het algemeen, maar er zullen altijd uitzonderingen zijn. Je kan bij een complex artikel soms niet de hele inhoud pakken. Dan pak je een deel en maak je het smeuïg. Voorbeeld: het berichtje over de lintjesregen van 1 juli. De oorspronkelijke kop van het persbericht was: 'College trekt met Lintjesregen door de stad'. Redelijk precies maar net te veel wol. Wij maakten ervan: 'Vrijdag Lintjesregen per TukTuk'. We twijfelden bij 'Lintjesregen', het ging om 31 'lintjes'. In het vervolg stond dat B&W ze op vrijdag per Tuk Tuk gingen bezorgen, toen was de keus toch snel gemaakt.
Mag een kop de inhoud geweld aan doen, dus overdrijving bevatten om de boodschap kracht bij te zetten? Dat kan misschien soms bij een opinieartikel, als deel van de polemiek, maar niet bij een nieuwsbericht dat normaal gesproken zo juist mogelijke informatie over de feiten bevat. Daar valt veel over te zeggen maar die juiste weergave van feiten, noemen we maar even 'waarheid'.
De Volkskrant vindt: 'Een goede kop moet niet alleen kloppen en direct duidelijk zijn, hij moet ook prikkelen'. Daar kunnen we het mee eens zijn maar juist daar loopt het weleens fout. Het 'prikkelen' gaat dan boven het 'kloppen'. Voorbeeld: 'BBC en Engelse topvoetballers distantiëren zich van Black Lives Matter, [...]' In het bericht zelf staat dat de BBC niet wil dat haar presentatoren op TV badges van een actiegroep dragen. Dat is logisch voor een nieuwsorganisatie: met een clubsjaal van Tottenham Hotspurs om is het redelijk lastig objectief te berichten over misstappen van Tottenham Hotspurs als die er zijn, al is onpartijdigheid natuurlijk vaak best lastig. We zijn allemaal en altijd weleens partij. Maar het is juist de taak van een nieuwsorganisatie zijn best te doen voor waarheidsgetrouwe dus niet-partijdige berichtgeving. Dat is wat de BBC doet. Ze distantieert van het dragen van partijdige badges door presentatoren. Dat is iets anders dan je distantiëren van de zaak op die badges zelf. Dat doet een nieuwsorganisatie niet snel, ze bericht erover, zo goed en zo waarheidsgetrouw mogelijk en liefst in context. Als je alleen maar goed van het één en slecht van het ander vertelt, of alleen wat er gebeurd en niet waarom, kan je ook de feiten verdraaien. Dat context geven moet dus ook. Best lastig. Maar daar ben je nieuwsorganisatie voor, hoe klein dan ook. Wie kan je anders nog vertrouwen?