Zwartrijden was nog nooit zo makkelijk

21 augustus 2009 door de Redactie

Zwartrijden op de tram is nog nooit zo makkelijk geweest. De conducteurs controleren nog zelden. Meestal hangen ze rond bij de bestuurder en bekijken ons. Als een passagier zo dom is om uit eigen beweging naar ze toe te stappen en een kaartje te kopen, hebben ze de houding van een ambtenaar uit het vroegere oostblok.

Soms gebeurt er een wonder. Dan is er een conducteur die echt gaat controleren. Hij ontdekt een tiental zwartrijders. Ze kopen met tegenzin een kaartje. Verder niets. Geen boete. Nogmaals NIETS.

Het rijden in het openbaar vervoer in Rotterdam is een winstgevend kansspel.

De tram nadert. Iemand met een blauwe blouse staat hangend tegen de cabine van de bestuurder. Een tip: ga achterin zitten. Af en toe kijk je ongemerkt naar de blauwe blouse. Zo lang hij of zij niet beweegt, is er niets aan de hand.

Als hij of zij toch begint te bewegen is er nog steeds niets aan de hand. Het duurt nog een kwartiertje voordat hij of zij jou heeft bereikt. Om alle risico’s te vermijden kun je uitstappen en de volgende tram nemen met een nog luiere conducteur. Als je 1.50 in je zak hebt, kun je blijven zitten en koop je een ouderwets kaartje.

Ik heb de afgelopen weken een kleine statistiek bijgehouden. Ik reisde vanuit Delfshaven naar de binnenstad en andersom. Tijdens die dertig ritjes ben ik eenmaal gecontroleerd. Het kwam regelmatig voor dat er geen conducteur in de tram was, waardoor het onmogelijk was een kaartje te kopen

.

De woordvoerder van de RET beaamt mijn ervaring: ,,Wij hebben twee soorten ambtenaren in de tram, namelijk controleurs en conducteurs. De laatsten mogen geen boetes uitdelen, ze mogen alleen kaartjes verkopen. Als de conducteur iemand zonder geldig vervoersbewijs aantreft, dan kunnen ze een kaartje verkopen. Meer niet. Als de passagier dat weigert en uitstapt kunnen ze verder niets doen’’.

,,De controleur daarentegen deelt wel een boete uit, zodra hij iemand zonder vervoersbewijs aantreft. De controleurs hebben aanzienlijk meer rechten dan de conducteurs. Beiden dragen een blauw uniform. Een controleur draagt een insigne - een V - op zijn uniform en de conducteur niet”.

Overigens heeft de passagier aanzienlijk meer kans een (machteloze) conducteur tegen te komen. Bij de RET werken 350 conducteurs en 210 controleurs.

Op de vraag of deze werkwijze geen verwarring bij het publiek teweegbrengt - onder meer dat mensen denken dat ze mogen plaatsnemen en op de kaartverkoper mogen wachten - moet de woordvoerder het antwoord schuldig blijven.

Tot slot moeten we onze tip om zonder risico gratis te reizen een beetje bijstellen. Stap juist in vlakbij het blauwe uniform. Draagt hij of zij geen insigne, dan bent u veilig. Loop nog een stukje door en ga gerust zitten. Er kan u niets gebeuren.

Plotseling begrijp ik iets meer van de agressie tegen de controleurs. Een zwartrijder die een machteloze conducteur tegenover zich heeft en een kaartje koopt, zal niet begrijpen waarom hij een volgende keer wel een boete krijgt. Erg onduidelijk.