Eddy de Werk overleden: ‘Wie niet werkt, krijgt niks’
(Door Hans Roodenburg)
Etiënne de Werk is niet meer. In de haven beter bekend onder de naam Eddy is hij op 12 november 2010 op 81-jarige leeftijd overleden.Daarmee is een van de markantste (en laatste!) haven-baronnen van Rotterdam van na de Tweede Wereldoorlog verscheiden.
Hij was in hart en nieren een ware Rotterdammer die in zijn werkzame leven de grote man was achter C. Steinweg-Handelsveem en die deze stukgoederengigant – mede als grootaandeelhouder - heeft doen uitbouwen tot een ‘stille’ internationale onderneming.
Hoewel hij wars was van journalistieke aandacht heb ik hem ruim twee jaar terug na een omweg aan de telefoon gekregen. Het was een genoegen om iemand uit de top van de haven te spreken te krijgen die geen enkel blad voor zijn mond nam. Wat we al wisten bevestigde hij toen. ‘Mr. Steinweg-Handelsveem’ moest meestal niks hebben van de door de vakbonden georganiseerde algemene havenstakingen in het verleden.
Voor de poort
,,Wie de handen uit de mouwen steekt, moet goed verdienen. Wie niet werkt, krijgt niks,’’ was zijn opvatting. Als er een staking was, ging De Werk ook altijd vóór de poort (‘niet achter’) staan om zijn eigen werknemers naar binnen ‘te begeleiden’ en om de vaak heethoofdige stakers van de andere bedrijven op andere gedachten te brengen. ,,Dat heeft me een keer een paar gebroken ribben opgeleverd. Bij ons is er in ieder geval vrijwel nooit gestaakt,’’ vertelde hij laconiek.
De Werk heeft er ook persoonlijk voor gezorgd dat toen twee (vaste) werknemers onder invloed van de vakbond toch het werk neerlegden, zij hun tantièmes niet uitbetaald kregen. ,,De bedragen hebben we toen overgemaakt naar het Rode Kruis.’’
De Werk was ook de onwrikbare vertegenwoordiger in de delegatie van de werkgevers als er met de vakbonden moest worden onderhandeld. Er bestaan vele anekdotes over hem. Bij de onderhandelingen over de grote reorganisatie van het stukgoed in de Rotterdamse haven (‘de zoen van Delft’) in 1987 kon men elkaar nauwelijks verstaan omdat er in de zomer voor de open ramen een draaiorgel stond te tetteren.
Eenvoudig
Een van de onderhandelaars ging naar buiten om de orgeldraaier te bewegen elders te gaan spelen. Dat lukte niet. Vervolgens ging Eddy de Werk naar buiten en het draaiorgel vertrok meteen. ‘Hoe heb je dat geflikt?’ vroeg men aan hem. De Werk: ‘Eenvoudig, ik heb die man 200 gulden gegeven met de boodschap dat hij maar beter bij het kantoor van de vakbond kon gaan draaien, want daar konden ze nog wel wat muziek gebruiken…’’
De Werk en zijn bedrijf wilde nooit iets met publiciteit of pers te maken hebben. In de haven staat het bekend als ‘een stille grootmacht’ die in het verleden niet te beroerd was om werknemers extra – soms zelfs onderhands – te betalen.
,,We zijn er voor de klanten, niet voor de kranten,’’ zei hij mij twee jaar terug nogmaals.
Hij heeft mede aan de wieg gestaan van de internationale groei van Steinweg-Handelsveem. In vele belangrijke havens in de wereld heeft de ‘multinational’ vestigingen op stuwadoorsgebied en misschien tegenwoordig nog belangrijker in de containeroverslag.
Recht toe recht aan
Het bedrijf opereert in Rotterdam in deze sector rustig en stil met Uniport Multipurpose Terminals in de Waalhaven (bij Heijplaat) in de slipstream van de grote containerbedrijven ECT en APT Terminals.
Eddy Werk was ondanks zijn geuzennaam als ‘havenbaron’ absoluut niet een arrogante kikker of een juridisch geschoolde manager. Hij was recht toe recht aan. Eerder patriarchaal en op zijn manier behoorlijk sociaal. Zelf ‘in de put’ begonnen had hij alle waardering voor mensen die de handen uit de mouwen staken.
Hij heeft er ook voor gezorgd dat Steinweg-Handelsveem feitelijk een ‘sociocratische’ onderneming is. De zeggenschap van de onderneming rust in meerderheid bij het personeel en het management. De (financiële) belangen van het personeel zijn ondergebracht in de Personeelsstichting C. Steinweg-Handelsveem. Die van het management in de Stichting Management Participatie Handelsveem Beheer.
De tegenwoordige president-directeur Piet Govers zet het beleid van Eddy Werk (tot 1994 als boegbeeld) nog steeds voort. Op z’n Rotterdams: weinig in de publiciteit en de mouwen opgestroopt.
.gif)
