Willem ‘Wodka’ dé jazzmotor in de stad
ROTTERDAM – Op 81-jarige leeftijd is de legendarische jazzpromotor Willem van Empel, bijgenaamd Willem ‘Wodka’, onlangs in zijn woonplaats Rotterdam overleden.Volgens jazzkenner en muzikant Hans Zirkzee heeft ‘Wodka’ generaties lang de Maasstad als internationaal jazzhonk op de kaart gezet. ,,Rotterdam en alle jazzliefhebbers zijn hem voor zijn creatieve en tomeloze inzet veel dank verschuldigd,’’ aldus Zirkzee.
Van Empel werd op 25 juli 1930 in Nijmegen geboren met de voornamen August Pieter Willem voor de burgerlijke stand. Hij stamde uit een familie van sigarenmakers. In de jaren zestig verhuisde hij naar Rotterdam en opende hier ‘jazzpaleizen’ zoals het vermaarde Thelonious in de kuil van de Lijnbaan. Daarnaast was hij de promotor van in die tijd bekende zaken als Otto, Sunship, Jazzbunker en Jazzhouse. In de nachtelijke uitgaansuren in de stad was hij immer een zeer geziene gast. Zoals in Exit, De Twijfelaar, Dizzy, café Ari en recentelijk nog in jazzcafé Willens en Wetens aan de Nieuwe Binnenweg.
Hij exposeerde onder meer jazzcollages in Lantaren/Het Venster onder de titel ‘Het Monk Complot’. Die collages bestonden uit jazztijdschriften, platenhoezen, originele foto’s en kopieën van eerder werk. Destijds gevraagd naar de betekenis van de titel ‘Het Monk Complot’ antwoordde Willen Wodka betekenisvol: ,,Dat is toch duidelijk. Het is allemaal een groot complot!’’
Hij introduceerde hier jazzgrootheden als Archie Shepp, Chet Baker, Charles Mingus en Art Blakey.
Beroerte
Het leven van Willem van Empel ging niettemin bepaald niet over rozen. Hij ontwikkelde een totaal vrije levensstijl, waarbij drugs vaak een rol speelde. Zo liep hij tijdens zijn buitenlandse reizen meerdere malen tegen de lamp. In Duitsland belandde hij een aantal jaren in de cel en later in Frankrijk moest hij in Parijs nog eens vijf jaar brommen.
Daar maakte hij trouwens zijn eerste jazzcollages uit pure armoe, frustratie en verveling. Deze collages hielden hem wel op de been. Hierdoor kon hij zich blijven uiten. De jazzkunst zorgde dat zijn muzikale creativiteit in stand bleef. Het werd zijn bewuste invulling aan de verloren tijd tussen de vier muren.
Rond zijn 70-ste levensjaar kreeg hij een beroerte. Willem Wodka had vervolgens jaren nodig om zelfstandig te kunnen revalideren. Voor Van Empel was dit een langdurig en deprimerend proces. Van zijn droom om nog een keer in Rotterdam een jazztempel te openen kwam helaas vanwege zijn fysieke gesteldheid niets meer terecht.
Zijn favoriete begroetingswoorden voor bekenden in de stad waren altijd: ‘Yes, jazz!’