Vitol is koopman, anderen de dominee
Hypocrisie komt in alle delen van de samenleving voor. Oók in het enorme Rotterdamse havencomplex. Maar dat wil nog niet zeggen dat ondernemingen veelvuldig in strijd met de wetgeving handelen. Nederland is het land van de ‘dominee’ en de ‘koopman’. In de internationale handel kan het bijna niet anders. Het vingertje gaat omhoog als (vaak een klein deel van) de samenleving vindt dat andere landen en/of organisaties niet naar onze normen en waarden leven.
Homobeleid
Het mooiste voorbeeld van de afgelopen tijd is dat sommige politici en homo belangenorganisaties roepen dat onze premier Rutte en koning Willem-Alexander niet naar de Olympische Winterspelen in Sotsji moeten gaan vanwege het in onze ogen verwerpelijke anti-homobeleid van de Russische president Poetin. Natuurlijk gaat een hoge Nederlandse delegatie naar Sotsji om eveneens onze (niet geringe) handelsbelangen met Rusland niet te frustreren. De dominee en de koopman gaan in dit geval heel goed samen.
Dezelfde situatie kom je tegen in de Rotterdamse haven bij Euro Tank Terminal Rotterdam (ETM) van de ooit in Rotterdam ontstane Vitol Groep. Zij is nu, bestuurd vanuit Zwitserland een van de grootste onafhankelijke oliehandelaren – niet behorend tot de wereldwijde grote oliemaatschappijen – ter wereld. Vitol is nog steeds particulier bezit van een aantal mensen (vaak werknemers) en familieleden. De Rotterdamse kolenhandelaar Henk Viëtor stond in 1966 aan de basis van wat nu een olie-imperium is.
Kwaad daglicht
Hoge bomen vangen veel wind. Media als De Correspondent (onderzoeksjournalistiek op internet) en het Weekblad Elsevier doen hun best om deze Zwitsers-Nederlandse onderneming, waarvan overigens het overgrote deel van de 230 miljard euro omzet buiten Nederland wordt gehaald, in een kwaad daglicht te stellen.
Maar zoals altijd gaat het weer niet om overtredingen van de Nederlandse wetgeving – zoals bij de Nederlandse oliehandelaar John Deuss en zijn zuster met wie in 2012 schikkingen zijn getroffen vanwege illegaal bankieren en witwassen – maar om zaken buiten onze en zelfs Europese grenzen die in de rand van de Nederlandse normen en waarden gebeuren.
Is er sprake van omkoping of worden provisies gegeven aan corrupte personen in andere samenlevingen? Het verschil of het volgens onze normen toelaatbare (normale) provisie is of ontoelaatbare omkoping is vaak minimaal en nauwelijks aan te geven.
De een denkt daar anders over dan de ander. Pas als een rechter (tot in hoogste instantie) heeft uitgesproken dat een wet is overtreden kan sprake zijn van een veroordeling.
Wetgeving
Vitol zegt, erg voor de hand liggend, dat zij zich houdt aan alle wetgevingen en gebruikelijke normen en waarden in de vele landen waarin het opereert. De ‘onthullingen’ in De Correspondent en in Elseviers Weekblad zijn dan ook van een enerzijds-anderzijds soort. De nadruk in hun verhalen ligt natuurlijk op het feit van ‘schimmige business’: kijk eens hoe slecht de Zwitsers-Nederlandse oliehandelaar is. Mijn mening: dat zal best wel, maar doe er dan wat tegen met alle consequenties voor de individuele burger van dien!
Moet de Nederlandse overheid een stokje steken door bijvoorbeeld alle activiteiten van een multinational in ons eigen land of elders in Europa (waarop we ook nog enige invloed hebben) te verbieden? Weer een mooi voorbeeld van de dominee en de koopman.
In het artikel van De Correspondent is gesteld dat zelfs nog nooit een Kamervraag is gesteld over de ‘immorele’ en ‘amorele’ praktijken van de internationale oliehandelaar Vitol die net zo makkelijk zaken doet met landen ‘waar rook is’ en corruptie een groot deel van de samenleving uitmaakt: Irak, Libië, Nigeria, Venezuela, staten van de voormalige Sovjet-Unie, enzovoort.
Boycot
Pas als er een internationale boycot van dergelijke landen wordt afgesproken trekt ook Vitol zich uit die handel terug, maar dan zijn er vaak weer genoeg anderen die menen aan deze landen goed geld te kunnen verdienen. Of het kwaad is al geschied. En met die ‘anderen’ worden ook weer door deze multinationals zaken gedaan maar zij kunnen daarop niet worden veroordeeld in landen zoals Nederland.
Dus: als Nederland zichzelf als internationaal zakenland de das om wil doen moet het gewoon het politieke besluit nemen dat dit soort ondernemingen of hun dochterbedrijven zich niet meer in Nederland mogen vestigen of dat zij moeten sluiten. Op enkele politici en wat actiegroepen na wil niemand dat want dan snijdt ons land zich op economisch terrein enorm in de vingers.
De koopman wint het, terecht, altijd van de dominee!
Vitol heeft in de jaren ’80 net zoals heel veel andere maatschappijen een rol gespeeld bij het omzeilen (manipuleren) van de Westerse olieboycot van (destijds) het apartheidsregime van Zuid-Afrika. In een ‘Dossier’ van het toenmalige Het Vrije Volk komt terloops Vitol aan de orde. Voor de liefhebbers van deze historie: kijk op kranten.kb.nl.
.gif)
