Het enige wintercircus met roofdieren
Nauwelijks over de altijd wat koortsachtige premiere-drempels van Kerstcircus Ahoy begint de geruchtenstroom al op gang te komen: ,,Heb je 't gehoord; Zijn ze er al; Er wordt gezegd, dat de 'Krakers' zijn ingehuurd; Ze zouden om 6 uur met de trein zijn gearriveerd; Hebben jullie ze gezien?''
De laatste vraag is het snelste te beantwoorden: ,,Nee, niemand protesteert nu al tegen wilde dieren in het Kerstcircus."
We zijn expres een uur vroeger naar het jaarlijkse Rotterdamse Winterspektakel gegaan om niets te missen van wat er buiten zou kunnen gebeuren, maar hoewel het parkeerterrein al volstroomt met enthousiaste circusbezoekers is ons niets verontrustends opgevallen. Onze toegangskaartjes moeten wel worden gescreend.
Brieven
Circusproducent Fernand Banning, die zich altijd in zijn kantoortje 'verstopt' om tot rust te komen voor aanvang van de premiere en niet gestoord wil worden, loopt wat geagiteerd rond en roept: ,,Kom eens kijken." Hij pakt een dikke ordner, die nauwelijks tussen duim en wijsvinger past. Daar blijken brieven, ja zelfs wat bedreigende, en pamfletten in te zitten. ,,De papierwinkel van één week", zegt hij. ,,Wat moet ik hiermee, ik word er gek van. Het is weer hetzelfde liedje: niemand reageert op een telefoontje en niemand wil komen kijken en praten. We hebben extra bewaking moeten inhuren, dankzij deze mensen." Hij zucht en zegt dan toch een beetje triomfantelijk: ,,Dit is het enige wintercircus in ons land met wilde dieren. Ik heb m'n nek uitgestoken, maar ik ben wel de enige met roofdieren in het circus."
Schoon en warm
Vlakbij zijn kantoortje in de ruime hal blijken de stallen van de paarden te zijn. We gluren stiekem om de hoek en zien zes prachtige, goed verzorgde Friese paarden rustig eten en wat drinken. Ze trekken zich niets van de vreemde bezoeker aan. Ook de dieren van de 'Vrolijke Kinderboerderij', een circusact van Namayca Bauer, zijn in de hal ondergebracht. De stallen zijn schoon en warm. Voedsel is er genoeg voor de dwerggeitjes, de bokken, het varkentje en een paardje.
De gong gaat ten teken dat de voorstelling gaat beginnen. Het spits wordt afgebeten door de Khadgaa Truppe, een imposante groep uit Mongolië, bestaande uit elf krachtpatsers en sterke dames, die op het internationaal beroemde Festival van Monte Carlo de Bronzen Clown met hun Spring Voltige-act behaalden. De Mongolen, in kleurrijke traditionele kostuums, buitelen, dansen en springen op en over elkaar en het koord heen met metershoge salto's. Aan het slot van hun act bouwen zij een levensechte, manshoge toren waar ongelooflijk veel inspanning en spierkracht voor nodig is.
Onder de indruk
Spreekstalmeester Sylvia Schuyer is nog duidelijk onder de indruk als zij Reprise Clown Versace aankondigt. Sylvia speelt voor het derde jaar een thuiswedstrijd. Zij is een nuchtere Rotterdamse. Achter haar rug staat de Mexicaan Versace al malle fratsen te maken. Hij popelt van verlangen om juist hier in Rotterdam zijn kunsten te laten zien en alle circusliefhebbers aan het lachen te krijgen. 'Geen woorden, maar Daden' moet hij hebben gedacht, en tijdens zijn eerste optreden laat hij alleen een brutaal snerpend fluitje het woord doen. Dat geeft opdrachten aan meespelende circusbezoekers om touwtje te gaan springen. Behendig springt hij zelf van de ene geblinddoekte medespeler naar de andere en weet de laatste zó voor de gek te houden, dat die alleen over blijft in de piste, springend. Kinderen naast ons slaan dubbel van het lachen en een daverend applaus is zijn beloning.
Zijn tweede optreden na de pauze is bij voorbaat al niet meer stuk te krijgen. Met grote 'krachtinspanning' slaat Versace een joekel van een vierkant, een luchtballon, naar de tribunes en geeft met zijn handen aan waarheen de bezoekers het vierkant moeten slaan. Zo reist het luchtvierkant van boven naar beneden, weer naar boven, terug in de piste en naar de volgende tribune. De kinderen naast ons staan al te springen van ongeduld tot zij aan de beurt komen en met een flinke mep terugslaan naar Versace, die hen met een buiging bedankt.
Lachen
Voor die tijd is echter ook flink gelachen om de 'Kinderboerderij act' van de Franse Namayca Bauer, die zo lief met haar bokken, dwerggeitjes, varken en paardje omgaat, dat de tranen je in de ogen springen. Een ondeugend hondje regeert in de kinderboerderij als dwaze aanjager, die niets anders doet dan uit zijn tonnetje springen en even rondrennen, terwijl Namayca de andere dieren over balken laat klimmen en op en onder tabourets laat uitrusten. Als tenslotte het paardje een triomfantelijk rondje maakt met een dwerggeit op haar rug, is de rust in de circushal echt ver te zoeken.
Die rust keert weer terug tijdens de adembenemende 'Balletact op het strakgespannen Koord' van de Russin Eliza Khatchatryan. Deze getalenteerde nieuwkomer stamt uit een befaamd Russisch circusgeslacht en danst op spitzen over een tien meter hoog koord alsof zij gewoon op een balletvloer staat. Eliza (29) behaalde vorig jaar een roemvolle eerste plek op het Jeugdfestival van Moskou en ook zij wist een Bronzen Clown op het Circusfestival in Monte Carlo te veroveren. Met haar ingenieuze balletpassen en pirouettes brengt Eliza wellicht de mooiste act in het Kerstcircus Ahoy.
Popov
Dat Rusland veel heeft te bieden op circusgebied heeft Fernand Banning al jaren geleden bewezen toen hij de wereldberoemde Clown Oleg Popov naar Rotterdam haalde. Nu heeft hij ook beslag weten te leggen op de fantastisch knappe 'Schommelact van de Furia', Marina Borzova, die haar vlammend rode haren en bonte heksenkleding hoog in de nok laat wapperen op de schommeltrapeze. Furia maakt levensgevaarlijke salto's en pirouettes waarbij zij slechts aan haar hakken hangt. Eén keer laat zij de schommel zelfs helemaal los, een actie waarbij je de adem van veel bezoekers letterlijk hoort stokken.
Een rasartiest met een gevestigde naam in de circuswereld is de Duitser Anton Frank, de paardenfluisteraar die in Zweden met de Friese paarden van Cirkus Maximum optreedt. Hij brengt een act die van oudsher thuis hoort in een zichzelf respecterend circus. Het hoog geëerd publiek kan en wil een paardennummer met allure niet missen in een beroemd circus zoals dit in Ahoy. De honderden vaste klanten, die elk jaar terugkomen, vormen het levende bewijs. Het is een imposante vrijheidsdressuur met de zes glanzend zwarte Friezen, die prachtige loop- en figuuroefeningen in verschillende formaties afleggen op de prachtige klanken van de orkestmuziek van het ook bij Kerstcircus Ahoy thuishorende echte orkest Joe Schwarz onder leiding van diens dochter Ingrid Schwarz. Vlak voor het verlaten van de piste krijgt Frank nog de lachers op zijn hand met een klein paard, dat de cirkel binnen rent en er pardoes op de achterbenen weer uitstapt.
Vast plekje
Acht leeuwinnen en één leeuw bevolken de circuspiste na de pauze waar zij uit vrije wil rustig op hun vaste plekje gaan zitten. Terwijl de toeschouwers zich nog verbaasd afvragen wat een aantal streng kijkende heren buiten de cirkelrand komt doen, stappen vader Kid en dochter Namayca Bauer achter de rode pluchen gordijnen vandaan. Namayca gaat de piste binnen, Kid blijft op een afstand toekijken. In haar hand heeft Namayca slechts een zweep met een lang dun touw en een iets langere, dunne stok om de afstand tussen de leeuwen en haar te bepalen. Het orkest speelt zachte achtergrondmuziek. Namayca met haar 21 jaar de jongste dompteuse ter wereld, praat heel zacht tegen de leeuwen en laat het touw boven haar hoofd circelen. De leeuwinnen lopen rond en wisselen van plaats, af en toe klinkt er een roarrr alsof zij Namayca antwoord geven. De leeuw gedraagt zich als een koning en bekijkt zijn dames Uiteindelijk geeft hij een diep roarrrr-gebrul terug. Dat lijkt het teken, dat Namayca de springstelling op kan bouwen. Overdreven veel sprongen worden er niet gemaakt, de leeuwinnen gebruiken hem meer als oefenplaats en rusten uit op de stalen balk, poetsen hun snorharen en wachten af wat hun koning gaat doen. Hij bestijgt langzaam zijn troon tot hij zijn zetel bereikt, maar wil niet gaan zitten. Namayca blijft ondertussen zacht tegen hem praten en met moeite verstaan wij wat zij zegt: ,,Kom dan Abas, kom, ga maar zitten.’’ Het touw van de zweep wijst de zetel aan en cirkelt dan weer boven Namayca's hoofd. Eindelijk heeft de leeuw zijn keuze gemaakt en gaat zitten. Wie het lot heeft getrokken, zullen wij nooit weten. De koning kijkt liefdevol op zijn dames neer. Het is een zelfde blik waarmee Namayca naar al haar dieren kijkt. In beide optredens heeft zij niet één keer de zweep laten knallen.
Liefde
Vader en dochter Bauer zijn een prachtig voorbeeld van hoe het in een goed circus toegaat. Zij laten zien hoe je met liefde, respect en een liefdevolle behandeling een mooi schouwspel van roofdieren terug kan krijgen. Voor deze zelfde show kreeg ook zij een Bronzen Clown in Monaco.
Het muzikale Spaanse clownstrio José Michel zorgt voor een fikse portie humor in het Ahoy Theater met hun dolle 'waterstreken'. Het wordt nat, erg nat en toeschouwers rond de piste kunnen ook op een drupje rekenen. Genoeg om het hele theater te vullen met gierend gelach en gebrul. De lolbroeken gooien liever elkaar kletsnat, dan het kapsel van een bezoekster. Toch is niets zeker bij dit doldwaze trio, dat hun schurkenstreken al bij het befaamde Circus Krone in Duitsland uithaalde en daar lang de boel behoorlijk op stelten zette.
De Tjsech Robi Berousek zou met zijn tennisrackets zo naar het Wereld Tennis Toernooi in Ahoy kunnen. Was hij vorig jaar nog met zijn laddershow in het circus te bewonderen, nu jongleert hij met veel verve met aantal tennisrackets. Zo snel gaat het, dat het een feest is om naar te kijken.
Honden
Voor de luxe treinrit voor al zijn honden is de Italiaan Paulo Folco verantwoordelijk. Hij heeft iets met honden, heel veel honden, die hij met zorg in zijn sprankelend verlichte trein de piste binnen rijdt. Daar laat hij al zijn honden, van kleine Pekineesjes tot grote Sint Bernards de leukste grappen en grollen uithalen. Zij springen touwtje, helpen Paulo met zijn goocheltrucs, klimmen over hekken en dansen de polonaise. Een prachtig hondenleven, dat menig hart doet smelten en heel veel handen op elkaar krijgt.
Dat laatste geldt ook voor het duo Monastyrsky, dat kastenvol met de mooiste kleding uit Rusland lijkt te hebben meegenomen. In fracties van seconden verkleden zij zich in weer een strakgesneden pak of een feestelijke partyjurk. Een simpel gordijn fungeert als kleedkamer is en het alles wat zij nodig hebben om nog feestelijker voor de dag te komen. De oh's en ah's schallen door het circustheater.
De Grande Finale luidt het slot van een geweldige premiere-avond in met luid gefluit en een keihard applaus. Sylvia Schuyer roept op tot een nog luider, een echt Rotterdams applaus, maar de bezoekers denken daar anders over en staan massaal op om alle artiesten met of zonder dieren te bedanken voor hun inspanningen. Vooral als de leeuwen worden genoemd davert het applaus door het circustheater. Rotterdam laat horen wat zij wil zien in een goed circus. Daar is geen poll voor nodig.
Eerdmans
Napraten met Fernand Banning hoort er altijd bij. De spanning is uit zijn lijf verdwenen en de eerste lach breekt door als ik hem vraag of hij wethouder Joost Eerdmans heeft gesignaleerd, daarmee terug verwijzend naar het verhaal dat eerder in deze krant is gepubliceerd. ,,Wat denk je zelf? Nee, die is niet gekomen. Men zegt dat hij in het begin van de volgende week komt. Er zijn wel leden van protestgroepen binnen geweest. Dat weten we aan de hand van de gescreende toegangskaarten.¨ Hij wordt afgeleid door vrienden die weggaan. Ondertussen vertrouwt Sylvia Schuyer ons toe dat er bekende protesteerders binnen zijn geweest. Daarom ook die extra zware bewaking aan de pisterand tijdens het optreden van de leeuwen.
,,Ja, dat is niet zo prettig,’’ zegt ook Banning even later. ,,Niet voor ons, maar zeker niet voor de vaste bezoekers. Ik kan het me alleen niet permitteren geen voorzorgsmaatregelen te nemen. Stel je voor dat er iets gebeurt, dat wil ik niet op mijn geweten hebben. Uit de brieven in de ordner had ik begrepen, dat ze koste wat kost aanwezig wilden zijn. Ik hoop dat deze regering nog tot het besef komt, dat ze verkeerd bezig is als zij alle dieren in het circus verbiedt.¨ Als Fernand Banning voor de derde keer wordt weggeroepen, geef ik het op en besluit later op dit gesprek terug te komen.
Kerstcircus Ahoy blijft tot en met 28 december in Rotterdam. Er zijn twee voorstellingen per dag, voor het eerst zijn er geen avondvoorstellingen.
.gif)
