'Belasting is boete wegens goed gedrag'

14 april 2015 door Hans Roodenburg

Een paar honderdduizend burgers uit de regio Rotterdam moeten over 2014 hun aangifte voor de Belastingdienst doen. Als zij dat nog niet hebben gedaan, hebben zij dit jaar tot 1 mei de tijd gekregen. Het is overigens ook heel gemakkelijk om uitstel te vragen voor de wettelijk verplichte invulling. Dan is er nog een vrij grote groep mensen bij wie de loonheffing eindheffing is. Maar voor hen is het vaak toch zaak om te bekijken of zij – meestal door bepaalde aftrekposten – geld terug kunnen vorderen van de Belastingdienst.

Ingevuld
Het grote voordeel van invulling na 1 maart 2015 is dat de Belastingdienst al heel veel zelf heeft ingevuld bij uw digitale aangifte die via uw DigiD-codes zijn in te zien en aan te passen.
Voor de enkelingen die niet met internet kunnen omgaan zijn er nog andere mogelijkheden of helpers.
Een terugkerend item van oudere gepensioneerden is dat zij bij inkomsten uit AOW en aanvullend bedrijfspensioen van méér dan 33.555 euro per persoon over 2014 al gauw honderden euro’s of zelfs duizenden (bij een hoog maandelijks pensioen) na moeten betalen aan de Belastingdienst omdat vooraf onvoldoende verplicht is ingehouden.
Vaak voor degenen die het belastingstelsel niet goed doorgronden een behoorlijke tegenvaller achteraf. Die nabetaling staat nog los van eventuele lijfrente-uitkeringen, nevenverdiensten en vermogen boven de vrijstellingsgrenzen in box 3.

Voorheffing
Hoe is die vervelende naheffing te voorkomen? Eigenlijk vrij eenvoudig door de Belastingdienst om een voorheffing te vragen, waarbij men al van tevoren in het belastingjaar zelf betaalt.
Bij de officiële aangifte over het voorgaande jaar wordt die vooruitbetaling uiteraard weer verrekend. Sommige mensen vinden het prettig om geen naheffing te krijgen.
Wij kennen mensen die graag (eerlijk) belasting betalen. ,,Want dan weet ik ook wat ik in dat jaar verdiend heb,’’ zeggen ze. Klopt, want in ons progressieve belastingstelsel betaalt men tot op zekere hoogte méér naarmate men meer verdiend heeft: maximaal 52 procent over het belastbaar inkomen.
Een van de meest gebruikte belastingboeken, de almanak van Elsevier, schrijft het in zijn voorwoord wat filosofischer: ,,Een boete is een belasting wegens fout gedrag. Belasting is een boete wegens goed gedrag.’’

Box 3
Een van de discussiepunten is de belastingheffing in box 3 van uiteindelijk 1,2 procent over het vermogen na aftrek van de vrijstellingen. Een politiek besluit dat al vijftien jaar geleden is gemaakt als opvolging van de destijds nogal omstreden vermogensgroeibelasting.
Banken geven bijvoorbeeld vaak minder (dagelijkse) rente dan 1,2 procent op spaarrekeningen. Over dit deel levert men dus iets in! Daar staat echter tegenover dat bijvoorbeeld op aandelen vorig jaar veel en veel meer rendement kon worden behaald. De grotere risiconemers met hun geld klagen vaak het meest over de belastingheffing.
Hoewel de politiek in de toekomst misschien zal blijven willen sleutelen aan het fictieve rendement, lijkt de heffing in box 3 alleszins een redelijk gemiddelde. Vooral voor de mensen met weinig vermogen is er dankzij de vrijstellingen heel weinig aan de hand.
Grappig is de opmerking van de auteurs van Elsevier in hun inleiding in de Belasting Almanak 2015: ,,Het wachten is op de bank die de reclameslogan ‘Als u bij ons spaart, betalen wij uw belasting’ uitbrengt.’’

Gepensioneerden
Voor de gepensioneerden en mensen die nog volop werken staan vele hulptroepen klaar die vaak gratis of voor een heel klein bedrag de aangifte willen doen. Dat zijn vrijwilligers, familieleden, vakbonden, zorginstellingen, ouderenbonden, enz. Soms zelfs de Belastingdienst zelf!

Voor een vlotte afhandeling is het natuurlijk wel zaak om alle relevante gegevens van u en uw eventuele partner bij de hand te hebben, zoals alle jaaropgaven van lonen, AOW, pensioenen, uitkeringen, documenten van de Belastingdienst, spaarsaldo en beleggingen, gegevens over de eigen woning, en – zeker als het gaat om ouderen – alle uitgaven voor chronische ziekten.
Indien u nog beschikt over een kopie van de aangifte over 2013, komt die bij aangifte over 2014 handig van pas. Voor deze hulptroepen is het ook een flink stuk gemakkelijker geworden doordat de Belastingdienst al van tevoren heel veel gegevens heeft ingevuld.

Specialisten
Wordt de aangifte over 2014 wat ingewikkelder, dan is het raadzaam de betaalde specialisten in te schakelen als men zelf niet zeker van zijn zaak is. Dat gebeurt bijvoorbeeld vaak bij kleine zelfstandigen en zzp’ers waarbij de ondernemersactiviteiten zich vermengen met die van de particulier, bij bezit van ander onroerend goed, bijzondere beleggingen en flink vermogen, of bij ingewikkelde echtscheidingsconstructies. Dit type zelfstandigen groeit ook in de regio Rotterdam vooral als het gaat om ambachten.
De prijs van de beroepssector hangt af van de werkzaamheden en zit vaak in het totale pakket van administratieve diensten. De grote ondernemingen hebben financiële administraties of schakelen (dure) belastingbureaus is.

Een veel gemaakte fout bij ouderen is dat zij AOW, pensioenen én vutuitkeringen zetten bij inkomsten uit ‘tegenwoordige’ dienstbetrekking terwijl zij toch echt slaan op vroegere zaken. De vragen en tegenwoordig de door de Belastingdienst zelf ingevulde gegevens in de digitale aangifte geven de richting heel goed aan.