Kranten kijken weer koffiedik
Bijna alle media doen mee aan hun voorspellingen voor 2016. Ook zij die zich helemaal richten op de regio Rotterdam. In de laatste zit een behoorlijk stuk jong overmoed. Vaak is het onzinnig om koffiedik te kijken. Wat ons betreft steekt er één politieke voorspelling boven alles uit: of het Rotterdam, kabinet en de Europese Commissie lukt om de vorig jaar nogal uit de klauwen gelopen vluchtelingenstroom naar het welvarende Europa in te dammen.
Voor- en tegenstanders botsen hevig met elkaar. De meeste vluchtelingen komen alleen maar omdat ze het hier stukken beter denken te kunnen hebben, zeggen de tegenstanders. Sommige asielzoekers (proef het verschil!) ontvluchten hun land vanwege oorlogsgeweld en omdat zij het niet meer kunnen harden in hun omgeving of omdat zij nogal levensbedreigend worden vervolgd, zeggen de voorstanders.
Probleem
Het probleem is deze twee groepen van elkaar te onderscheiden. De gelukszoekers en de verbitterde mensen die hun land ontvluchten en als er vrede komt daarnaar zo snel mogelijk weer terug willen. Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) is erg lang bezig om het onderscheid te maken en bij grote aantallen vluchtelingen wordt dat alleen maar langer.
De politiek zal in deze vluchtelingencrisis toch knopen moeten doorhakken. In Rotterdam met ‘Beverwaard’ hebben we al een voorproefje gehad. Een moeilijkheid is voorts dat de landelijke politiek hiermee anders omgaat dan de plaatselijke politiek. En dan hebben we het nog niet eens over de grote verdeeldheid onder de bevolking.
Gezien de politieke verhoudingen in Rotterdam is hoogstwaarschijnlijk een meerderheid tégen grootschalige opvang van asielzoekers. Helaas zitten onder de extreme dwarsliggers ook een groep (dwazen, hooligans, eikels) die zich misdraagt. Allerlei sociologen stortten zich al daarop door te stellen dat het aan de overheid ligt omdat die verkeerde voorlichting zou geven. Daar hebben we een andere mening over. In een welvarende democratie heb je je te gedragen!
Smullen
In Rotterdam heeft de democratische tegenstand zich vertaald in de grootste Rotterdamse politieke partij met de meeste raadszetels: Leefbaar Rotterdam dat een college vormt met het CDA en D66. Het is smullen voor de plaatselijke pers om partijen en oppositie tegen elkaar uit te spelen. Met name politiek stadhuisverslaggever Mark Hoogstad van het AD Rotterdams Dagblad is daar een meester in (afkomstig van NRC Handelsblad).
Toch krijgen Rotterdammers weer een afkeer van de politieke spelletjes die worden gespeeld in Rotterdam door enerzijds Leefbaar Rotterdam, met de in een moeilijke positie verkerende collegepartners CDA en D66, en anderzijds door de oppositie.
Wat de vluchtelingencrisis betreft staat de PVV van Geert Wilders in alle peilingen op kop. Wilders heeft het eenvoudige standpunt dat Nederland zijn grenzen moet sluiten voor alle vluchtelingen en asielzoekers. Een standpunt waarvoor hij veel handen op elkaar krijgt maar zelfs als zijn partij de volgende verkiezingen voor de Tweede Kamer zou winnen, zal hij toch compromissen met anderen moeten sluiten.
Gaan we een stapje verder en bekijken we het Europese probleem dan zitten de landelijke politieke partijen al meer op één lijn. Een bredere coalitie is te vinden in Nederland als het ‘fort’ Europa aan zijn buitengrenzen erin slaagt de stroom vluchtelingen daar tegen te houden en daar te selecteren op wie wél en wie niet binnen Europa mag worden geplaatst en hoe de verdeling dan tussen de lidstaten moet worden. In Hongarije is premier Orbán daarmee al begonnen door de bouw van een enorm hek tussen zijn land en het buiten de EU liggende Servië.
Oplossing
Eigenlijk is er in Nederland al een meerderheid die een Europese oplossing ziet voor de vluchtelingencrisis. Het probleem is nog teveel vluchtelingen en hoe we hun (beperkte!) komst kunnen verkopen aan de burgers.
Veel linksdenkende mensen wijzen altijd op het feit dat ons land in het verleden ook al heel wat Joden (uit nazi-Duitsland), Joegoslaven eind jaren ’90, ‘gastarbeiders’ in de jaren ’60 en ’70, Hongaren in 1953 en nog veel verder terug Belgen in de Eerste Wereldoorlog hebben ontvangen.
Het verschil met de tegenwoordige stroom vluchtelingen zit echter heel vaak in de status omdat ze het hier economisch veel beter denken te krijgen. De gastarbeiders werden gevraagd en geselecteerd door Nederland. De Joden zijn vermoord in nazi-Duitsland of op doorreis gegaan naar de Verenigde Staten en Israël. De Belgen gingen binnen enkele maanden voor het allergrootste deel al weer terug. De Joegoslaven zijn na verloop van tijd – op enkelingen na die zich hier hebben gesetteld – weer teruggegaan voor een nieuw leven in de nieuwe staten.
Wilders roept in feite ook dat de euro een politiek gedrocht is en dat de gulden moet terugkeren. Hoewel er natuurlijk kanten aan zitten dat sommige landen (Griekenland, Italië) onterecht de euro hebben gekregen, gaat Wilders helemaal eraan voorbij dat Nederland vooral in een Europese samenleving (én euro!) alle baat heeft. De grenzen dicht gooien zal ons land economisch zwaar treffen. Maar daar komen de voorstanders van de herinvoering van de gulden niet mee op de proppen. Sterker nog, ik denk dat Nederland alle belang erbij heeft als Groot-Brittannië het kostbare pond sterling zou inruilen voor de euro. Wat een enorme kostenbesparing zal dat Engeland opleveren en Nederland economische winst geven.
Referendum
Maar je ziet zelfs in Engeland een grote beweging op gang komen die uit de EU wil stappen. Daarover wordt in dat land na juni een referendum gehouden. Iets dat de PVV al heeft omarmd en in mindere mate zelfs Leefbaar Rotterdam die zich eigenlijk met dit soort zaken niet mag bemoeien.
Opvallend is dan ook dat raadslid Ronald Buijt van Leefbaar Rotterdam zich een groot voorstander heeft getoond van het referendum van 6 april dat in Nederland plaatsheeft over het EU-verdrag met Oekraïne. Hetzelfde kan worden gezegd over Wilders en zijn PVV. Zij hebben eveneens het initiatief van Geen Stijl en Geen Peil omarmd. Hoe kun je zo’n ingewikkelde kwestie in Godsnaam aan de burgers overlaten? Daar is maar één reden voor: populisme bedrijven.
Ik heb het op deze plaats maar ook elders al eens eerder gesteld, onze trapsgewijze democratie werkt prima. Soms krijgen burgers hun zin, soms helemaal niet. Politici moeten de lastigste beslissingen nemen. Referenda zijn alleen raadgevende peilingen onder de burgers over eenvoudige en echt doorslaggevende zaken, zoals ook Engeland gaat doen (Brexit).
Alle andere ingewikkelde kwesties moeten de politici beslissen. Bevalt het de burgers niet dan kunnen ze de volgende keer een ander en een andere partij kiezen. Zo eenvoudig kan een democratie zijn. Dat is in het Syrië van Assad wel even anders!