Max de Bok (83) Grandioos afscheid van ‘Mister Nieuwspoort’

19 augustus 2016 door Jim Postma
Max de Bok (83) Grandioos afscheid van ‘Mister Nieuwspoort’
Zijn goede vriend en collega Marinus Potman sprak in een bomvolle zaal van Nieuwspoort in Den Haag tijdens zijn afscheidswoord onder meer het volgende: ‘Vlak voor de dood van Max de Bok (83) zei jij tegen mij, ‘Spaar me niet, graag met humor.’ Aan die afscheidswens van deze icoon in journalistiek Nederland hebben zijn collega’s en familieleden ruimschoots voldaan. Alleen waren er meer superlatieven over deze voormalig NVJ-voorzitter te melden, dan over zijn tekortkomingen.


Maar Marinus Potman spaarde zijn beste vriend bepaald niet. ‘Waar Max uitstekend de weg wist op het Binnenhof , was het daarbuiten stukken minder. Vooral op de weg zelf. Als automobilist was hij geen held en kon verbaal geweldig uithalen tegen automobilisten. Hij werd tijdens zijn ritten niet bepaald geholpen door zijn gevoel van richting.

Zo verhaalt iedereen over een barre tocht in Portugal waar Max een snellere bergweg binnendoor naar huist wist. Dat bleek te kloppen. Alleen had Max een enorme baai die er tussen lag over het hoofd gezien. En keren was niet zonder gevaar ontbloot…

Veel aanwezigen bij de plechtigheid

Uit de tijd voor de TomTom meldde hij zich graag voor de functie van kaartlezer. Meestal namen wij een rotonde een paar keer, omdat je vrijwel zeker wist dat wanneer Max ‘rechts’ zei, het links moest zijn. Dan vroeg hij boos: ‘Wat doe je nu?’

De komst van de TomTom betekende geenszins dat Max zijn taak als beëindigd beschouwde. Hij trad nu op als toezichthouder. Zo kon hij naast je melden als de juffrouw had gezegd: ‘Op de volgende rotonde neemt u de tweede afslag’, antwoordde hij met pretogen: ‘Dat klopt helemaal!’

Inge Brakman

Brakman
Inge Brakman, namens de NVJ en Het Vrije Woord: ‘Ruim 25 jaar werden wij aan elkaar gekoppeld. Max, de doorgewinterde NVJ-man en ik, de net afgestudeerde kersverse secretaris bij de NVJ. Wij gingen samen de cao-onderhandelingen bij het ANP doen. Max had het eigenlijk helemaal gehad met het bedrijf. Een redactie waar weinig vrolijkheid heerste en een directeur die eerst een uur onderhandelde over de punten en komma’s van het verslag voordat we konden beginnen.

Max, al weer jaren erevoorzitter van de NVJ, kon moeilijk nee zeggen. Zo liet hij zich toch weer voor de zoveelste keer overhalen voor het zoveelste voorzitterschap. Als de NVJ een beroep op hem deed dan was hij er weer. Zo was Max de Bok. Betrokken en altijd toegewijd.
In de vergaderzaal van de NVJ in de Amsterdamse Johannes Vermeerstraat 55 werden verhitte debatten gevoerd. In die tijd alleen maar mannen in een ruimte die blauw stond van de rook. Over de omvorming tot een strijdbare vakbond, over de aansluiting bij de vakbeweging.

en over het redactiestatuut. Het is ook de tijd waarin Wim Klinkenberg op het punt staat tot voorzitter te worden gekozen. Maar dan plotseling in een artikel begrip toont voor de uitwijzing van Solzjenitsyn. Hierna breekt binnen de NVJ de pleuris uit.
En daar is weer Max de Bok. De verzoener, de bruggenbouwer, de man van de rede en de redelijkheid. Om de gemoederen te sussen werpt hij zich op als waarnemend voorzitter en tegelijkertijd zorgde hij ervoor dat Wim Klinkenberg binnen de club mocht blijven.’

‘Ere-Poorter’
Max van Weezel (parlementaire journalistiek en Nieuwspoort): ‘Hij stond ook aan de wieg van de Prijs van het Vrije Woord die in 2007 aan oud-minister van Buitenlandse Zaken Max van der Stoel werd uitgereikt. En later in 2012 postuum aan NVJ-secretaris Hans Verploeg. Max was verder erelid van de Parlementaire Persvereniging die hem na zijn overlijden in een verklaring een ‘prachtig mens’ noemde en ‘ere-Poorter’ van Nieuwspoort. In de sociëteit was hij het aanspreekpunt voor jonge collega’s die de weg in Den Haag wilden leren kennen. En zo was hij voor veel mensen ‘Max Nieuwspoort’.

Vlak voor de zomer organiseerde het Nieuwspoort-bestuur een afscheidsetentje voor Max. Althans, dat was de bedoeling. Max zelf wilde alleen komen als er geen afscheid van hem werd genomen, maar wilde het alleen hebben over de toekomst van het Perscentrum. Dus deden wij alsof wij voor een brainstormsessie bijeen waren gekomen. Bijna iedereen aan tafel had het over de omzet van de sociëteit die omhoog moest. En de zaalverhuur waarmee het voorspoedig liep en de naamsbekendheid van Nieuwspoort, die nog wel een stimulans kon gebruiken.

Aan het einde van de bijeenkomst kreeg Max het woord. Hij sprak moeizaam, met een hese en bijna fluisterende stem. Maar de boodschap was duidelijk. Max waarschuwde dat Nieuwspoort zich niet te veel door commerciële motieven moest laten leiden. Het ging hem in de eerste plaats om Het Vrije Woord, om het primaat van de journalistiek. Dat is zijn erfenis.´

Ceremoniemeester
Als ceremoniemeester fungeerde de schoonzoon van Max de Bok, Emile Fallaux. Verder spraken Marc de Koninck namens De Gelderlander en de begintijd van Max´s journalistieke carrière, Sander de Bok zijn zoon, Marrigje de Bok, jongste dochter, Nora de Bok en zijn oudste dochter Karen de Bok. Ontroerende verhalen over ´één van de beste vaders ter wereld.´ De plechtigheid werd afgesloten met een gedicht van Rutger Kopland, voorgelezen door zijn schoonzoon Emile en naar de keuze van Max de Bok.

Tot slot nog vriend Marinus Potman. ´Vlak voor zijn dood vroeg Max plotseling aan mij: ´Wat vind je van Nieuwspoort als locatie?’. Ik antwoordde: ´Past wel bij je!´ Daarop zei Max: ´Weet je hoe ik daar aan kom?…´ Ik zei: ´Nee´. Zei hij met een onderdrukte glimlach: ´Door jou!´

Wij kwamen erop bij de begrafenis van Do. Toen vonden we half een ‘s middags niet echt de tijd voor bitterballen en drank. Toen zei Max: ´Einde van de middag in Nieuwspoort is beter!´

Zodoende´, aldus Marinus Potman.


Foto's: Rinus Vuik.







Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.