Gekonkelfoes in de gebiedscommissies
(Door Hans Roodenburg)
Na de deelraden enkele jaren terug staan nu ook de ‘gebiedscommissies’ in Rotterdam ter discussie. Beide fenomenen van zogenoemde burgerparticipatie bieden aan lokale politici - tegen een vergoeding - inspraak.
De vraag of deze inspraak nog bestaansrecht heeft is vooral het gevolg van kotsmisselijke en langdurige conflicten in het bestuur van de Gebiedscommissie IJsselmonde.
Laat er geen misverstand over bestaan. Ik vind nog steeds dat politici in de gemeenteraad van Rotterdam de meest belangrijke beslissingen moeten nemen en die niet overlaten (of zich verschuilen) achter al dan niet partijgenoten of stromingen in de wijken.
Burgers op wijkniveau hebben alleen maar behoefte aan gemeentelijke services zoals bevolkingsregisters, eventuele vergunningverlening en informatie. Aan alle politieke beslommeringen – soms op het belachelijke af – gaat men voorbij.
In mijn gemeente zijn er zeven vroegere dorpskernen. Je gelooft toch niet dat we zitten te wachten op politieke besluitvorming per kern door te honoreren politici. Daarom is onze centrale gemeenteraad hierin beslissend. Geïnteresseerde burgers volgen dat per kern. Een grote informatieve rol is hierin weggelegd voor de plaatselijke media. Een wijkraad van vrijwilligers geeft soms advies.
Op deze site hebben we in de aanloop van de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2014 aandacht besteed door raadsvertegenwoordigers (vaak fractieleiders) die deze kwestie in hun pakket hadden hun mening te vragen in eigen stukken over hoe ver de burgerinspraak moest gaan. Zoals zo vaak waren zij hierover verdeeld.
Grof gezegd ter linkerzijde vond men het wel wat hebben de inspraak van de burgers via eigen politici of vertegenwoordiging op te poetsen. Ter rechterzijde vond men het maar geldverspilling. Daar is en was men vooral voorstander van referenda onder de bevolking. Het midden hield de kerk in het midden.
Op 30 november 2016 is in Rotterdam het woonreferendum dat het in de gemeenteraad heeft gehaald na behoorlijk gesteggel over welke vraag er aan de bewoners moest worden voorgelegd.
Over de politiek beladen gebiedscommissies heeft uiteindelijk het nieuwe college van burgemeester en wethouders dat in 2014 aantrad (van Leefbaar Rotterdam, het CDA en D66) een compromis gesloten dat de vroegere ‘Deelgemeenteraden’ – mede door nationale wetgeving – werden vervangen door ‘gebiedscommissies’. ‘Minder politiek, méér buurt’, was de bedoeling.
IJsselmonde is het bewijs dat het gekift tussen politici onderling al jaren is geëtterd. De regionale krant AD Rotterdams Dagblad, en met name politiek redacteur Mark Hoogstad, heeft daaraan veel aandacht besteed. Zonder overigens keiharde standpunten in te nemen. Dat doen wij dan maar.
De gemeente Rotterdam kent inmiddels veertien gebiedscommissies. Sommige functioneren naar behoren, bij andere – zoals IJsselmonde – is het een gebed zonder end. De gemeente Rotterdam omschrijft het op zijn site heel mooi: ‘Taken van de gebiedscommissies zijn adviseren, participatie te organiseren en toezien op de uitvoering in een gebied.’
Uit de gemeentelijke verordening blijkt dat leden van de gebiedscommissie (meestal politici) een vergoeding all-in (dus inclusief alle kosten en voorbereidingen) krijgen van 550 euro per vergadering met een maximum van twaalf per jaar.
Op de miljardenbegroting van de gemeente Rotterdam gaat het natuurlijk om ‘peanuts’ maar waarom zal je die overbodige kosten maken als de gemeenteraad daarin beslissend kan zijn? Alleen maar om de burgers het gevoel, te geven dat zij overal en direct in hun buurt worden betrokken? Ik vermoed dat zij helemaal niet zitten te wachten op dit gekonkelfoes tussen politici.
Opvallend is dat na het echec van de deelgemeenteraden Leefbaar Rotterdam ook (onder druk van andere partijen?) is akkoord gegaan met de nieuwe vorm van ‘gebiedscommissies’. Schreef Ronald Buijt (tegenwoordig fractievoorzitter van Leefbaar Rotterdam) nog op maandag 7 januari 2013 - toen in de oppositie – dat met name PvdA en VVD zoveel mogelijk de baantjesmachine in stand willen houden. Een andere vorm van inspraak van burgers, een vorm van zelfbestuur, noemde hij zeker voor Rozenburg en Hoek van Holland ‘de minst slechtste’ omdat zij nogal veraf liggen van het hart van Rotterdam waar de gemeenteraad beslist.
Afbeelding: Het woonreferendum in Rotterdam is een initiatief van vele huurdersverenigingen en politieke partijen ter linkerzijde.
Opvallend is dat de VVD in de gemeenteraad (thans in de oppositie) nog steeds van mening is dat de gemeentelijke overheid ‘burgernabij’ moet worden georganiseerd. Raadslid Maarten van de Donk meldde in een tweet opiniërend dat hij geen aparte visie van de VVD voor Vandaag & Morgen wil schrijven. ,,Nee, als je bij disfunctioneren van democratisch organen tot afschaffen overgaat, eindig je in dictatuur.’’
De meerderheid van de kernredactie van deze site vindt de politieke bestuurslaag overbodig en heeft zich ook al meerdere keren uitgesproken tegen raadgevende of gebonden referenda. De laatste geven de bevolking de schijn van betrokkenheid terwijl zij juist per periode politici kunnen kiezen die zich in bepaalde kwesties kunnen verdiepen.
Is de burger het niet met een bepaalde partij eens. Dan kan een kiesgerechtigde net zo makkelijk een andere partij of politicus kiezen. Dat lijkt ons democratie! Die ooit door ene Hitler is misbruikt. Met genoeg veiligheidskleppen is dit soort dictatoriaal gedrag te voorkomen. Zelfs in Rotterdam!
