Liefde voor een leider

07 november 2016 door de Redactie

(Door Ronald Sörensen)

Zo heet het lijvige proefschrift (647 blz. ) van Dr. Clemens Van Herwaarden - docent geschiedenis aan het Erasmiaans Gymnasium alhier - waar hij afgelopen vrijdag in de senaatszaal van de EU de doctorstitel voor kreeg. Zijn promotors waren de Amsterdammer prof. Dr. H.Beunders en de Leidenaar prof.dr.P.Cliteur (inderdaad die)

Dr. Clemens heeft Rotterdamse wortels. Zijn vader was hoogleraar mediëvistiek aan de Nutsacademie en de EU. Een van de oprichters van de faculteit geschiedenis aan onze universiteit. De appel is dus niet ver van de boom gevallen. Logisch dat zijn trotse ouders op de voorste rij zaten. (Foto boven: Ronald Sorensen © Rinus Vuik)

De dissertatie is eigenlijk een vervolg op zijn masterscriptie: Fortuyn : chaos en charisma. Vooral het charisma van Fortuyn wordt geanalyseerd en beschreven.

Om de studie te beginnen dient uiteraard een goede hanteerbare definitie van het begrip charisma te worden gegeven en het eerste delen van Clemens boek gaan daar dan ook over. Daarna beschrijft hij het politieke klimaat in Nederland bij de komst van het fenomeen Pim Fortuyn.

Foto: Dr. Clemens van Herwaarden © Rinus Vuik

Naast de persoonlijkheid van Fortuyn heeft ook de fletsheid van Paars bijgedragen aan zijn opkomst, meent hij. Ook groeide de onrust bij de bevolking over het niet bespreken en negeren van de problemen die de multiculturele samenleving met zich mee bracht. Fortuyn werd woordvoerder voor die ontevreden burgers.

Hierboven: De later gepromoveerde dr. Clemens van Herwaarden tijdens de behandeling van zijn proefschrift © Rinus Vuik.

Omdat dit van meer politici gezegd kan worden( Marijnissen) beschrijft de nieuwe doctor enkele brieven die naar Fortuyn gestuurd zijn voor zijn dood. Hieruit blijkt bewondering voor Pim en ergernis over de “partijdige” media. Fortuyn de underdog. Citaat: “Pim we stemmen op u . God Heeft Een Opdracht Voor U !”

De brieven en reacties na Pims dood zijn uiteraard veel talrijker en de analyse lijkt duidelijk: Verdriet, moedeloosheid, wraakgevoelens, jegens de media en wegkijkende politici, maar vooral ook bewondering en liefde voor Fortuyn: “Pim onze held” ”met jou sterven we ook een beetje”, “onze laatste hoop is weggeschoten, met vijf schoten vijf eeuwen terug!” enz.

Hierboven: In deze zaal van de Erasmus Universiteit werd het proefschrift ‘Liefde voor een leider’ aangehoord

Aan het einde van zijn boek gaat dr. Clemens nog in op de dood van Theo Van Gogh en charismatische leiders, zoals dr.Silvio Berlusconi en Donald Trump. Ook behandelt hij de “gekleurde” lees partijdige perceptie van de Fortuyn revolte door de media en de “deskundigen”

Uiteraard is : Liefde voor de leider, te lijvig om hier uitgebreid te kunnen beschrijven. Dat is ook niet de bedoeling, want het is een – voor een dissertatie – makkelijk te lezen boek. Clemens is geschiedenisdocent; vandaar denk ik.

Ik heb een exemplaar gekregen dat door de kersverse doctor is geschonken aan de fractie van L.R. waar in een opdracht geschreven staat dat de fakkel van Fortuyn daar nog altijd brandt. Een groot compliment voor de fractie. Mij viel vooral op dat Clemens, die begon met te zeggen “geen Fortuynist” te zijn, toch zijn bewondering voor Pim niet helemaal onder stoelen of banken kan steken. Terecht vind ik uiteraard.

Bij de promotie waren hoogleraren uit Groningen, Amsterdam , Maastricht en onze stad, die kritiek hadden, die door Clemens met verve soms tegengesproken en soms bevestigd werd. Mijn kritiek, na vluchtig lezen, is dat misschien een korte vergelijking met Domela Nieuwenhuis gemaakt had mogen worden. Hij was de enige in Nederland die ooit ook duidelijk charisma had. Ik denk dat het grote verschil tussen de eeuwen waarin Domela en Fortuyn leefde zo’n vergelijk ook moeilijk gemaakt zou hebben en dat dr. C. Van Herwaarden er daarom van heeft afgezien.

Voor degenen die het boek willen lezen c.q. aanschaffen: het is in eigen beheer uitgegeven.

Foto hieronder: Het publiek tijdens en na het aanvaarden van het proefschrift van dr. Clemens van Herwaarden.