Rechten & Plichten 37: Erf- en schenkingsrecht

Besparen met huwelijk op erfrechtbelasting

Ik woon alleen en wil dat graag zo houden. Met een goede vriendin ga ik al jaren vertrouwelijk om maar ook zij woont tot volle tevredenheid alleen. Aangezien ik tegen de tachtig loop, zou ik om fiscale redenen (erfbelasting) een huwelijk of partnerschap met haar willen aangaan. Echter met behoud van de status quo (dus niet gaan samenwonen). Ik heb enig vermogen, zij in het geheel niet. Kan zij op die manier veel erfbelasting besparen en wat zijn de consequenties voor de AOW voor alleenstaanden die we beiden nu nog krijgen?

Door een huwelijk of een officieel samenlevingscontract aan te gaan, kunt u inderdaad wederzijds erfbelasting besparen. Voor de Sociale Verzekeringsraad betekent dat u in eerste instantie elk alleen nog maar de AOW voor gehuwden krijgt. Tenzij u dan tegelijk kunt aantonen dat u absoluut niet één huishouden vormt. Dat kan nog problemen geven. Zeker als u een huwelijk of partnerschap aangaat.

De vrijstelling voor erfbelasting tussen fiscale partners bedraagt thans ruim 636.180 euro. Zou u per testament aan uw vriendin nalaten dan is haar vrijstelling erg laag.

Het kan voor uw vriendin dus behoorlijk lonen om een huwelijk met u aan te gaan of samen te gaan wonen. Aan de andere kant raakt zij dan haar alleenstaande AOW kwijt.

We raden om gecompliceerde kwesties (bijvoorbeeld wie zijn de wettelijke erfgenamen als u alleen blijft en heeft u nog levende kinderen?) te betrekken of een notaris advies te vragen.

Uitvaartverzekering is niet nalatenschap

Een alleenstaande moeder met veel schulden gaat binnenkort waarschijnlijk dood. Door haar inmiddels ook al overleden ouders is ooit een uitvaartverzekering voor haar afgesloten. Haar zoon zal waarschijnlijk niks erven en hij wil natuurlijk ook niet opdraaien voor eventuele schulden van zijn moeder. Als hij de uitkering van de uitvaartverzekering aanvaardt, loopt hij dan risico voor de schulden op te draaien? Hoe kan hij dat ontlopen en toch de begrafenis van zijn moeder bekostigen?

De uitkering uit een uitvaartverzekering behoort niet tot de nalatenschap want die is bedoeld om de kosten van de uitvaart van een overleden verzekerde te betalen. Dus de zoon zal hierbij geen problemen ondervinden. Wat de nalatenschap betreft, kan hij die zogenoemd 'beneficiair' aanvaarden.

Eenvoudig gezegd komt dat erop neer dat hij even afwacht of de schulden van de nalatenschap niet groter zijn dan de baten. Als blijkt dat er een negatief saldo is, dan hoeft hij niet met z'n privévermogen bij te springen om alle schulden van de overledene te voldoen.

In de praktijk gebeurt beneficiaire aanvaarding alleen als men erft van iemand van wie de vermogenspositie onbekend is. Voor beneficiair aanvaarden en ook voor het verwerpen moet een verklaring worden afgelegd op de griffie van de rechtbank. Indien het zover is, is het verstandig hierover een notaris te raadplegen. Want er zitten ook een paar adders onder het gras.

Financiële kwesties

Vergoeding getuige in strafproces

Mijn zoon heeft een dispuut met zijn vorige werkgever en binnen niet al te lange tijd zullen voor hem getuigen worden gehoord voor de rechtbank. Ik meen nog niet zo lang geleden via de media te hebben vernomen dat getuigen op een of andere manier schadeloos kunnen worden gesteld voor de kosten van het opnemen van (een gedeelte) van een vrije dag hiervoor. Klopt dit?

Inderdaad is het voor getuigen mogelijk een vergoeding te krijgen. Het moet dan echter wel om een strafproces gaan. Dat lijkt in het geval van uw zoon niet aan de orde. De 'verletschade', zoals het officieel heet, is een schadeloosstelling voor de tijd die getuigen kwijt zijn om naar de rechtszaal te komen.

Consumentenzaken

Zoon woont in bij zijn vader

Ik ben 75 jaar en bewoon een huurwoning voor senioren (55+). Mijn zoon van 43 jaar woont tijdelijk bij mij nu hij in een echtscheiding zit verwikkeld. Stel dat mij iets zou overkomen, moet mijn zoon dan de woning verlaten?

Ja. Tenzij hij in het huurcontract opgevoerd staat als medehuurder. Maar dat lijkt ons niet zo waarschijnlijk als hij tijdelijk bij u inwoont. Mocht u onverhoopt overlijden of het huis anderszins verlaten, dan heeft de achterblijvende bewoner in principe geen rechten op het blijven wonen in het huurhuis waarvan u de hoofdhuurder bent.