Ons kiessysteem ietsje veranderen

Op het voorblad van de Nederlandse grondwet staat dat Nederland een democratische rechtsstaat is. Al in de jaren zestig twijfelde de PvdA’er professor Daudt al openlijk aan die bewering en ook nu kunnen we nog onze vraagtekens bij die aanhef zetten. Dat heb ik ook in onze Eerste Kamer gezegd en toen was Geert nog niet eens om een politieke reden veroordeeld. Ons kiessysteem dateert uit begin 20e eeuw, toen een reis Rotterdam - Den Haag nog vier uur duurde en de meeste huizen geen stomend water hadden. Ons leven is veranderd, ons kiessysteem niet. De reden daarvoor is de halsstarrigheid van de gekozenen, die hun bevoorrechte positie niet zonder slag of stoot wensen op te geven. Maar het systeem werkt ook niet mee, want de grondwet kan pas na een ingewikkelde procedure worden gewijzigd.

In ons land is slechts 2% van de kiezers lid van een politieke partij: Slecht 10% van die 2% bezoekt vergaderingen. Ons land wordt dus bestuurd door 0,2% van de bevolking. De kieslijsten worden samengesteld in achterafkamertjes (alle partijen), daar is helaas geen ontkomen aan.

De voorgestelde kieslijsten worden zelden door congres of andere ledenvergaderingen veranderd om de eenvoudige reden dat kritiek op de leiding die die lijsten samenstelt niet echt goed is voor een eventuele carrière of leuke benoeming; de belangrijkste redenen om lid te worden van een politieke partij.

In de Tweede Kamer zitten maar 10 à 12 leden die de kiesdeler halen; de rest dankt hun positie aan het partijpatriciaat. In de Eerste Kamer, die het politieke laatste woord heeft, zitten alleen mensen die door de partijelite zijn aangewezen. De leden van de Staten, die de Eerste kamer kiezen krijgen de opdracht op de bovenste van de lijst te stemmen en wijken daar zelden vanaf. Senatoren zijn dus net als burgemeesters benoemd in onze “democratische” staat.

Omdat de kalkoenen natuurlijk niet mee willen doen aan het organiseren van het Kerstfeest (schapen en slachtfeest kan natuurlijk niet), moet de verandering dus geleidelijk gaan.

Zo hebben we de mogelijkheid tot het houden van een referendum al gekregen, maar de wijze waarmee de elite daar tot twee keer toe mee om is gegaan, namelijk de uitslag volkomen negeren, toont het democratische gehalte van onze bestuurders aan. Dat is er dus niet!

De oplossing moet dus heel geleidelijk, of via een revolutie komen. Nederland is geen revolutionair land, dus dan maar geleidelijk. Om de verkiezingen leuker, democratischer en spannender te maken, moet er dus een voorstel komen dat niet zozeer het partijpatriciaat interessant vindt, maar de belangrijke tot nog toe zwijgende (ik wil een baantje) tweede politieke garnituur.

Hier mijn voorstel:

De kieslijsten worden samengesteld door de partijbonzen, maar het uiteindelijke resultaat door de kiezers! Na de verkiezingen wordt de hele volgorde veranderd naar aanleiding van de voorkeurstemmen. Het aantal verkregen voorkeurstemmen bepaalt de nieuwe volgorde. Dus op plek twee degene met de op één na meeste stemmen, op drie degene met de op twee na meeste stemmen enz.

Buiten dat het democratischer is, want de kiezer bepaalt, zal het ook de hele strijd om de zetels spannender en leuker maken. Men gaat campagne voor zichzelf maken. Dissidenten krijgen alsnog een kans, omdat ledenvergaderingen nu makkelijker zeggen “zet ze maar op een plek”. De kiezer zal wel bepalen of hij/zij een plekje verdient. Een ander voordeel is dat de rigide fractiediscipline, die onze democratie uitholt omdat het echte controle voorkomt, moeilijker af te dwingen wordt. Een fractielid moet ook verantwoording afleggen aan zijn kiezers in plaats van alleen aan het partijpatriciaat dat hem of haar die plek heeft gegund.

In de praktijk doe ik het al. Veel twijfelaars zeggen: Ik ben het eens met de PVV, maar niet altijd met Geert Wilders! Ik zeg dan: “Stem op iemand anders van de PVV lijst; je hoeft niet altijd de lijsttrekker te kiezen. Ik stem op mijn vriend Barry Madlener (nr. 7) en met mijn twee volmachten op Lilian Helder (nr. 9) en Martin Bosma (nr. 6).

Drie keer PVV! Op Geert wordt (hopelijk) genoeg gestemd.