Everyman en rebel: Gene Hackman 1930 - 2025
Er zijn goede films waarvan je weet dat ze zonder de uitstraling of noem het charisma van hun hoofdrolspeler niet de helft van deimpact zouden hebben die ze hadden. The French Connection (Friedkin, 1971) en uiteraardThe Conversation (Coppola, 1974) zijn zulke films. Uitstekende films van erg goeie regisseurs, maar het was Hackman die er naast vaak uitstekende andere acteurs een persoonlijke kleur aan gaf.
Daarnaast zijn er een hele reeks films waar juist zijn vertolking en personage, hoe zijn ze bij dit soort acteurs te scheiden, de film een extra laag geeft. In het geval van Hackman was dat, ondanks wat zijn vroege mentor Uli Grosbard, een intelligente, complexe persoonlijkheid zou noemen, een stevige mate van menselijke herkenbaarheid. Zo is de scene onvergetelijk waarin hij gekleed als politieagent met zijn kat in zijn armen the scene of the crime ontvlucht in Enemy of the state (T.Scott, 1998). De film is goed maar Hackman draagt hem zoals de kat draagt aan de einde van de film. Een acteur die dat kan, heeft het, precies de juiste doses, genen, woede, menselijkheid en vakmanschap om een film naar een hoger plan te tillen. Een acteur die het plezier van de film vergroot: Gene Hackman had het.
Burgerleven
Gene Hackman is geboren in 1930 in Californië niet ver van Hollywood Los Angeles dat zijn latere werkplek zou worden. Zijn vader werkte als drukker en het gezin, broer Richard, moeder Anna, vader Eugene verhuisde regelmatig. In Illinois Gene was 13 , scheidden zijn ouders. Gene nam in 1947, 16 jaar oud dienst bij de mariniers, diende tot 1949 in China, daarna op Hawai en in Japan. In dienst werkte hij onder meer als omroeper bij de legerradio. Na vierenhalf jaar dienst keerde hij in 1951 na een ernstig motorongeluk terug in het burgerleven. Hij ging naar New York . Om de geld uit de GI Bill voor veteranen te krijgen moest hij iets studeren waarmee hij werk kon krijgen. Hij ging eerst naar een kunstschool daarna een school voor radiotechniek. Studeerde TV-productie in Florida keerde terug naar New York en trouwde in 1956 met Faye Maltese een huwelijk dat 30 jaar standhield. Samen met haar keerde hij terug naarzijn geboortegrond Californië om daar bij Pasadena Playhouse acteren te leren. Behalve dat hij daar Dustin Hoffman leerde kennen, kreeg hij er de laagste cijfers ooit en werd van school gestuurd.
Beatgeneratie
Hackman, Gen een Faye keerden opnieuw terug naar New York waar Gene een nota bene onbetaalde baan vond als manusje van alles bij een theater op Long Island. Bij een reeks voorstellingen van Arthur Miller’s A View from the Bridge was er nog geen acteur voor de rol van Marco. Regisseur Uli Grosbard vroeg toen Hackman. Grosbeard was de eerste persoon uit de theaterwereld die wat in Hackman zag en zo begon na omzwervingen via het leger, de radio, de kunst, een mislukte acteerstudie zijn acteurs carrière. Mensen worden behalve door het genenpakket dat ze meekrijgen, 1 meter 88 lengte van Hackman zijn flaporen, gevormd door ervaringen. Robert Duvall toen 26 jaar oud speelde de hoofdrol Eddie Carbone in diezelfde productie van A View from the Bridge.
Hackman en Duvall raakten bevriend. In 1958 arriveerde ook Hoffman in New York. Het is de tijd van de beatgeneratie. Jack Kerouac. De drie, soms met Faye erbij vier, trokken de jaren daarop met elkaar op, acteerden en overleefden met baantjes, van bordenwasser of sjouwer. Tot in het geval van Hackman, die inmiddels vader van twee meisjes en een jongen was, schoenverkoper. Van de drie, alhoewel ze een soort absolutistische houding naar acteren deelden, een rol moet echt geïnternaliseerd worden, kon niet als een soort masker worden opgezet, zou Hackman het meest introvert geweest zijn.
Doorbraak
In 1962 kwam een doorbraak voor de toen 32 jarige Hackman toen hij na een auditie met een rol zou krijgen Any Wednesday. Het stuk werd uiteindelijk in 1964 opgevoerd en werd een succes. Vanaf 1961 speelde hij ook al een aantal kleine rollen in TV-series maar zijn doorbraak in film kwam toen Warren Beatty die Hackman kende van een paar jaar eerder met een dragende bijrol voor Gene Hackman in wat bleek de landmark film Bonny and Clyde (Penn, 1967). Hackman kreeg een Oscarnominatie voor zijn rol als Buck Barrow.
Hollywood A-list
Daarna volgden de aanbiedingen voor filmrollen elkaar snel op. Daaronder in 1971 de bovengenoemde The French Connection van William Friedkin waarin Hackman inmiddels 40 als acteur vol actie en energie zijn rol als mevoor schurken meedogenloos politieman Popeye speelt. Regisseur, script en medespelers Roy Schneider en Fernando Rey vullen elkaar perfect aan in deze film die perfect de tijdgeest aanvoelt - ergens tussen flowerpower en woede over de wereld van dat moment. Een paar jaar later speelt Hackman weer in zo’n film waar alles samenvalt The Conversation van de op dat moment onvermoeibare Francis Ford Coppola. Licht kalend, bezeten van saxofoon en van geluid in het algemeen speelt hij een professioneel afluisteraar die door zijn werk in gewetensnood en levensgevaar komt. Weer zo’n rol waarin acteur en personage perfect samenvallen. Hij wint er de Oscar voor beste acteur mee wat achteraf zoals voldongen feiten dat wel vaker lijken logisch lijkt, maar wat in een periode dat erg veel goede films gemaakt worden des te bijzonderder is. Haast even bijzonder als zijn blijvende vriendschap met Duvall en Hoffman die een soort parallelle carrière doormaakten, van overlevingsbaantjes naar Hollywoodster
Everyman
Hackman als acteur was tegelijk rebel en gewone man en straalde dat ook uit. Als person en in zijn personages met dezelfde woedes en voorliefdes als iedereen. Zijn acteerwerk in Bonny and Clyde (Penn, 1967),Mississippi Burning (Parker, 1988), Eastwoods meesterwerk Unforgiven (1992) waar Hackman opnieuw een Oscar voor kreeg - en misschien ook The Royal Tenenbaums (W. Anderson 2001) - laten dat naast zijn acteerkwaliteiten zien. Aan die films evenals aan van de talloze films die daar tussenin liggen gaf hij door zijn de gelaagde manier, door zijn mimiek, waarop hij zijn rollen invulde een extra dosis aantrekkelijkheid mee aan de films waarin hij speelde. Niet slecht als je zo als invulling aan je vak kunt geven. Onvergetelijk voor filmliefhebbers was hij zeker.
_2-S.jpg)
