Trump valt doelbewust het Europees politieke establishment aan

17 februari 2025 door een van onze redacteuren
Trump valt doelbewust het Europees politieke establishment aan
EU leiders plus NATO-chef Rutte en VK premier Keir Starmer . Foto courtesy NATO

In München verklaart Trump's vice-president, J.D. Vance ideologisch de oorlog aan Europa. President Trump zelf, die eerder in een anderhalf uur durend telefoongesprek toenadering zocht tot Vladimir Poetin terwijl hij al vast enkele belangrijke onderhandelingspunten weggaf, is in stevig tempo bezig de gevestigde democratische Europese bondgenoten van Amerika te vervreemden. Tegelijk zoekt hij behalve tot Poetin zelf, middels zijn vice-president, toenadering tot de extreem rechtse Europese oppositie, veelal Poetin welgezind en valt hij middels zijn vice-president de Europese democratieën ideologisch aan. 

Schoffering bondgenoten 

Trump's vice-president zei feitelijk vrijdag in München dat de echte vijanden van de westerse democratie de (Europese) democratie zelf was. Vance ontmoette eerder Alice Weidel, aanvoerster van de rechtse AfD. Die partij wordt in Duitsland in een grote delen van Europa, zelfs door de rechtse Patriotten voor Europa waar de partijen van Wilders en Le Pen deel van uit maken, gezien als te extreem om mee samen te werken. Niet te extreem voor Trump c.s. dus.

Het was een gebaar dat op zich genoeg was om de meerderheid van politiek Duitsland te schofferen. Maar er was meer. Ten overstaan van Europese en wereldleiders zei Vance dat Europese staten er niet in slaagden de vrijheid van meningsuiting en democratische waarden te handhaven, hij noemde uitgerekend als voorbeelden het niet willen samenwerken met de AfD in Duitsland en het besluit van het constitutioneel hof Roemenië om de presidentsverkiezingen te annuleren wegens Russische inmenging via TikTok. Om het erin te wrijven schamperde hij dat als democratie niet een paar honderdduizend euro aan campagnegeld op sociale media kon verdragen, zij de moeite niet waard was. 

Spiegelbeschuldigingen

Hij deed dat met een speech waarin retorische principes werden gebruikt die eerder op grote schaal in propaganda en rechtszaken van genocidale regimes zijn toegepast. Namelijk het beschuldigen van tegenstanders van daden die je zelf hebt begaan. In het geval van Trump / Vance het ontkennen van de resultaten van legitieme verkiezingen. Dat wordt in retorica ook wel de spiegelbeschuldiging genoemd. Rechters onder Stalin gebruikten dat in hun showprocessen in de jaren dertig, de nazi's gebruikten het, en korter geleden het Hutu regime in Rwanda en op kleinere schaal wordt het gebruikt door politici overal, maar nu dus weer schaamteloos en openlijk door Vance, zoals eerder door Trump in zijn campagne. Het is een geliefd stijlfiguur van populistische demagogen. En ze komen er mee weg. Trump is democratische gekozen door kiezers die het om het even is wat voor retoriek of waarheidsverdraaiing hun politieke voorman gebruikt. Het is een schurk maar het is hun schurk en ze willen zijn beloften dat zij, zijn kiezers, het beter krijgen, geloven. 

Trump, Poetin en de ideologie 

Trump zelf zit politiek op de lijn die Poetin en extreem rechtse autoritair getinte partijen in Europa aanhangen. Hij gelooft aan macht, het recht van de sterkste in politiek, in de economie en in de samenleving. Daar hoort extreme rijkdom bij. De rijkdom en macht van Poetin en zijn Peterburgse vrienden en enkele van de overlevende oligarchen, de rijkdom en macht van Trump,  Musk, Zuckerberg en Bezos.

Het gaat over meer dan macht en de verdeling van rijkdom. Het gaat uiteindelijk over liberale democratie en solidariteit als fundamenten van het Amerika van  Roosevelts en het na-oorlogse Europa en Japan, van Australië en delen van Azië en de Amerika's. Het gaat om democratie versus autocratie. Daar voert Oekraïne, behalve over zijn zelfbeschikking, oorlog over. Daar voerde de Verenigde Staten in de Tweede Wereldoorlog en tijdens de Koude oorlog strijd voor. Dat lijkt een groot deel van de politici en kiezers van diezelfde Verenigde Staten niet meer belangrijk te vinden.  Alsof er geen geschiedenis is, alsof er geen geheugen is. Of komt het doordat iedereen dankzij sociale media en AI in het eeuwige nu leeft.

Goed dat president Macron in Parijs op maandag met een acht Europese leiders zoals Keir Starmer, Olaf Scholz, NATO-chef Rutte en EU-voorzitter Von der Leyen een voorzet gaf om de Europese zaak te redden. Geschiedenis schrijven moet je immers niet aan bullies overlaten. 


Macron en Starmer in Parijs op17 februari. Screenshot v&m van eudebates.tv


Le Monde:

In 2007 verraste Poetin, voor het eerst uitgenodigd in München, het Westen met een zeer agressieve toespraak tegen de Verenigde Staten, die hij ervan beschuldigde een unipolaire orde te willen vestigen. Achteraf gezien is het gezien als een van de keerpunten van het tijdperk na de Koude Oorlog, Poetins eerste waarschuwing aan het Westen.

Op vrijdag 14 februari was Amerika, de grote bondgenoot van Europa, degene die zich tegen zijn partners keerde en het Westen verdeelde. "In Washington is er een nieuwe sheriff in de stad," waarschuwde de vicepresident van Donald Trump. Vervolgens begon hij aan een venijnige tirade tegen Europese democratieën, waarbij hij hen ervan beschuldigde de vrijheid van meningsuiting en godsdienstvrijheid te onderdrukken.


Boris Pistorius, de Duitse minister van Defensie,  in de Munich Ssecurity Conference over Vance:
"Als ik hem goed begrepen heb, vergelijkt hij de omstandigheden in delen van Europa met die in autoritaire regimes. Dat is onacceptabel en het is niet het Europa en niet de democratie waarin ik leef en momenteel campagne voer," zei hij.


Meer over:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.