IFFR Lime light - 'Hard Truths' van Mike leigh

In de nieuwste film van Mike Leigh maken we kennis met de ongelukkige Fabian en haar familie. Fabian woont in een heel keurig rijtjes huis samen met haar ernstige man Curtley en haar 22 jarige zoon Moses. Curtley verdient de kost als loodgieter. Moses is werkeloos en depressief. Hij sluit zich grotendeels van de dag op met zijn eigen spelcomputer bij gebrek aan contact met vrienden. Fabian heeft ook nog een een zus Chantal. Ze is kapster is en leeft samen met haar twee sprankelende dochters.
Pansy
Pansy blijkt met zichzelf zwaar in de knoop te zitten, dat zich uit in bikkelharde kritiek en minachting op alles en iedereen. Niemand in haar omgeving lijkt veilig voor haar woede uitbarstingen. Als kijker zie je met verbijstering aan hoe meerdere personen, zoals bijvoorbeeld een kassamedewerker en een verkoper een meubelzaak en zelfs een duif het slachtoffer worden van haar buien. Je kunt er echter ook om lachen, omdat haar beschuldigingen volkomen onterecht en krankzinnig overkomen. Haar kritiek op haar familie oogt een stuk giftiger en geeft nog nauwelijks ruimte om te lachen. Ondanks Pansy haar onuitstaanbare gedrag komt er een diepere gelaagdheid boven drijven van eenzaamheid, pijn en verdriet. Dat is te danken is aan het meesterlijke acteren van Marianne Jean- Baptiste, waardoor je gebiologeerd blijft kijken naar wat er komen gaat. Curtley en Moses hullen zich in deze situaties op een paar zinnen na in stilzwijgen en laten de kritiek gelaten over zich heen komen. Curtley die ook geweldig wordt gespeeld door David Webber, is moeilijk te doorgronden. Hij oogt vriendelijk maar ook boos wat zich lijkt te uiten in een reactie op een bosje bloemen. De scherpe tegenstelling tussen Pansy aan de ene kant en haar man en zoon aan de andere kant laat iets van het verband tussen depressie en woede en lijkt de talloze uitbarstingen alleen maar te versterken. De vrolijke Chantal, die een bevredigend leven leidt met haar dochters en haar werk als kapster, toont ondanks alles veel compassie met haar zus, maar is er duidelijk ook soms helemaal klaar mee. Het is heel herkenbaar, hoe genegenheid en ergernissen tussen broers en zussen samen gaan. En naar mate er meer duidelijk wordt van Pansy's depressie, hoe groter de impact blijkt van verschillende emotionele ervaringen en bindingen in hetzelfde gezin. Er kunnen totaal verschillende levens door ontstaan.
Explosief
Als de sterfdag van haar moeder is genaderd, ontvouwt zich een explosief drama, waardoor Fabian niet meer terug lijkt te kunnen. In de loop naar het einde van de film verschijnt er toch ook nog een lichtpuntje. De zwijgzame Moses heeft onverwachts een warme vriendschappelijk ontmoeting. Het lijkt te willen zeggen, dat er ieder geval voor hem nog een keuze en ontsnapping uit de hel mogelijk is.
Marianne Jean- Baptiste heeft een schitterend portret neergezet van een vrouw, die worstelt met haar depressie en uiteindelijk gedwongen wordt de keiharde waarheid onder ogen te zien. Haar acteerprestatie vraagt terecht om de waardering van een groot publiek.

Marianne Jean- Baptiste Hard Truths van Mike Leigh Still. IFFR
Hard Truths draait vanaf 6 maart in de bioscopen