HTS staat voor de poorten van Syrische stad Homs. Hoeveel weerstand kan het regime Assad nog bieden?
(Rotterdam 6 dec. 9 AM. Update 19.30) Bashar Assad die de laatste jaren dankzij steun van Iran en Rusland in rustiger vaarwater leek te zijn gekomen, mag nu serieus voor het voortbestaan van zijn regime vrezen. Tegenstanders hopen, medestanders huiveren. Intussen lijkt de opmars van Hayat Tahrir al-Sham (HTS) onder leiding van de man die zich naar de Golan hoogte genoemd heeft, Abu Mohammed al-Golani richting Damascus niet te stuiten. De laatste stand van zaken is dat de door Al-Golani geleide rebellen voor Homs staan. Tegelijk breken in de hele periferie van Syrië nieuwe opstanden uit. Rusland heeft zijn expats advies gegeven het land te verlaten.
Al Golani
Soennitisch islamistisch en afkomstig uit het honk van het aan Al Qaida gelieerde Jabat al Nusra met eveneens contacten met het alle mensenrechten schendende Isis, heeft Al-Golani ( Riad,1982, uit Syrische ouders) zich de laatste negen of zo jaar behendig als gematigder geprofileerd. Niet meer wil hij alle christenen en sjiieten dan niet over de kling jagen of het land uit hebben maar enigszins vreedzaam met hen co-existeren.
Turkije breidt macht uit in Syrië
De opmars tegen het Syrische regime kan omdat Hezbollah en Iran hun hand overspeelt hebben met hun oorlog vanuit Libanon. Hezbollah is een voorbije macht en daarmee ook voor Iran geen buffer meer tegen Israël en andere concurrenten in de regio. Met elke klap die Hezbollah kreeg groeide de macht van Turkije dat toch al een formidabel leger op de been houdt. Turkije voert als Nato-lid een evenwichtspolitiek om haar macht in het Midden Oosten uit te breiden en haar eigen problemen - economisch - met de Koerden - Syrische vluchtelingen - machtsaspiraties in het MO - toenadering tot Turks Azie en BRICS - te verminderen. Het door Turkije gesteunde Syrische Nationale leger (SNA) heeft in het kielzog van HTS stukken van het grensgebied op de Koerden terugveroverd.
Maar het was vooral de samenloop van omstandigheden, de oorlogen van Assad bondgenoten Hezbollah, Iran tegen Israël en de oorlog van Rusland tegen Oekraïne die de kansen schiepen waar Hayat Tahrir al-Sham (HTS) en SNA op wachtten. In de relatieve veiligheid van de enclave rond Idlib ontwikkelde HTS haar eigen wapenarsenaal waar drones en raketten een belangrijk onderdeel van uitmaken. Voor een ander deel zijn het op het Syrische leger veroverde wapens waaronder tanks.
De economie van het Syrische regime plus zijn miljoenen vluchtelingen hebben de weerstand van het Assad regime sterk verzwakt. De paden van HTS en Turkije met de door haar gesteunde milities in het noorden vallen nog samen. De Koerdische delen van Noord-Syrië beschermd door de Koerdische defensiemacht YPS zijn een doorn in het oog van Turkije en die worden door de opmars van SNA, HTS nu onder druk gezet. Of de regionale en mondiale spelers ook willen dat Assad zal vallen is niet waarschijnlijk. Dat schept weer nieuwe onzekerheden in een toch al volatiel gebied. Niet waarschijnlijk is dat ze daar veel invloed op hebben.