IDFA: 'Yintah' toont strijd inheemse bevolking om land en erfgoed te midden van adembenemende landschappen
Yintah betekent 'land' in de taal van het Wet’suwet’en-volk. De gelijknamige documentaire Yintah, volgt de jarenlange strijd van de Wet’suwet’en-volk in hun verzet tegen de Coastal Gaslink pijpleiding; een gigantisch project, dat hun land en erfgoed bedreigt. De documentaire is niet alleen een tijdsbeeld, maar ook een waardevol document van daad en verzet van de inheemse bevolking in Canada tegen de oprukkende industrialisatie met de bijkomende vernietiging van prachtige natuurgebieden en hun autonome manier van leven.
Van 14 t/m 24 november draait in een aantal filmtheaters in Amsterdam een van de belangrijkste mondiale documentaire festivals: het IDFA. Recensent Saskia Wigbold is er bij voor Vandaag&Morgen |
De opmerkelijke hoofdpersonen in deze strijd zijn de leiders Howilhkat Freda Huwson en Sleydo Molly Wickman. Twee vrouwen, die schitteren in hun moed en vastberadenheid om hun land, hun cultuur en hun toekomstige generaties te beschermen. Het is krankzinnig hoe de regering reageert op hun verzet met een overmacht van de Canadese politie. Deze zwaarbewapende agenten maken zich volstrekt belachelijk door hun wapenste richten op een groep inheemse bewoners die slechts met muziek, dans en barricades hun land verdedigen.
De zichtbare kolonisatie drang en hebzucht van de Canadese regering is stuitend. Ondanks dat de Wet’suwet’en hun land nooit hebben afgestaan en het hooggerechtshof van Canada ze gelijk heeft gegeven in hun recht op soevereiniteit, trekken de Canadese regering en de oliemaatschappij zich hier weinig van aan. Ze gaan door met hun annexatie van, hun grondgebied om zo de pijpleiding aan te kunnen leggen. Justin Trudea ontpopt zich in de documentaire als een hypocriete politicus, wiens minachting voor de inheemse bevolking pijnlijk zichtbaar wordt. Ook de Canadezen in dienst van de oliemaatschappij steken hun minachting voor de rechten van de inheemse bevolkingniet onder stoelen of banken.De blik van degene, die geconfronteerd wordt met de mededeling van Freda dat hij geen toestemming heeft om op hungrondgebied te zijn, is veelzeggend.
De documentaire is spannend en sterk tot het einde. De confrontaties met de politie en de oliemaatschappij wordt afgewisseld met adembenemende beelden van het gebied waar het Wet’suwet’en-volk leeft.
Niet alleen de ongelijkheid in de strijd maar het besef van de destructieve aard van dit oncontroleerbare kapitalisme wekt veel emoties op. Het is een universele strijd, die over de hele wereld gevoerd wordt. De strijd van talloze inheemse volkeren om hun soevereiniteit en tevens de strijd om natuurbehoud en schone energie. Yintah is een must-see voor iedereen die met deze strijd begaan is. Tevens een stimulans om deze strijd voor gerechtigheid voort te blijven zetten en te steunen.
Jennifer Wickham, Brenda Michell, Michael Toledano (2024, Canada) Yintah. 110 min.
Strijd om soevereiniteit en om natuurbehoud. Still from Yintah Bld. courtesy IDFA
.gif)
