Het collectief geheugen van Rotterdam
Het Hip Hop Huis verleent dezer dagen gastvrijheid aan de tentoonstelling Casa de Cabral. Deze is gewijd aan de Afrikaanse vrijheidsstrijder Amilcar Cabral. Hij werd honderd jaar geleden geboren. Hij mag gelden als de Willem van Oranje van Kaap Verdië en Guinee Bissau.
Ik maak die vergelijking niet voor niets. Oranje had een schitterende carrière kunnen maken in dienst van Filips II, verreweg de machtigste heerser van Europa. Hij deed dat niet. Hij kwam op tegengeloofsvervolging en aantasting vanoude rechten in de gebieden waar hij bestuurlijke functies bekleedde. Hij kwam in opstand en verloor eerst het grootste deel van zijn bezittingen en tenslotte zijn leven.
Dat geldt voor Amilcar Cabral net zo goed. Toen hij ter wereld kwam als kind van Kaap Verdische ouders in Guinee Bissau, was dat nog een Portugese kolonie. Hij behoorde echter tot een klein groepje bevoorrechte oorspronkelijke bewoners die door de machthebbers als¨geassimileerden¨ aan de Portugese cultuur werden gedefinieerd.Cabral mocht dan ook landbouwkunde studeren aan de universiteit van Lissabon. Hij had in alle rust en welvaart kunnen leven maar deed dat niet. Hij nam het in woord en geschrift op voor de rechten van de onderdrukte bevolking op de Kaap Verdische Eilanden en in Guinee Bissau. De Portugese dictator Salazar beschouwde de koloniale onderdrukking echter als hoeksteen van zijn systeem. Hij reageerde met geweld op alle kritiek. Daarom begon Cabral een succesvolle guerrilla in de jungle van Guinee Bissau. In 1973 – vlak voor de val van de dictatuur – is hij door de geheime dienst van Portugal vermoord.
Een held, een bevrijder, iemand die zijn bezittingen, zijn positie en zijn leven veil had voor de rechten van zijn land. Net Willem van Oranje.
De vraag luidt nu: is Amilcar Cabral ook een Rotterdamse held?
Het ligt eraan wie de eigenaar is van de Rotterdamse geschiedenis. Ik heb zelf een historie van Rotterdam geschreven, die gaat over wat er de afgelopen duizenden jaren hier langs onze rivier gebeurde. Titel: Bruid van de Maas en uiteraard beveel ik het van harte aan. Amilcar Cabral komt er niet in voor want die is nooit in Rotterdam geweest.
Tenzij je de historie anders definieert: de Rotterdamse geschiedenis staat gelijk aan het collectieve geheugen van alle Rotterdammers bij elkaar. Wie en wat zij zich herinneren, wat ouders hun kinderen vertellen, is van belang , niet of de bijbehorende gebeurtenissen zich aan de benedenloop van de Maas afspeelden. Als je het collectieve geheugen van Rotterdam zó definieert, dan is Amilcar Cabral wél een Rotterdamse held want hij speelt een rol in het collectieve geheugen van een belangrijke groep stadgenoten: de tienduizenden met familiebanden in Cabo Verde.Op die manier wordenook Hürrem en Kösem onderdeel van het Rotterdamse pantheon evenals Abd El Krim of Tula. Google zelf maar wie dat waren, als je er nog nooit van hebt gehoord.
De herinneringen van de Rotterdammers wortelen tegenwoordig in alle delen van de wereld. Daar moeten we ons rekenschap van geven. Er hoort bij dat we elkaars helden en heldinnen delen.Geloof me, van Amilcar Cabral kan iedereen in deze stad veel leren.
Bekijk hier de trailervan de veelbekekenTV-serie over het leven van Kösem,, de vrouw van sultan Ahmed. Bekijk hier de trailer van de serie over het leven van Hürrem, de vrouw van sultan Sulayman. Op heel de wereld raakten honderden miljoenen mensen verslaafd aan deze serie.
Opmerking achteraf: dat zulke series geen kans krijgen op de Nederlandse televisie, is het zoveelste bewijs van onze nationale bekrompenheid
hanvanderhorst[at]vandaagenmorgen[dot] nl
-(1)-S.jpg)
-S.jpg)
