Maagd van Holland
Rotterdam gaat slordig om met zijn recente verleden. Vaak kun je daar de gemeente op aanspreken maar lang niet altijd. Dat is waarschijnlijk het geval met de afbraak van café De Maagd van Holland tegenover de oude bibliotheek op de Nieuwe Markt. Er steken alleen nog wat betonnen palen boven de grond uit waar eens een typisch stukje wederopbouwarchitectuur stond. De Maagd van Holland werd geopend op 6 mei 1955, des namiddags te vijf ure, aan de kop van een splinternieuwe rij winkelpanden op de Botersloot. Eigenaar J. van der Vliet stelde Vrijmoed genevers in het vooruitzicht en Heinekens gerstenat. Erg lang is hij er niet gebleven.
Decennia lang werd De Maagd van Holland geleid door het echtpaar Aarsbergen. Ze gingen blijkbaar uit van de gedachte dat kwaliteit zichzelf verkoopt want in hun zeldzame advertenties kwam geen enkele slogan voor. Zij beperkten zich tot de naam van de zaak en de mededeling dat bijvoorbeeld het tienjarig bestaan gevierd werd.
Meer hoefde ook niet want de Maagd van Holland was een voor de jaren vijftig buitengewoon modern café met grote glazen vensterruiten. Het was geen plek waar een mens zich kon verbergen. Als je dat wilde in die dagen moest je op zoek gaan naar een bodega, Dat waren duistere tenten met veel pluche en zware, veelal rode gordijnen die het gebeuren binnen aan het oog onttrokken. De Maagd van Holland was meer een gelegenheid waar nette jongens met hun verloofdes in alle eer en deugd iets konden gebruiken. Althans dat moet in de eerste jaren de bedoeling zijn geweest.
Als zodanig was het in zijn nadagen een relict van een verdwenen levensstijl want De Maagd van Holland is altijd nogal ongeschonden gebleven en weinig verkloot door moderniseringen. Tot tenslotte de slopershamer viel en er ongetwijfeld karakterloze horeca van nu voor terugkeert.
De zaak ontleende zijn naam aan het bekende standbeeld schuin tegenover het terras, de Maagd van Holland. Dit monument stelt veel Rotterdammers van nu voor raadselen. We zien een pronte meid met een grote hoed op een stok. Het beeld werd onthuld in 1872 als herinnering aan de inname van Den Briel door de Watergeuzen. Dat hoofddeksel is de klassieke vrijheidshoed uit de tijd van de Republiek en de meid symboliseert het gewest Holland. In het verleden hoorden er kleine fonteintjes bij die in de zomer bakken rond het monument met fris gemeentelijk drinkwater vulden.
Verschrikkelijk veel eerbied hebben de Rotterdammers voor dit vrijheidsmonument nooit gekoesterd. Het was een favoriet klimobject, bijvoorbeeld voor afzwaaiende dienstplichtigen. Corpsstudenten legden er kransen maar dat was meer een ontheiliging. En uiteindelijk gaf de maagd haar naam aan dat iconische café.
Daar is nu niets meer van over. De Maagd van Holland staat verweesd en onbegrepen op haar sokkel. Dat komt omdat de tijden veranderd zijn. Tegenwoordig ziet de Maagd van Holland er heel anders uit. Zolang nog geen nieuwbouw heeft plaats gevonden op de plek van het oude café, is goed te zien hoe genadeloos Rotterdam zich blijft transformeren.
hanvanderhorst[at]vandaagenmorgen[dot] nl
.gif)
