Het andere betaalsysteem van Rotterdam dat banken vaak overbodig maakt

27 april 2024 door Han van der Horst
Het andere betaalsysteem van Rotterdam dat banken vaak overbodig maakt
Overdrachtelijk hawala paleis in downtown Rotterdam Bld. deep AI geïnstrueerd door de auteur

De prinsemarij heeft een grote vis gevangen. Volgens Dagblad 010 is een echtpaar opgepakt, dat verdacht wordt van illegaal bankieren tot een waarde van €45 miljoen.  In verband hiermee werd ook ¨een minderjarig familielid¨ aangehouden om het witwassen van anderhalf miljoen.

Door dit alles wordt opnieuw de aandacht gevestigd op een alternatief voor het overmaken van geld door middel van de gebureaucratiseerde westerse bankconglomeraten, die duur, traag en wantrouwig zijn ten opzichte van klanten. Ze gedragen zich zo in opdracht van de overheid, die als de dood is dat er geld naar terrorisme of drugskartels gaat. Bovendien vormen banken overal in het westen oligopolies. Zij kunnen de belangen van de klanten aan hun laars lappen en doen dat dan ook vol overgave. Hun directies  weten bovendien dat ze too big zijn to fail. Bij wanbeleid zullen de belastingbetalers ze redden om erger te voorkomen.

Concurrent

De banken hebben echter een concurrent. Dat zijn de hawaladars, die je in alle hoeken van Rotterdam – en het hele land trouwens – kunt vinden als je maar weet waar je moet kijken.

De hawaladars vormen een wereldwijd netwerk voor het overmaken van geld. Dat doen zij discreet en een stuk sneller dan de reguliere banken. De kosten voor de klant zijn meer dan behapbaar. Ze vragen ook niet waar jij je centen vandaan hebt en dat kan – toegegeven – wel problematisch zijn.

Het systeem – in Nederland over het algemeen hawala genoemd – komt uit de anonimiteit te voorschijn in de achtste eeuw na Christus maar is waarschijnlijk veel ouder. De oorsprong ligt denkelijk in het oostelijk bekken van de Middellandse Zee. Het principe is dat je geen geld overdraagt maar vooral verplichtingen.

Cox Bazar

Stel: je wilt je zus in Cox Bazar (Bangladesh) €200 geven voor bepaalde medische kosten. Je zoekt dan ergens in het Nieuwe Westen of op Zuid een hawaladar met contacten in of bij deze stad, die volgens de schrijver F. Springer zo ongeveer de mooiste naam ter wereld draagt. Naar mijn mening is dat overigens Les Gonaïves in Haïti.

Ter zake dan. Je overhandigt die Rotterdamse hawaladar de tweehonderd euro plus de commissie voor de moeite. Ook geef je hem een unieke code. Vervolgens pakt deze  een cell phone en geeft versleuteld aan zijn contact in Cox Bazar door dat de tegenwaarde van €200 in takka´s moet worden betaald aan iemand die zich met de zojuist afgesproken  code meldt. Vervolgens bel jij je tante en vertelt haar bij wie ze het geld kan ophalen met welke code. Als de hawaladar in Cox Bazar een beetje in de buurt woont, heeft ze de centen voor de dokter binnen een paar uur. Ik vermoed dat ook aan de andere kant enige transactiekosten worden berekend maar zeker weet ik dat niet.

Mama's  Benz

Merk op dat ik hier probeer genderneutraal te formuleren. Hawaladars kunnen zowel mannelijk als vrouwelijk zijn, zeker in grote delen van Afrika waar Benz mama´s  de koninginnen zijn van de markt.

Zo ziet AI een R'damse Benz mama Bld. deep AI geïnstrueerd door de auteur

Om deze service te bieden hebben hawaladars een stevig werkkapitaal nodig, dat zij uiteraard beter niet op een reguliere bank kunnen zetten. Ze ontvangen cash en houden dat in huis. Je leest soms wel eens trotse tweets van boa´s die in een belwinkel twintigduizend euro  of zo hebben gevonden met het een en ander er bij over drugsgeld en witwassen. Dat is dan meestal zulk werkkapitaal.

De collega in Cox Bazar handelt op precies dezelfde manier  als deze zijn medewerking verleent bij het verrichten van een betaling in Rotterdam. Zo lang de rekeningen van beide hawaladars elkaar in evenwicht houden, is er niets aan de hand. Als een van hen er bij dreigt in te schieten, moet dit evenwicht hersteld worden. Dat kan via een gesmokkeld koffertje cash maar verstandiger is een andere aanpak. De Rotterdammer betaalt bijvoorbeeld vliegtickets voor de (familie van ) de hawaladar in Cox Bazar. Of hij stuurt verhandelbare goederen.  Dit systeem werkt al tweeduizend jaar goed. Dankzij cell phones en internet heeft het bovendien de lichtsnelheid bereikt.

De basis is goed vertrouwen

Hawala is een uitkomst voor veel Rotterdammers. Wie illegaal in deze stad het brood moet verdienen, kan op deze manier toch een deel van het loon naar  verre landen overmaken. Het zou mij niet verbazen als het merendeel van de betalingen aan familieleden in het Midden-Oosten, Azië en Afrika via dit kanaal verloopt. Het gaat snel, het gaat discreet, er kraait geen haan naar.

De basis is goed vertrouwen. Hawaladars die de boel flessen, verliezen hun eer. Dan word je uitgestoten en kom je er niet meer aan te pas. In de praktijk blijkt dit heel goed te werken. Naïef? Even naïef als het vertrouwen dat de meeste Europeanen in de waarde van hun papieren euro´s stellen terwijl dat in feite gewoon gelóóf is.

Ondergrondse stad 

Een hawaladar die in zee gaat met grote criminelen, kan op deze manier heel, heel rijk worden. We weten niet of de politie met die arrestatie van het echtpaar dat €45 miljoen verstouwde, het illegaal bankieren een zware slag heeft toegebracht of gewoon min of meer bij toeval op een van de vele operaties van deze omvang stuitte die in Nederland plaats vinden. Ik ben bang dat het laatste het geval is. In ieder geval hebben brave Rotterdammers weer een kijkje gekregen in de ondergrondse stad waar ze voor het overige weinig benul van hebben.


hanvanderhorst@vandaagenmorgen.nl

Meer over:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.