Museum Rotterdam verwerft stuk geschilderde geschiedenis
In 1873 schildert de Franse kunstenaar Charles Euphrasie Kuwasseg (Draveil 1833/38 - Parijs 1904) een theatrale doorkijk in het historische Rotterdam. Niet lang hierna wordt dwars door dit schilderachtige deel van de binnenstad een spoorviaduct aangelegd. Anderhalve eeuw later is deze locatie na het bombardement, dempingen en de sloop van datzelfde spoorviaduct onherkenbaar. Alleen de toren van de Laurenskerk biedt wat houvast.
Museum Rotterdam verwierf dit jaar het schilderij Gezicht op de Kolk, door Charles Euphrasie Kuwasseg, 1873. Wie wel eens in Dordrecht wandelt moet opvallen hoe het vroeger Rotterdam op die stad geleken moest hebben. Museum Rotterdam zelf noemt het 'een onwerkelijke blik op de havenstad'. Vanuit het huidige Rotterdam zou je het onwerkelijk kunnen noemen, vanuit Dordts perspectief is die blik zo onwerkelijk nog niet. Niet voor niets zijn delen van de in Rotterdam spelende verfilming van Bordewijks 'Karakter' in Dordrecht opgenomen.
De nieuwste aanwinst van Museum Rotterdam biedt een onwerkelijke blik op de havenstad. In 1873 schildert de Franse kunstenaar Charles Euphrasie Kuwasseg (Draveil 1833/38 - Parijs 1904) een theatrale doorkijk in het historische Rotterdam. Niet lang hierna wordt dwars door dit schilderachtige deel van de binnenstad een spoorviaduct aangelegd. Anderhalve eeuw later is deze locatie na het bombardement, dempingen en de sloop van datzelfde spoorviaduct onherkenbaar. Alleen de toren van de Laurenskerk biedt wat houvast. Met de verwerving van dit imposante stadsgezicht wordt Rotterdam een prachtig, maar door de verandering ook schokkend beeld van de stad rijker. |
Schilderachtig Rotterdam
Kuwasseg trekt door Europa op zoek naar aantrekkelijke stadsgezichten. Net als andere Franse schilders, onder wie Eugène Boudin en Paul Signac, is hij getroffen door Rotterdam. Hier schildert hij in 1873 de Kolk vanaf de Draaisteeg; ongeveer waar nu de ingang van station Blaak is. Het werk neemt de kijker mee in een schilderachtig Rotterdam dat al snel ingrijpend zal veranderen.
Licht en schaduw
De voorgrond is in schaduw gedompeld waardoor je blik naar de lichte achtergrond wordt getrokken. Daar verlicht de zon - als een schijnwerper vanuit een coulisse in het theater - de toren van de Laurenskerk en de bebouwing aan het Steiger met de Korenbeurs. Op de kades is het een drukte van jewelste en de Kolk ligt vol roei- en zeilboten. Naast een woud van masten staan rechts bomen langs de Open Rijstuin. De helblauwe lucht en alles wat het licht opvangt, wordt weerspiegeld in het water.
Handgekleurde glasdia van Kolkkade met spoorviaduct en Laurenskerk 1880 - 1910 uit de collectie Museum Rotterdam
Denderende treinen
Terwijl Kuwasseg dit pittoresk stukje Rotterdam schildert, wordt iets verderop al druk gewerkt aan een spoorviaduct dat dwars door zijn uitzicht zal lopen. Voor de aanleg wordt onder andere de Binnenrotte gedempt, het Steiger doorgebroken en de Korenbeurs gesloopt. Vanaf 1877 denderen de treinen dwars door de binnenstad. Een ingekleurde glasdia van rond 1900 met bijna hetzelfde standpunt als Kuwasseg laat dit nieuwe stadsbeeld zien.
De Kolk 1940 Stadsarchief Rotterdam
Wereld van verschil
Na het bombardement van 14 mei 1940 ligt vrijwel de hele binnenstad in puin. Het luchtspoor wordt snel hersteld, de zwaar beschadigde Laurenskerk wordt na de oorlog herbouwd. Uiteindelijk gaan de treinen in 1997 ondergronds en verdwijnt het spoorviaduct. Wie wil weten waar Kuwasseg over Rotterdam heeft uitgekeken, kijkt nu vanaf metrostation Blaak - tussen Markthal en Kubuswoningen - in de richting van de Laurenskerk. Een onwerkelijke wereld van verschil. Dus daar komt dat woord 'onwerkelijk' vandaan. Als iets weg is komt het nooit terug. Behalve in de kunst.
-W-de-Boek,-IMG_5938-S.jpg)
.gif)
