Jubileum: homohuwelijk 20 jaar legaal in Nederland

01 april 2021 door de redactie
Jubileum:  homohuwelijk 20 jaar legaal in Nederland
Huwelijksjubileum_Amsterdam 1 april 2020._Bld. nhnieuws via YT

Twintig jaar geleden, aan het prille begin van 1 april 2001, net na middennacht werden in Amsterdam de eerste vier homohuwelijken gesloten. Nederland was daarmee het eerste land ter wereld waar een legaal huwelijk tussen partners van hetzelfde geslacht mogelijk werd. Het was vooral de in 1954 in de Tweede Kamer gekozen jurist Boris Dittrich die zich gesteund door enkele andere Kamerleden inzette voor legalistatie.

Buitenland

Intussen is Nederland  niet meer alleen in de legalisatie van huwelijken tussen personen van hetzelfde geslacht, al is het aantal landen waar dat mogelijk is nog steeds een kleine minderheid. Met legalisatie volgden in 2003 België, in 2005 Canada, hetzelfde jaar Spanje, in 2008 Zuid-Afrika en de jaren daarna onder meer de Scandinavische landen, Frankrijk, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, een viertal Zuid Amerikaanse landen en in 2015 de Verenigde Staten. Zo zijn er momenteel 29 landen waar partners van hetzelfde geslacht kunnen trouwen. Costa Rica is het laatste land en daarmee het eerste Midden-Amerikaanse land dat op 26 mei 2020, het homohuwelijk legaal mogelijk maakte. 

20.000

In 2001 trouwden ruim 1,4 duizend mannen en 1,1 duizend vrouwen.  Zij kunnen dus dit jaar hun twintigjarig huwelijksjubileum vieren. Begin 2021 telde Nederland 20 duizend homo-echtparen. Ruim 19 duizend mannen en bijna 21 duizend vrouwen zijn getrouwd met iemand van hetzelfde geslacht. Dat blijkt uit voorlopige cijfers van het CBS.

Meer vrouwen

Meer vrouwen dan mannen trouwen met iemand van hetzelfde geslacht. Alleen in de eerste twee jaar na invoering was het aantal mannenparen groter. In de afgelopen vijf jaar werden jaarlijks gemiddeld 751 huwelijken tussen twee vrouwen en 619 huwelijken tussen twee mannen gesloten. In 2020 werden minder huwelijken gesloten dan in de jaren daarvoor, ook onder paren van verschillend geslacht. Vooral tijdens de eerste golf van de coronapandemie daalde het aantal huwelijkssluitingen. De cijfers over 2020 zijn nog niet definitief.

 Diagram CBS

In 2001 zette 42 procent partnerschap om in huwelijk

Van de stellen die in 2001 trouwden, had 42 procent hun relatie eerder al vastgelegd met een geregistreerd partnerschap. Van de huwelijken die de laatste vijf jaar werden gesloten, was gemiddeld ruim 3 procent daarvoor een partnerschap. Tot de openstelling van het huwelijk in 2001 konden paren van gelijk geslacht hun relatie alleen met een geregistreerd partnerschap formaliseren.

Vaker geregistreerd partnerschap

Ook na de introductie van het homohuwelijk kozen nog relatief veel paren van gelijk geslacht voor een partnerschap in plaats van een huwelijk. Jaarlijks waren dat rond 500 paren, ongeveer een kwart van de stellen die hun relatie vastlegden bij de burgerlijke stand. Sinds 2015 is het aandeel homostellen dat voor een partnerschap kiest, toegenomen. Ook steeds meer heteroseksuele paren sluiten een partnerschap. In 2020 nam het aandeel partnerschappen in het totaal aantal sluitingen sterker toe dan in voorgaande jaren. Terwijl het aantal huwelijkssluitingen daalde, nam het partnerschapsregistraties net als in voorgaande jaren toe.

Kaart  CBS

Vrouwenhuwelijken eindigen vaker in een echtscheiding

Jaarlijks stranden ruim 400 huwelijken van paren van gelijk geslacht. Huwelijken van twee vrouwen houden minder lang stand dan huwelijken van twee mannen of van een man en een vrouw. Van de vrouwen die in 2010 met een andere vrouw trouwden, was 26 procent na een kleine tien jaar (op 1 januari 2020) gescheiden. Dat is bijna twee keer zo veel als bij de gehuwde mannenparen (14 procent). Het percentage gescheiden echtparen bestaande uit een man en een vrouw is vergelijkbaar met dat van mannenparen. Van hen was 16 procent na tien jaar gescheiden. Ook voor echtparen die in eerdere of latere jaren trouwden en voor paren die een geregistreerd partnerschap sloten geldt dat verbintenissen bestaande uit twee vrouwen het vaakst eindigen in een (echt)scheiding.

Meeste gehuwde homoparen in Amsterdam

In totaal hebben 17 op de duizend mensen die getrouwd zijn vanaf 2001 een relatie met iemand van hetzelfde geslacht. Dit aandeel is groter in stedelijke gebieden. In Amsterdam is het aandeel homohuwelijken met 45 per duizend gehuwden het hoogst, gevolgd door Nijmegen (35 per duizend) en Arnhem (28 per duizend). Ook in enkele omliggende gemeenten in deze regio’s wonen naar verhouding veel paren van gelijk geslacht. Dat aandeel is kleiner in minder stedelijke gemeenten, vooral in de Biblebelt. In Urk en Woudenberg is dit aandeel het laagst. Daar zijn minder dan 1 per duizend gehuwden met iemand van hetzelfde geslacht getrouwd.

 

 

 

 

 

Meer over:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.