Heerema
Het schip was vernoemd naar zijn vader. De Pieter Schelte zonder de achternaam Heerema. De reden daarvoor lijkt duidelijk. Pieter Schelte Heerema was in 1946 veroordeeld wegens het lidmaatschap van de SS. In dat vonnis was geen rekening gehouden met de activiteiten van Heerema die via de zogenoemde Nederlandse Oost Compagnie (NOC) duizenden Nederlandse dwangarbeiders als zogenaamde SS Frontarbeiter in het voetspoor van de Duitse troepen in Rusland aan het werk had gezet. Zij droegen ook werkkleding die sterk leek op de SS uniformen. Een reden waarom de later zegevierende Russen weinig compassie toonden met deze dwangarbeiders.
Als onderzoeksjournalisten bij Het Vrije Volk waren we getipt door de Raad van Bestuur van het aannemingsconcern Stevin. Heerema probeerde een meerderheidsaandeel in Stevin te verwerven, maar zijn oorlogsverleden was nauwelijks bekend.
We belden met wat toen heette het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie in Amsterdam. De plaatsvervangend directeur A.J. Van der Leeuw was kort. ,,Kom maar langs. Het dossier ligt al klaar.”
Daarin vonden we alle details. In die tijd speelde ook het proces Menten en Heerema was bang dat hij een soortgelijk nader proces zou krijgen. Daarbij was ook een foto uit 1942 van zijn eerste huwelijk. Heerema in SS- uniform glimmend van genoegen de felicitaties van hoge nazi's in ontvangst nemend. Daaronder de Hohere SS und Polizefuhrer voor Nederland Rauter en de Nazi secretaris-generaal voor Financiën en Economische Zaken Rost van Tonningen.
Toen wij in de loop van 1978 deze verhalen in Het Vrije Volk publiceerden verscheen elke middag rond 13.00 uur – het tijdstip van het verschijnen van de eerste editie – een reusachtige Mercedes met de chauffeur van Heerema bij het kantoor van Het Vrije Volk aan de Rotterdamse Witte de Withstraat om even een krantje te kopen.
Later, toen Stevin al gefuseerd was met Volker kwam die nieuwe Volker-Stevingroep in grote problemen. Heerema had naar schatting twintig miljoen gulden op zijn aandelen verloren. In een terugblik in het boek ‘Onder Elkaar’ dat Rien Robijns en ik daarna schreven besloten we toch iets vriendelijks te zeggen over de ongetwijfeld grote zakelijke capaciteiten van de oude Heerema. Hij zat zwijgend op de eerste rij van de aandeelhoudersvergadering waarop de kleine aandeelhouders commissarissen en directie met een lawine aan beschuldigingen overspoelden.
Heerema zweeg en beende de zaal uit.
We overwogen toch nog even of het niet beter voor Volker-Stevin was geweest wanneer Heerema twee jaar daarvoor zich wel met de zaken had bemoeid.