Verenigde Naties

Mansour staat in een blauwe UN-hes bij de ingang van het metrostation in Washington op de hoek van de tiende straat. Dat is een paar blokken van het Witte huis. Hij werkte een paar weken ervoor nog in Damascus, voor de UNHCR, de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties. Nu deelt hij hier op de hoek van de 10e straat in Washington samen met een paar collega’s folders uit en spreekt mensen aan om ze over te halen geld te storten voor vluchtelingen in Syrië.

Hij is zelf Syriër. Hij vertelt over de honderdduizenden vluchtelingen die onder vaak uiterst moeilijke omstandigheden in Jordanië, Libanon en Irak leven. Over de miljoenen vluchtelingen in Syrië zelf, over de doden.

Als er twee partijen tegenover elkaar stonden zou je misschien nog een politieke oplossing kunnen vinden. Het zijn er veel meer, binnen en buiten Syrië. Sommigen streven eigenbelang na gemengd met het belang van een deel van de Syriërs waar ze zich verwant mee voelen. Anderen willen er iets moois van maken, van Syrië en de wereld, ze komen daarvoor dan even meevechten.

Kort daarvoor was ik in het gebouw van de Verenigde Naties in New York. Ik had een aanbevelingsbrief van Rotterdam Vandaag & Morgen voor de Verenigde Naties en woonde een bijeenkomst bij over het Internationaal Strafhof in Den Haag. In het Haagse hof worden onder meer oorlogsmisdrijven berecht. Het hof werd geëvalueerd door afgevaardigden. Er werden nogal wat plichtmatige speeches gehouden maar er waren uitblinkers.

Kleine landen moeten zich specialiseren, dan betekenen ze wat, zo vertelde Martijn Dadema van de Nederlandse vertegenwoordiging bij de VN me op zijn kantoor boven 3rd Avenue. De afgevaardigde uit Liechtenstein was zo’n specialist, hij hield een goed onderbouwde en mooi vertelde speech. Typisch zo iemand die zich helemaal geconcentreerd had op dit ene onderwerp.
Ook Syrië dat in November 2000 al, het verdrag van het Strafhof ondertekent heeft, heeft een afgevaardigde. Natuurlijk was er aan de onberispelijke afgevaardigde niets te zien. ‘t Lijkt mij evenwichtsbalk lopen, als je weet dat je regering, het leger en de veiligheidsdiensten van je land in een permanente bloederige burgeroorlog verwikkeld zijn.
Daarna gingen de meeste afgevaardigden eten in het VN restaurant. Een aardige bedrijfskantine met uitzicht op East River en een behoorlijke maaltijd voor 9 dollar.
Het is de mediapolitiek van de UN, om zo open mogelijk naar de pers en daarmee naar het publiek, te zijn zo zegt een folder. Dat er ook dingen zijn die achter gesloten deuren moeten gebeuren, is om breekbare diplomatieke processen niet te beschadigen.

Het gebouw van de VN wordt verbouwd. Het is al vanaf de Tweede Wereldoorlog in gebruik . In de grote entreehal zie je grote vochtplekken op de muur zitten. Toen de liftbewaker me naar de assemblee bracht, piepte en kraakte de lift alsof hij elk moment kon neerstorten. Toen de bewaker op de knop naar beneden drukte, ging de lift naar boven. We schieten in de lach. ,,Het gebouw is bijna 70 jaar oud,’’ zegt hij verontschuldigend.
Is de wereld veiliger geworden in die zeventig jaar? Ik moest er vanochtend aan denken toen ik dus bij die zitting zat. Voor de meeste van de zeven miljard mensen die nu leven, is het een veiliger wereld. Als je pech heb hoor je niet bij die meesten. Dan staan je buren, je dorp-, stads- of landgenoten elkaar naar het leven.

Een paar dagen later in Washington schijnt de zon op het gezicht van Mansour. Ik vraag hem hoe hij de toekomst van Syrië ziet. Mansour glimlacht. ,,Meer wapens of meer legers zijn geen oplossing , dat maakt alles erger. Als een partij zou winnen, zou de strijd daarna doorgaan onder de winnaars.’’
Hij ziet geen oplossing. Ook geen politieke. Mensen proberen te helpen dat is het enige. De UNHCR heeft daarvoor geld nodig. Hij is treurig maar geeft de moed niet op.