Cinerama in gevaar

23 november 2024 • 01:00 door Han van der Horst
Cinerama in gevaar
Huisbaas VolkerWessels wil de stekker eruit trekken. Bld. AI geïnstrueerd door de auteur

Het is wel een naar moment waarop de mogelijke ondergang van Cinerama wordt aangekondigd. De roemruchte bioscoop op de Westblaak bereikt volgend jaar namelijk de gezegende leeftijd van 65 jaar. Al die tijd heeft ze in het hart van elke rechtgeaarde Rotterdammer gewoond, eerst als spectaculair theater waar je een soort voorloper van de IMAX-projectie kon bekijken, later als bioscoop voor de kritische filmliefhebber. Dat is Cinerama nog steeds. En de exploitanten komen goed uit de kosten. Het is huisbaas VolkerWessels die de stekker uit het stopcontract wil trekken omdat het lucratievere plannen heeft met de lokatie. Zo wordt weer een stukje waardevol Rotterdam door een projectontwikkelaar naar de klote geholpen.

Tegenwoordig oogt Cinerama als een intiem theater maar dat is wel eens anders geweest: of liever gezegd het maakte op vorige generaties een heel andere indruk. De bioscoop werd in 1957 geopend als Scala. Daarmee werd een roemruchte verzamelplek voor filmliefhebbers, die tijdens het bombardement in vlammen was opgegaan, opnieuw in het leven geroepen. Wel elders want het oude Scala stond op de West Kruiskade.

De loop kwam er niet echt in en na een aantal maanden ging de Scala dicht. In 1960 liet de zakenman en hoorspelschrijver Herman Ilmer het theater grondig verbouwen om de Rotterdammers kennis te laten maken met een nieuwigheid: Cinerama. Dat was een antwoord van Hollywood op de televisie. Drie afspeeltoestellen projecteerden hun beelden op een enorm gebogen scherm. Zo kregen de bezoekers het idee dat zij middenin de vertoning zaten. Cinerama Rotterdam opende met een film die alle mogelijkheden van het nieuwe systeem in duizelingwekkende vaart presenteerde This is Cinerama. Op 12 juli 1960 werd een experimentele voorstelling gegeven voor de media en de tramconducteurs van de RET. Twee dagen later vond de officiële opening plaats. Die werd bijgewoond door tal van prominenten onder wie burgemeester van Walsum en minister Beerman. De ambassadeurs van India en Brazilië gaven eveneens acte de présence. Zeer trots toonde zich de heer Nicolas Reisini, directeur van de Cinerama onderneming in New Yorkl

De entree voor deze bijzondere voorstelling bedroeg niet minder dan 35 gulden. Dat zal ongeveer een derde zijn geweest van wat mijn vader toen wekelijks verdiende. Dat leverde Cinerama dertigduizend gulden op, die werden verdeeld onder het Koningin Wilhelminafonds en het Prinses Beatrix Poliofonds. Net als de tramconducteurs waren de bolleboffen zeer te spreken over de speciale effecten.

Mijn lief bezocht met haar moeder een van de voorstellingen in de beginperiode. Ze weet nog dat iedereen dook toen er een vliegtuig over het scherm daverde. Zo levensecht was het effect.

Maar Cinerama was duur en het nieuwtje ging er snel af. Ilmer verkocht het bedrijf en de nieuwe eigenaar liet de installatie vervangen door eentje waarop je in grootbeeld normale films kon vertonen. In 1978 kocht de bekende bioscoopondernemer Piet Meerburg Cinerama. Ook hij ondernam een grote verbouwing: er kwamen verschillende projectiezalen zodat er verscheidene films tegelijk vertoond konden worden. Dankzij selectie op kwaliteit werd Cinerama naast het Venster een bedevaartsoord voor de echte filmliefhebber en dat maakte het theater levensvatbaar. Tot op de huidige dag.

Dood aan VolkerWessels!


Grote verbouwing in 1960

Over de columnist

Han van der Horst

Han van der Horst werkte van 1978 tot 2012 bij de Nuffic, de Nederlandse organisatie voor internationale samenwerking in het hoger onderwijs. Hij was een aantal jaren boekbespreker bij het VPRO-radioprogramma OVT, dat in teken staat van geschiedenis. Van der Horst is voorzitter van het Comité Open Monumentendagen Schiedam. Zijn boeken over geschiedenis zijn geschreven voor een breed publiek en worden uitgegeven door onder andere het Schiedamse Scriptum (bekend van Snoecks), Prometheus of Polak & Van Gennep. Hij was ook vaste radiocolumnist bij Radio Rijnmond (2011-2015). Sinds januari 2016 is hij radiocolumnist bij het radioprogramma De Late Avond.

Het wordt tijd dat de bezem door deze zwijnenstal gaat
30 nov
Het wordt tijd dat de bezem door deze zwijnenstal gaat
Een naaldje meer of minder
30 nov
Een naaldje meer of minder
Rood wit gaat nooit verloren
22 nov
Rood wit gaat nooit verloren
Talkshowterreur
17 nov
Talkshowterreur
Boodschappen doen in vroeger tijd
16 nov
Boodschappen doen in vroeger tijd
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.