Wenzel vs Carasso of wat boksen en kunst gemeen hebben

18 september 2019 door Han van der Horst
Wenzel vs Carasso of wat boksen en kunst gemeen hebben
Op de foto: Het schilderij 'Boxer' van Isaac Israels,

De jeneverstad moest het afleggen tegen de Maasstad afgelopen zaterdagavond in de boksring van het Stedelijk Museum Schiedam. Daar legde directeur Deirdre Carasso het af tegen de Rotterdamse beeldhouwer Anne Wenzel die streed onder een zwarte vlag met de leuze 'Fuck the dictators'.

Er werd door de vakjury nog een poging gedaan om er een gelijk spel uit te krijgen maar daarop reageerde het talrijk toegestroomde publiek met een boos gefluit. Anne Wenzel meende zelf overigens ook dat er geen winnaars waren. Ze schonk daarom alle deelnemers en trainers een medaille, die ze voor deze gelegenheid ontworpen had. Zonder beloning keerde zij niet terug naar Rotterdam. Anne Wenzel mag op één hele verdieping van het museum een tentoonstelling naar haar smaak inrichten.

Het was het hoogtepunt van een heel weekend dat in het teken stond van de ontmoetingspunten tussen kunst en boksen. Met lezingen maar ook met trainingen voor kinderen onder leiding van de roemruchte Schiedamse kampioene Noushka Fonteijn. En een rol voor Jacques Kerklaan, die zich heeft bekwaamd in het becommentariëren en aankondigen van bokswedstrijden zoals dat in de tijd van de drooglegging gebeurde in Madison Square Garden te New York.



Op de foto: Lezing Deirdre.

samenwerking
Deirdre Carasso mag het dan in de ring hebben afgelegd, op het strijdperk van de publiciteit heeft zij het pleit glansrijk gewonnen. De bokswedstrijden trokken bij de media veel aandacht. Zo had de Volkskrant drie pagina´s over voor het evenement.

Toen de directeur destijds aantrad kreeg zij de expliciete opdracht mee om het museum meer in de kijker te spelen buiten de kring van vaste museumbezoekers. Die uitdaging heeft zij met verve opgepakt en het boksgala in de aula van het museum – een voormalige kapel waar ooit de deftige Waalse gemeente heen kwam om in het Frans het woord Gods te aanhoren, is daar het zoveelste voorbeeld van. Het Museum ging hiervoor een samenwerkingsverband aan met boksschool De Haan, die vijf minuten lopen verderop huist in het voormalige Volksbadhuis aan de Lange Haven. Dit badhuis is helaas goeddeels onbruikbaar geworden als trainingslokatie vanwege de buitengewoon slechte staat van de vloer. Er wordt al een jaar of twee naar een oplossing gezocht voor de boksschool en voor het gebouw, waar tienduizenden Schiedammers ooit wekelijks langs kwamen voor een stortbad of een ligbad.

dichtende boksers
Museum en boksschool konden meteen al prima overweg. Deirde Carasso en enkele andere dames uit de Schiedamse artistieke scene namen er les om zich voor te bereiden op het gala. Een ongewone combinatie? Kunst en de edele bokssport hebben meer gemeen dan je op het eerste gezicht zou denken. Bokser Wim de Haan, die in 2017 op 87-jarige leeftijd overleed, zou daar niet verbaasd over hebben gestaan. Hij had zelf artistieke ambities, schilderde en publiceerde gedichten van een meestal zeer scabreus karakter. Ook schreef hij een autobiografie waarin hij een persoonlijke visie gaf op zijn avontuurlijk leven.

Het is evenmin voor het eerst dat in een museum een boksring werd opgesteld. Jan Hoed deed dat in 1999 al in Gent. Hij nam het op tegen Dennis Malone. Er was geen winnaar maar dat schijnen – zo wil een kwaad gerucht – de heren onderling te hebben afgesproken.

Een dag na de wedstrijd betrad Deirdre Carasso opnieuw de ring om daar een lezing te houden over de banden tussen boksen en kunst. Die kom je al aan het begin van de twintigste eeuw tegen. De futuristen herkenden zich al in het flitsende, de snelheid en de focus die deze sport eigen is. In het Berlijn van de jaren twintig organiseerden (expressionistische) kunstenaars ontmoetingen met boksers. De grote Duitse kampioen Max Schmeling bewoog zich nadrukkelijk in artistieke kringen en is door Georg Gross op de foto gezet terwijl hij een wedstrijd bekeek.

Israels, Beuys, Armando
Carasso bracht haar publiek ook de drie portretten in herinnering die Isaac Israels maakte van de legendarische Senegalese bokser ´Battling´Siki, die dankzij zijn liefde voor de Rotterdamse schoonheid Lijntje van Appelteer in Nederland terecht kwam.

Niet dat de bokssport en de kunstwereld een echte symbiose met elkaar aangingen, maar er zijn toch op de huidige dag steeds weer aanrakingen geweest, zoals de wedstrijd die Joseph Beuys eens won nadat hij was uitgedaagd door een student van hem of de nodige gedichten van Armando, die overigens in zijn beeldend werk nooit iets met boksen heeft gedaan.

door De Haan getraind
Dat boksen en kunst met elkaar verwant zijn bleek al bij de eerste match van zaterdagavond. De veteranen Kees de Man en Ronald Onderdelinden, respectievelijk veertig en dertig jaar ervaring in de ring, maten zich met elkaar. Ze waren nog door Wim de Haan zelf getraind.

Het leek wel een performance van geïmproviseerde dans. Het was indrukwekkend om te zien hoe deze goed getrainde senioren erin slaagden elkaars aanvallen met grote elegantie te ontwijken. Andere woorden waren daar niet voor. Dit was geen bruut geweld. Dit was strategie. Dit was een botsing niet zozeer van lichamen als van geesten. Het was kunst.

De hele match Wenzel vs Carasso is hier op Schie TV te zien. Een prachtige facebookpagina over boksen en Rotterdam is: historisch boksen Rotterdam.



Op deze foto: Alex Boogers, kickbokstrainer en romancier en Don Diego Poeder, bokser en filmmaker in gesprek over hoe te winnen. (Foto: Han van der Horst)

Over de columnist

Han van der Horst

Han van der Horst werkte van 1978 tot 2012 bij de Nuffic, de Nederlandse organisatie voor internationale samenwerking in het hoger onderwijs. Hij was een aantal jaren boekbespreker bij het VPRO-radioprogramma OVT, dat in teken staat van geschiedenis. Van der Horst is voorzitter van het Comité Open Monumentendagen Schiedam. Zijn boeken over geschiedenis zijn geschreven voor een breed publiek en worden uitgegeven door onder andere het Schiedamse Scriptum (bekend van Snoecks), Prometheus of Polak & Van Gennep. Hij was ook vaste radiocolumnist bij Radio Rijnmond (2011-2015). Sinds januari 2016 is hij radiocolumnist bij het radioprogramma De Late Avond.

Afgeschreven
20 apr
Afgeschreven
Vrede aan laars gelapt (+ video)
14 apr
Vrede aan laars gelapt (+ video)
Rancune positief opgepakt
14 apr
Rancune positief opgepakt
Telegrambesteller der PTT
03 apr
Telegrambesteller der PTT
Blind achter het stuur
30 mrt
Blind achter het stuur
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.