Op het verkeerde paard gewed?
Naar verwachting zal de coronacrisis nogal grote gevolgen hebben op een breed maatschappelijk terrein. Sociaal, economisch, cultureel en ecologisch. De gevolgen op macroniveau zullen waarschijnlijk ingrijpend en voor velen rampzalig zijn. De signalen waren eerder al lang duidelijk, de mensheid is tegen de grenzen van haar eigen groeigekte aangelopen. Of zoals de Britse schrijver Paul Kingsworth het onlangs in een interview verwoordde: “onze industriële maatschappij rijdt in volle vaart op een betonnen muur af”.
De uitbraak van Cofid19 zou een teken kunnen zijn dat de natuur nu een keer terug begint te slaan: “Nou is het eindelijk een keer afgelopen”. Een essentieel kenmerk van de natuur is het voordurend streven naar evenwicht, naar een juiste balans. Helaas slaagt de mensheid er steeds weer in om het evenwicht die balans te verstoren.
Al jaren waarschuwen virologen dat we ons beter op toekomstige virusuitbraken moeten voorbereiden. Zij stellen dat plotselinge virusuitbraken een gevolg zijn van wereldwijde veranderingen, zoals bevolkingsgroei en toename van veeteelt en landbouw om de bevolking te voeden, exponentiële groei van toerisme en handel, en klimaatverandering. Volgens Ron Fouchier, befaamd viroloog bij het Erasmus MC, is er sprake van een permanente “wapenwedloop” met nieuwe virussen. Helaas is er flink bezuinigd op virologisch onderzoek, waardoor we nu door deze pandemie flink worden verrast.
De afgelopen decennia werden enorme bezuinigingen doorgevoerd in de maatschappelijke infrastructuur, zoals in de gezondheidszorg, de kunst- en cultuursector, het onderwijs. Ook moest de overheid kleiner worden en werd er te pas en te onpas geprivatiseerd en gedereguleerd. Alles moest van de neoliberale ideologen aan de vrije markt worden overgelaten. In De utopie van de vrije markt (2010) omschrijft Hans Achterhuis het neoliberalisme als een sektarische, extremistische utopie. Daarin worden mensen gereduceerd tot concurrerende individuen die worden aangezet om anderen desnoods kapot te concurreren. Wat daarbij schrijnt is dat de voortrekker van het neoliberalisme in Nederland, premier Rutte, nu de rol van “redder des vaderlands” heeft aangenomen.
Bij veiligheid denken mensen vooral aan een externe fysieke bedreigingen, aan militaire dreiging met veel wapengeweld. Andere bedreigingen, zoals van een viruspandemie, werden genegeerd en weggewuifd. Daarop kon vooral flink bezuinigd worden. Tegenover drastische bezuinigingen in de gezondheidszorg, werden miljarden uitgegeven aan bewapening, wapenontwikkeling en verscheidene militaire interventies. Ons werd verzekerd dat wij dan goed beveiligd zouden zijn tegen allerlei bedreigingen. Wij konden rustig gaan slapen.
Maar “Voorkomen is beter dan genezen” zeiden onze voorouders al, evenals “de kost gaat voor de baat”. Nu overstijgen de miljarden aan steunmaatregelen zelfs die van de huidige defensiebegroting. De sociale en economische schade als gevolg van Cofid19 zal enorm zijn.
Hebben wij ons nou al die jaren tegen de verkeerde vijanden gewapend? Op het verkeerde paard gewed?
-S.jpg)
.gif)
